Pod koniec 2019 r. w mieście Wuhan (Chiny) zidentyfikowano nowego koronawirusa ostrej niewydolności oddechowej 2 (SARS-CoV-2 – severe acute respiratory syndrome coronavirus 2) odpowiedzialnego za wywołanie serii przypadków ostrego ciężkiego zespołu niewydolności oddechowej¹. W lutym 2020 r. World Health Organization określiła ten zespół mianem choroby koronawirusowej 2019 (coronavirus disease 2019, COVID-19)². W Polsce pierwszy przypadek zachorowania odnotowano 4 marca 2020 r.³, natomiast 11 marca ogłoszono pandemię COVID-19².

Choroba koronawirusowa może mieć różnoraki przebieg kliniczny – od skąpoobjawowego po krytyczny. Do typowych objawów zalicza się: gorączkę, kaszel, ból głowy, zmęczenie, bóle kostno-mięśniowe, ból w klatce piersiowej, duszność, utratę węchu i smaku, biegunkę, nudności/wymioty oraz bóle brzucha. COVID-19 u ok. 80% pacjentów wywołuje skąpe lub łagodne objawy, jednak u ok. 15% zakażonych (częściej są to osoby starsze) przebieg choroby jest ciężki, w badaniach obrazowych widoczne jest zajęcie >50% miąższu płuc, dochodzi do nasilonej duszności i niedotlenienia. U 5% osób choroba ma przebieg krytyczny pod postacią niewydolności oddechowej, wstrząsu lub dysfunkcji wielonarządowej. Co najmniej u jednej trzeciej zakażonych nie występują objawy, natomiast mogą być oni źródłem zakażenia dla innych. Większość objawów rozwija się w ciągu 2-7 dni od zakażenia¹. U znacznej części pacjentów objawy całkowicie ustępują po ostrej fazie choroby. Niektórzy jednak odczuwają dolegliwości przez miesiące po wyzdrowieniu (długotrwały COVID-19)⁴.

W leczeniu objawowym COVID-19 stosuje się tlenoterapię bierną, profilaktykę przeciwzakrzepową, leczenie przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Poszukiwane są skuteczne metody leczenia przyczynowego. Obecnie lekiem z wyboru u pacjentów z objawami jest remdesiwir, który ogranicza replikację SARS-CoV-2⁵. Jedynym skutecznym sposobem walki z pandemią COVID-19 może być szczepionka i powszechne jej stosowanie.

Pandemia COVID-19 stanowi istotny problem zdrowia publicznego nie tylko ze względu na samą chorobę, lecz także z powodu obstrukcji w funkcjonowaniu ochrony zdrowia oraz wpływu na gospodarkę światową. W związku z tym poszukiwanie sposobów powstrzym...