Kardiologia
Pacjent z zawałem ściany dolnej – diagnostyka i leczenie
lek. Paulina Przyżycka
lek. Michał Kałowski
prof. dr hab. n. med. Jerzy Krzysztof Wranicz
- Charakterystyka zawału ściany dolnej mięśnia sercowego: epidemiologia, kryteria diagnostyczne, typowe metody leczenia oraz możliwe powikłania
- Diagnostyka elektrokardiograficzna – konieczność stosowania dodatkowych odprowadzeń EKG, różnicowanie z zatorowością płucną
- Odrębności w postępowaniu leczniczym w przypadku szczególnych grup pacjentów – chorych ze współistniejącym niedokrwieniem prawej komory oraz z ostrą niedomykalnością zastawki mitralnej na podłożu pęknięcia mięśnia brodawkowatego
Zawał serca (MI – myocardial infarction) jest najczęściej występującą ostrą patologią sercowo-naczyniową, mimo postępów w leczeniu wciąż obarczoną istotnym ryzykiem zgonu. W poniższym artykule przedstawimy objawy, kryteria diagnostyczne oraz postępowanie lecznicze w przypadku zawału serca obejmującego ścianę dolną, poświęcając największą uwagę różnicom w porównaniu z MI innych ścian serca.
Objawy i diagnostyka
Zawał ściany dolnej stanowi 30-50% wszystkich MI. Charakteryzuje się łagodniejszym przebiegiem i mniejszą śmiertelnością niż MI ściany przedniej, niemniej w jego przebiegu częściej występują istotne rokowniczo powikłania hemodynamiczne. Dolegliwości takie, jak: ból w nadbrzuszu, nudności i wymioty, choć często łączone z zawałem ściany dolnej, wydają się występować porównywalnie często w przypadku niedokrwienia ściany przedniej1. Do objawów mogących wystąpić niezależnie od lokalizacji MI należy silny, dławiący, gniotący lub zaciskający ból w klatce piersiowej, trwający zwykle powyżej 20 minut i nasilający się wraz z upływem czasu, nieustępujący po podjęzykowym przyjęciu azotanu. Przy dekompensacji niewydolności serca związanej z zawałem mogą się pojawić duszność i kaszel, niekiedy dochodzi do pełnoobjawowego obrzęku płuc. Dodatkowymi, często zgłaszanymi objawami są narastający niepokój i lęk przed śmiercią.
Objawy przedmiotowe MI ściany dolnej nie różnią się od obserwowanych w przypadku zawału innych ścian serca, o ile niedokrwienie nie obejmuje mięśnia prawej komory. Wówczas mamy do czynienia z cechami niewydolności tej jamy serca pod postacią poszerzonych żył szyjnych i hipotensji, bez zastoju w krążeniu płucnym. Wymienione objawy występują u większości pacjentów, u których doszło do ostrego niedokrwienia prawej komory. Ta grupa pacjentów charakteryzuje się gorszym rokowaniem i częstszym występowaniem wstrząsu kardiogennego w przebiegu MI2.
Niezbędnym elementem oceny pacjentów z podejrzeniem MI jest szybkie wykonanie badania elektrokardiograficznego (EKG) i jego analiza. W wytycznych European Society of Cardiology (ESC) dotyczących postępowania w zawale serca z przetrwałym uniesienie...
