Przypadek kliniczny

Nietypowy przebieg raka jelita grubego

lek. Ilona Bandura

prof. dr hab. n. med. Joanna Domagała-Kulawik

Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Joanna Domagała-Kulawik

Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii,

Warszawski Uniwersytet Medyczny

ul. Banacha 1A, 02-097 Warszawa

  • Opis przypadku pacjentki, u której w badaniu TK klatki piersiowej stwierdzono liczne guzki w miąższu płuc
  • Ostatecznie rozpoznanie przerzutowego raka jelita grubego ustalono na podstawie biopsji gruboigłowej zmian ogniskowych w wątrobie
  • Szybkie postępowanie diagnostyczne dało szansę na wdrożenie onkologicznego leczenia systemowego

Opis przypadku

Do kliniki została przyjęta 78-letnia kobieta w celu pogłębienia diagnostyki licznych guzków płuc uwidocznionych w tomografii komputerowej (TK) klatki piersiowej wykonanej w toku obserwacji choroby śródmiąższowej płuc. Jako główne dolegliwości chora zgłaszała utratę masy ciała (ok. 15 kg w ciągu ostatnich 3 miesięcy) z towarzyszącym ogólnym osłabieniem postępującym od 10 miesięcy oraz pogorszeniem tolerancji wysiłku fizycznego. Pacjentka nie odczuwała bólu w klatce piersiowej, duszności, kaszlu, krwioplucia, negowała krwawienie z przewodu pokarmowego, dróg rodnych i moczowych.

 

W ostatnim czasie pacjentka była leczona z powodu niewydolności serca oraz nadciśnienia tętniczego. Pozostawała pod opieką gastrologa z powodu choroby wrzodowej żołądka (leczona inhibitorem pompy protonowej [PPI – proton pump inhibitor]) oraz zespołu jelita drażliwego (mebeweryna). Badanie gastroskopowe wykonane około 2 lat temu wykazało nadżerkowe zapalenie błony śluzowej żołądka z towarzyszącym zakażeniem Helicobacter pylori (wówczas zastosowano leczenie eradykacyjne), w wyniku histopatologicznym materiału pobranego z okolicy przedodźwiernikowej stwierdzono ogniska metaplazji jelitowej. Przed rokiem wykonano kolonoskopię, w której zaobserwowano nieliczne drobne uchyłki esicy, a ponadto we wstępnicy uwidoczniono i usunięto nieuszypułowany polip o średnicy 6 mm (w badaniu histopatologicznym polip hiperplastyczny).

Przed 2 laty w instytucie reumatologii u kobiety przeprowadzono pogłębioną diagnostykę z powodu dolegliwości bólowych stawów łokciowych i skokowych oraz podwyższonego miana przeciwciał przeciwjądrowych (ANA – antinuclear antibodies). Wówczas chora nie spełniała kryteriów układowej choroby tkanki łącznej ani choroby zapalnej stawów. Rozpoznano chorobę zwyrodnieniową stawów i kręgosłupa. Dodatkowo w tym okresie rozpoznano chorobę śródmiąższową płuc (wykluczono chorobę śródmiąższową związaną z chorobą tkanki łącznej oraz samoistne włóknienie płuc). Obraz wskazywał na możliwość nieswoistego śródmiąższowego zapalenia płuc (NSIP – non-specific interstitial pneumonia), wobec czego podjęto leczenie glikokortykosteroidem systemowo ze względu na cechy aktywności procesu w badaniu obrazowym i cytologicznym płynu z płukania oskrzelowo-pęcherzykowego (BAL – bronchoalveolar lavage). Chora pozostawała pod opieką poradni pulmonologicznej, w czasie terapii obserwowano regresję zmian w płucach.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Opis przypadku

Do kliniki została przyjęta 78-letnia kobieta w celu pogłębienia diagnostyki licznych guzków płuc uwidocznionych w tomografii komputerowej (TK) klatki piersiowej wykonanej w toku obserwacji [...]

Badanie przedmiotowe

Stan chorej był dość dobry, uwagę zwracała bladość powłok. Czynność serca była miarowa, cichy szmer skurczowy na koniuszku serca, stwierdzono nieco [...]

Wyniki badań laboratoryjnych i obrazowych

Wyniki badań laboratoryjnych wykazały obniżone stężenie hemoglobiny (niedokrwistość ciężkiego stopnia – 7,4 g/dl), małą objętość krwinki czerwonej (MCV 67,8 fl), podwyższone [...]

1. Na podstawie wywiadu i badania obrazowego w pierwszej kolejności należy podejrzewać:

a. Pierwotny nowotwór płuca

2. Które badanie należy rozważyć w przypadku obwodowego guza płuca w celu uzyskania materiału do badania mikroskopowego?

a. Bronchoskopię

Postępowanie cd.

Z powodu niedokrwistości przetoczono 2 jednostki koncentratu krwinek czerwonych, uzyskując wzrost stężenia hemoglobiny do 10,4 g/dl. W drugim dniu hospitalizacji stwierdzono zwiększenie stężenia [...]

3. Jakie jest właściwe postępowanie diagnostyczno-lecznicze w pierwszej kolejności?

a. Wykonanie bronchoskopii lub biopsji przez ścianę klatki piersiowej w celu diagnostyki guzków płuca

Postępowanie cd.

Z powodu zespołu wieńcowego odstąpiono od badań inwazyjnych zmian w płucach. Z uwagi na niewydolność nerek wstrzymano się z wykonaniem TK jamy brzusznej z podaniem jodowego [...]

4. Z powodu braku możliwości pobrania materiału z płuc w rozpoznaniu typu nowotworu pomocne będzie wykonanie:

a. Oceny markerów nowotworowych we krwi

Postępowanie cd.

Na tym etapie diagnostyki zdecydowano o wykonaniu biopsji zmian ogniskowych w wątrobie. Pod kontrolą TK przeprowadzono biopsję zmiany ogniskowej położonej w segmencie 6 wątroby. [...]

5. Najczęstsze źródło przerzutów w wątrobie stanowi:

a. Rak żołądka

Podsumowanie

Przedstawiony powyżej przypadek dotyczy diagnostyki mnogich guzków płuc uwidocznionych w obrazie TK klatki piersiowej w trakcie obserwacji choroby śródmiąższowej. Głęboka niedokrwistość oraz ostry [...]

Do góry