Otolaryngologia
Diagnostyka i leczenie szumów usznych
prof. zw. dr hab. n. med. Jurek Olszewski
- Metody diagnostyki audiologicznej: audiometria tonalna progowa i nadprogowa, audiometria słowna, audiometria impedancyjna, słuchowe potencjały wywołane pnia mózgu (ABR) i pomiary otoemisji akustycznej (TEOAE, DPOAE i SOAE)
- Habituacja szumów usznych, farmakoterapia, elektrostymulacja, hiperbaryczne komory tlenowe, laseroterapia, maskowanie szumu z zastosowaniem urządzeń tinnitus masker oraz hipnoza jako możliwe formy terapii
- Przedstawienie nowatorskiego urządzenia do terapii łączącego stymulację elektryczną i magnetyczną ucha
Szumy uszne to słuchowa percepcja fantomowa występująca w jednym lub obu uszach przy braku bodźca akustycznego w otoczeniu i odczuwanie dźwięku, które wynika z patologicznej aktywności w obrębie układu nerwowego bez jakiejkolwiek odpowiadającej aktywności mechanicznej w obrębie ślimaka1,2.
Z danych epidemiologicznych wynika, że szumy uszne dotyczą 10-15% dorosłej populacji i występują z podobną częstotliwością u dzieci. Dla przykładu w Stanach Zjednoczonych zaburzenie to stwierdza się u około 50 milionów mieszkańców. Prognozuje się, że w 2050 r. wskaźnik ten się podwoi, czego konsekwencją będzie zwiększenie liczby osób z subiektywnymi szumami usznymi. W Europie szumy uszne zgłasza ponad 70 milionów osób, z czego aż dla 7 milionów są wyniszczającym objawem. Podwyższanie się średniej długości życia, a tym samym częstość występowania uszkodzenia słuchu będzie powodem stałego zwiększania się grupy pacjentów cierpiących z powodu szumów usznych. W konsekwencji niezbędne są dalsze badania nad etiologią, ale co ważniejsze – nad poprawą skuteczności leczenia szumów usznych. Kompleksowa opieka medyczna, której wymagają osoby z szumami usznymi, w samej Holandii generuje koszty w wysokości około 11 milionów euro, a ponadto powoduje jeszcze większe konsekwencje socjoekonomiczne. W Anglii szumy uszne są przyczyną 750 000 konsultacji medycznych rocznie. W Polsce nie prowadzi się podobnych statystyk. Jednym z podstawowych celów wielu światowych projektów badawczych jest zredukowanie kosztów leczenia i absencji w pracy wśród osób z szumami usznymi.
Szumy uszne najczęściej mają charakter przewlekły, występują z dużą zmiennością i uciążliwością, powodując dyskomfort w warunkach ciszy (w nocy), ale też przez cały dzień. W ok. 40% przypadków towarzyszy im nadwrażliwość słuchowa.
Mimo intensywnych badań nad etiologią wciąż nie znamy czynnika bezpośrednio odpowiadającego za percepcję szumu, w związku z czym nie opracowano właściwej metody terapeutycznej opartej na leczeniu przyczynowym.