Wytyczne w praktyce
Leczenie zakażeń wywoływanych przez oporne bakterie Gram(–)
prof. dr hab. n. med. Katarzyna Dzierżanowska-Fangrat
- Wzrastająca częstość zakażeń wywoływanych przez bakterie wielolekooporne stwarza poważne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi
- Największy problem stanowią zakażenia wywoływane przez oporne na karbapenemy pałeczki Enterobacterales i Pseudomonas aeruginosa
- W artykule omówiono wytyczne IDSA leczenia zakażeń wywoływanych przez oporne bakterie Gram(–), możliwości ich wykorzystania oraz ograniczenia związane z epidemiologią oporności i dostępnością antybiotyków w Polsce
Stale narastająca oporność drobnoustrojów na leki stanowi jedno z największych zagrożeń zdrowia publicznego – World Health Organization wymienia ją na liście 10 najważniejszych problemów zdrowotnych ludzkości1. Według danych European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) w Europie w 2015 r. liczba zakażeń wywołanych przez patogeny oporne sięgnęła niemal 700 000, a ponad 33 000 osób zmarło z ich powodu. W Polsce wartości te wyniosły odpowiednio ok. 41 000 i ponad 20002. W Europie w okresie między 2007 a 2015 r. ryzyko zgonu z powodu zakażeń wywołanych przez pałeczki Escherichia coli lub Klebsiella pneumoniae oporne na cefalosporyny III generacji wzrosło prawie czterokrotnie, a przez pałeczki K. pneumoniae oporne na karbapenemy – ponadsześciokrotnie2.
Wprawdzie oporność dotyczy wszystkich bakterii i wszystkich antybiotyków, jednak największy problem stanowi oporność pałeczek Gram(–) z rzędu Enterobacterales oraz pałeczek niefermentujących z rodzajów Pseudomonas i Acinetobacter. Drobnoustroje te mają wyjątkową łatwość nabywania i przekazywania mechanizmów oporności, stąd bardzo często dochodzi u nich do rozwoju równoczesnej oporności na wiele różnych klas antybiotyków, w tym tzw. leków ostatniej szansy, co bardzo utrudnia, a często wręcz uniemożliwia skuteczne leczenie zakażeń. Podobną sytuację obserwujemy w Polsce. W tabeli 1 przedstawiono oporność najważniejszych bakterii Gram(–) izolowanych z zakażeń inwazyjnych w naszym kraju w 2018 r.3
W artykule przedstawiono aktualne wytyczne Infectious Diseases Society of America (IDSA) terapii zakażeń wywoływanych przez niewrażliwe bakterie Gram(–), tj. pałeczki z rzędu Enterobacterales oporne na cefalosporyny III generacji (wytwarzające β-l...