Kardiologia

Leczenie nadciśnienia tętniczego u pacjenta z przewlekłą chorobą nerek

dr hab. n. med. Agnieszka Olszanecka

I Klinika Kardiologii, Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz Nadciśnienia Tętniczego, Collegium Medicum – Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Agnieszka Olszanecka

I Klinika Kardiologii, Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz Nadciśnienia Tętniczego,

Collegium Medicum – Uniwersytet Jagielloński

ul. M. Jakubowskiego 2, 30-688 Kraków

e-mail: agnieszka.olszanecka@uj.edu.pl, tel. 12 400 21 50

  • Przegląd aktualnej wiedzy na temat zasad postępowania niefarmakologicznego oraz farmakoterapii nadciśnienia tętniczego u pacjentów z PChN
  • Docelowe wartości ciśnienia tętniczego u chorych z PChN i możliwości ich osiągania za pomocą metod niefarmakologicznych i farmakoterapii
  • Zasady prowadzenia terapii przeciwnadciśnieniowej u pacjentów leczonych nerkozastępczo

Przewlekła choroba nerek (PChN) występuje u 10-15% ogólnej populacji i jej częstość wzrasta1. Nadciśnienie tętnicze współistnieje u 60-90% pacjentów z przewlekłą chorobą nerek, w zależności od jej stadium2. Może być ono jej przyczyną lub konsekwencją. W krajach europejskich oraz Stanach Zjednoczonych nadciśnienie tętnicze i cukrzyca stanowią główną przyczynę rozwoju schyłkowej niewydolności nerek3.

Diagnostyka, leczenie i monitorowanie chorych z nadciśnieniem i PChN bywa wyzwaniem w codziennej praktyce lekarzy różnych specjalności. Przewlekła choroba nerek, niezależnie od etiologii, stanowi także niezależny czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego i istotnie wpływa na rokowanie. Mimo wielu badań oraz ich metaanaliz nadal istnieją rozbieżności dotyczące docelowych wartości ciśnienia tętniczego u chorych z przewlekłą chorobą nerek. Skomplikowany patomechanizm nadciśnienia u chorych z upośledzeniem funkcji nerek sprawia, że wybór leków hipotensyjnych oraz zasady prowadzenia terapii są odmienne od powszechnie stosowanych standardów leczenia niepowikłanego nadciśnienia. Pacjenci z PChN wymagają także wykonywania systematycznych badań kontrolnych i skrupulatnej edukacji na temat zmian stylu życia. Odrębnym problemem bywa prowadzenie terapii przeciwnadciśnieniowej u pacjentów leczonych nerkozastępczo.

Diagnostyka pacjenta z nadciśnieniem i przewlekłą chorobą nerek

Z chwilą rozpoznania nadciśnienia tętniczego pacjenta należy poddać całościowej ocenie klinicznej obejmującej ukierunkowany wywiad, badanie przedmiotowe oraz wybrane testy dodatkowe.

Celem oceny klinicznej jest ustalenie przyczyny podwyższonego ciśnienia i wskazań do badań diagnostycznych w kierunku postaci wtórnych, jak również ocena ewentualnych powikłań narządowych i innych chorób, w tym układu sercowo-naczyniowego, nerek i cukrzycy, a także stopnia ich zaawansowania oraz współistnienia innych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego.

Określenie czynności wydalniczej nerek stanowi bardzo ważny wskaźnik w ocenie rokowania oraz powikłań nadciśnienia tętniczego. Pozwala także na właściwe dobranie i dawkowanie leków. Albuminuria, a zwłaszcza jawny białkomocz stanowią wskazanie do s...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Patofizjologia nadciśnienia tętniczego u pacjentów z chorobą nerek

Mechanizmy prowadzące do wzrostu ciśnienia tętniczego u pacjentów z upośledzoną funkcją nerek są złożone i ich rozumienie może istotnie wpłynąć na decyzje terapeutyczne. Nadciśnienie [...]

Cele leczenia przeciwnadciśnieniowego u chorych z PChN

U chorych z PChN cele leczenia przeciwnadciśnieniowego obejmują – jak u wszystkich pacjentów z nadciśnieniem tętniczym – wydłużenie życia i zmniejszenie ryzyka rozwoju powikłań w zakresie [...]

Postępowanie niefarmakologiczne

Postępowanie niefarmakologiczne polegające na zmianie stylu życia stanowi pierwszy, nieodzowny element prewencji i terapii nadciśnienia tętniczego. Zmiany stylu życia powinny być rekomendowane [...]

Leczenie farmakologiczne

Leczenie farmakologiczne nadciśnienia tętniczego u zdecydowanej większości pacjentów z PChN wymaga terapii skojarzonej. Nadciśnienie w tej grupie chorych często charakteryzuje się opornością na leczenie [...]

Leczenie nadciśnienia u pacjenta dializowanego

Jak wskazują analizy badań epidemiologicznych, u pacjentów leczonych nerkozastępczo częstość współistnienia nadciśnienia tętniczego wynosi 86%48. Leczenie nadciśnienia tętniczego jest wyzwaniem, ale pozostaje [...]

Leczenie nadciśnienia tętniczego u chorych po przeszczepieniu nerki

Nadciśnienie tętnicze występuje u większości chorych po transplantacji narządów unaczynionych. Jednym z mechanizmów nadciśnienia tętniczego u chorych po takim zabiegu jest stosowanie leków immunosupresyjnych [...]

Leczenie uzupełniające – statyny

Warto pamiętać, że pacjenci z PChN w stadium ≥3 należą do grupy dużego lub bardzo dużego ryzyka sercowo-naczyniowego. Zaleca się stosowanie statyn lub [...]

Podsumowanie

Kontrola ciśnienia tętniczego u chorych z przewlekłą chorobą nerek ma niezwykle istotne znaczenie: powoduje spowolnienie progresji choroby, redukcję ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych i prowadzi do [...]

Do góry