Nefrologia
Erytrocyturia
dr n. med. Ewa Magdalena Koźmińska
- Omówienie rzadziej obserwowanych przyczyn występowania nadmiaru krwinek czerwonych w wynikach badania ogólnego moczu
- Leczenie przeciwzakrzepowe i nadużywanie leków przeciwbólowych jako możliwa przyczyna erytrocyturii
- Uporczywa i/lub nawracająca erytrocyturia wskazaniem do przeprowadzenia diagnostyki w kierunku nowotworów układu moczowego
Badanie ogólne moczu jest jednym z badań laboratoryjnych najczęściej wykorzystywanych w praktyce klinicznej. Jego wyniki dostarczają cennych informacji o stanie nerek i dróg moczowych.
Badania moczu
Test paskowy
Ocenę próbki moczu rozpoczyna się od wykonania testu paskowego. Jest to wygodna, prosta i tania metoda wykrywania nieprawidłowości w moczu, którą lekarz rodzinny może się posłużyć, nawet jeśli w poradni rejonowej nie ma laboratorium analitycznego. Braimoh i wsp. wykorzystali to badanie w celu przesiewowej oceny próbek moczu pobranych w populacji pozornie zdrowych Nigeryjczyków. Zmiany w moczu stwierdzili u 33,6% badanych, przy czym u 9,2% z nich była to leukocyturia, która – jak się okazało – znamiennie często współistniała z nadciśnieniem tętniczym (p <0,0001). Erytrocyturię obserwowano u 1,7% badanych. Zdaniem autorów okresowa przesiewowa ocena moczu testem paskowym bez wątpienia przyczynia się do wcześniejszego rozpoznawania niektórych chorób, zwłaszcza w populacjach osób uboższych1.
Test paskowy ma jednak pewne ograniczenia: co prawda pozwala wstępnie oszacować fizyczne i chemiczne parametry moczu, ale nie ocenia morfologii składników jego osadu. W związku z tym w większości laboratoriów analitycznych wykazanie w teście paskowym obecności krwinek czerwonych, krwinek białych, azotynów lub białka jest wskazaniem do zbadania osadu moczu2,3.
Badanie osadu moczu
Główne wskazania do oceny osadu moczu to:
- podejrzenie zakażenia dróg moczowych lub tworzenia się złogów w układzie moczowym
- nieinfekcyjne choroby nerek wtórne do zaburzeń układowych, takich jak:
- choroby reumatyczne
- nadciśnienie tętnicze
- toksemia w przebiegu ciąży
- działania niepożądane leków
- nieinfekcyjne upośledzenie czynności nerek
- stwierdzenie białkomoczu, glukozurii, ketozy, kwasicy lub zasadowicy u ciężarnych, chorych na cukrzycę lub u osób z zaburzeniami metabolicznymi3.
Zgodnie z opinią autorów European Urinalysis Guidelines w ocenie osadu moczu najlepiej byłoby wykorzystywać metodę standaryzowaną, pozwalającą na wykrywanie różnych składników moczu i ich form oraz dokładne ich policzenie. Niestety, dotychczas nie opracowano takiej metody3.
