Układ odpornościowy uzyskuje pełną sprawność u osób w wieku 18-20 lat. W organizmie powstają komórki pamięci immunologicznej, które przechowują informacje o wirusach i bakteriach, z którymi dana osoba miała kontakt. Można zatem powiedzieć, że układ odpornościowy (inaczej układ immunologiczny) dba o bezpieczeństwo naszego organizmu. Po pierwszym roku życia (po zakończeniu działania odporności przejętej od matki) każdy z nas musi pracować na zbudowanie własnej odporności poprzez szczepienie się przeciw konkretnej chorobie lub przez nią przechodząc. Gdy organizm ludzki raz zostanie zakażony przez chorobotwórczy drobnoustrój (np. wirus, bakterię), powstaną w nim tzw. komórki pamięci immunologicznej. Jeżeli z danym drobnoustrojem spotkamy się kolejny raz, to wówczas powinien on zostać rozpoznany i zniszczony przez układ odpornościowy.

Dzięki budowie anatomicznej i fizjologicznej umożliwiającej działanie silnym barierom ochronnym organizm człowieka jest zabezpieczony przed chorobami. Układ odpornościowy nie znajduje się w jednym miejscu w organizmie i dlatego może reagować szybciej i w odpowiedni sposób na różnego rodzaju zagrożenia, a poza tym jest trudniejszy do zniszczenia. Jego komórki znajdują się w: grasicy, śledzionie, węzłach chłonnych, migdałkach, jelitach, szpiku kostnym, i w tych narządach są produkowane różne rodzaje białych ciałek krwi. Białe krwinki przemieszczają się po całym organizmie wraz z krwią i chłonką, która płynie w naczyniach podobnych do krwionośnych. Naczynia te w wielu miejscach się rozszerzają i tworzą węzły chłonne. Ponadto skupiskami tkanki chłonnej są: pierścień Waldeyera, wyrostek robaczkowy jelita grubego oraz kępki Peyera w jelicie cienkim. Aby nie osłabiać układu immunologicznego, odstąpiono od profilaktycznego usuwania migdałków podniebiennych i wyrostka robaczkowego.

Budowa układu odpornościowego

Błony śluzowe znajdujące się w różnych częściach organizmu człowieka stanowią dużą ich powierzchnię i przez to są narażone na ciągły kontakt z czynnikami zewnętrznymi, w tym licznymi drobnoustrojami. W ten sposób w organizmie człowieka został wykształcony odrębny system obronny, określany jako tkanka limfatyczna błony śluzowej (MALT – mucosa associated lymphoid tissue)^1-4. Stanowi ona pierwszą linię obrony, której zadaniem jest m.in. inicjowanie miejscowej odpowiedzi immunologicznej oraz produkcja immunoglobulin sIgA i częściowo sIgM^3-5.