Migrena jest samoistnym bólem głowy i jedną z najczęstszych dolegliwości w populacji żeńskiej. Niektóre okresy w życiu kobiety predysponują do wzrostu lub zmniejszenia nasilenia oraz częstości napadów migreny. Ważnym czasem ze względu na specyfikę leczenia i postępowania diagnostycznego jest ciąża, choć także połóg, karmienie piersią, a nawet cały okres rozrodczy kobiety. Zmiany w wydzielaniu hormonów płciowych predysponują do ustępowania lub zaostrzenia istniejących migrenowych bólów głowy albo wyzwolenia napadów migreny^1,2. Typowym czasem zmian hormonalnych w organizmie kobiety jest ciąża, tym istotniejsza z punktu widzenia terapeutycznego, że wiąże się z ograniczonymi możliwościami farmakoterapii, a także diagnostyki radiologicznej³.

Migrena u kobiet

Migrena występuje w populacji ludzkiej z częstością od 4% do 20%, a w Polsce odsetek ten jest szacowany na 10-12%. Kobiety chorują na migrenę około 3 razy częściej niż mężczyźni^4-6. MacGregor^7,8 uważa, że wśród 16% chorujących kobiet 11% stanowią pacjentki z migreną bez aury, a 5% – z migreną z aurą. Szczyt zachorowania na migrenę przypada na trzecią dekadę życia kobiet, co w obecnych czasach oznacza okres rozrodczy, statystycznie o największej reproduktywności⁸. W tym wieku kobiety 3-4 razy częściej chorują na migrenę, a w populacji 35-40-latek częstość jej występowania sięga 25%. Jest to przedział wiekowy aktualnie często sprzyjający ciąży – wiele kobiet decyduje się na macierzyństwo po uzyskaniu stabilizacji zawodowej i ekonomicznej, która przypada właśnie na te lata ich życia.

Obraz kliniczny migreny

Migrena charakteryzuje się spontanicznym, nawracającym bólem głowy, pojawiającym się napadowo i trwającym od 4 do 72 godzin, z towarzyszącymi objawami autonomicznymi. Typowymi cechami napadu są jednostronne, połowicze bóle głowy o pulsującym charakterze, średnim lub znacznym nasileniu, zwiększające się pod wpływem zwykłej aktywności fizycznej, którym towarzyszą nudności lub wymioty, a także wrażliwość na światło, hałas i zapachy^9-12. W związku z obecnością ogniskowych objawów neurologicznych poprzedzających napad bólu głowy, które trwają do 60 minut, migrenę podzielono na postać bez aury, która występuje znacznie częściej (u około 75% osób), i postać z aurą, znacznie rzadszą¹². Migrenę bez aury należy rozpoznać, gdy stwierdzimy u chorego wystąpienie przynajmniej 5 napadów spełniających kryteria diagnostyczne opracowane przez Komitet Klasyfikacyjny Bólów Głowy Międzynarodowego Towarzystwa Bólów Głowy¹²: