Wytyczne w praktyce

Prewencja kardiologiczna w Europie i USA – czy istnieją różnice?

lek. Wojciech Zamielski

Zespół Oddziałów Kardiologii, Nadciśnienia Tętniczego i Chorób Wewnętrznych, Mazowiecki Szpital Bródnowski w Warszawie

dr n. med. Maciej Janiszewski

Zakład Niewydolności Serca i Rehabilitacji Kardiologicznej, Wydział Medyczny, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

dr n. med. Maciej Janiszewski

Zakład Niewydolności Serca i Rehabilitacji Kardiologicznej,

Warszawski Uniwersytet Medyczny

ul. Kondratowicza 8, 03-242 Warszawa

e-mail: maciej.janiszewski@wum.edu.pl

  • Porównanie wytycznych ESC oraz AHA i ACC dotyczących prewencji kardiologicznej, z uwzględnieniem modyfikacji ESC z zakresu postępowania w nadciśnieniu tętniczym i zaburzeniach lipidowych
  • Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego na podstawie skal SCORE i ASCVD Risk Estimator Plus
  • Modyfikowalne czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego

Obserwowany w ostatnich dekadach dynamiczny rozwój kardiologii, zarówno w zakresie doskonalenia diagnostyki, farmakoterapii, jak i kardiologii inwazyjnej, spowodował znaczny postęp w leczeniu chorób sercowo-naczyniowych. Obecnie typowy pacjent z ostrym zespołem wieńcowym, groźnymi zaburzeniami rytmu i przewodzenia czy z zaostrzeniem niewydolności serca ma znacznie większą szansę na przeżycie niż jeszcze 25 lat temu. Za niewątpliwym postępem w terapii nie nadążają jednak działania mające na celu ograniczenie zapadalności na choroby sercowo-naczyniowe. Co więcej, w krajach wysoko rozwiniętych, dysponujących dobrą dostępnością do nowoczesnych metod leczenia, jednocześnie obserwuje się postępującą niekorzystną zmianę stylu życia prowadzącą do epidemii otyłości i jej metabolicznych i naczyniowych następstw. W związku z tym coraz częściej podkreśla się konieczność zwiększenia wysiłków mających na celu zapobieganie rozwojowi chorób układu krążenia i zwalczanie modyfikowalnych czynników ryzyka.

Prewencja kardiologiczna to szerokie pojęcie obejmujące wiele działań mających na celu zapobieganie występowaniu chorób układu krążenia. Działania prewencyjne mogą być realizowane zarówno na poziomie populacyjnym, jak i adresowane do poszczególnych chorych. W pierwszym przypadku są to szeroko zakrojone programy społeczne podnoszące świadomość zagrożenia chorobami układu krążenia i promujące prozdrowotne modyfikacje stylu życia, takie jak: niepalenie tytoniu, unikanie otyłości, podejmowanie regularnej rekreacyjnej aktywności fizycznej i wykonywanie kardiologicznych badań okresowych. Ponieważ prewencja na poziomie populacyjnym jest kierowana do bardzo szerokiego grona – w grupie tej znajdują się zarówno osoby zdrowe, z czynnikami ryzyka, jak również osoby chore – zalecenia mają charakter bardziej ogólny. Natomiast prewencja realizowana na poziomie indywidualnym jest kierowana do węższej grupy i obejmuje osoby z umiarkowanym lub wysokim ryzykiem rozwoju schorzeń sercowo-naczyniowych, jak również pacjentów z już rozpoznaną chorobą. Działania indywidualne mogą być bardziej precyzyjne, u każdego pacjenta można bowiem jednostkowo ocenić globalne ryzyko sercowo-naczyniowe i wyznaczyć cele terapeutyczne, do których osiągnięcia należy dążyć (np. parametry lipidowe, wartości ciśnienia tętniczego).

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego

Podstawą skutecznej prewencji sercowo-naczyniowej jest:

Otyłość

Koniec XX i pierwsze dekady XXI w. to epidemia otyłości, która stała się jednym z najważniejszych wyzwań dla prewencji chorób sercowo-naczyniowych. Problem nadmiernej [...]

Aktywność fizyczna

Niska aktywność fizyczna jest jednym z ważnych czynników pośrednio przyczyniających się do rozwoju miażdżycy i jej powikłań, dlatego zachęcanie do regularnych ćwiczeń powinno [...]

Palenie tytoniu

Palenie tytoniu jest od lat uznanym kluczowym czynnikiem ryzyka wielu schorzeń, w tym chorób serca i naczyń. Autorzy wytycznych AHA/ACC jednoznacznie wskazują, że [...]

Zaburzenia gospodarki lipidowej

Zwalczanie podwyższonego stężenia cholesterolu frakcji LDL jest jednym z najważniejszych celów farmakoterapii kardiologicznej zarówno w prewencji pierwotnej, jak i u pacjentów po przebytych incydentach sercowo-naczyniowych. [...]

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze, obok zaburzeń lipidowych i palenia tytoniu, należy do głównych modyfikowalnych czynników ryzyka rozwoju miażdżycy i incydentów sercowo-naczyniowych. O ile konieczność efektywnego leczenia [...]

Podsumowanie

Współczesne zalecenia terapeutyczne, opracowane przez szerokie gremia specjalistów, powstają na podstawie szczegółowej analizy dostępnych wyników badań klinicznych i metaanaliz, a jeżeli nie ma [...]

Do góry