Opis przypadku

Pacjent, 63-letni emerytowany pracownik fizyczny, został skierowany do diagnostyki hematologicznej z podejrzeniem szpiczaka plazmocytowego (MM – multiple myeloma). W wywiadzie u chorego od kilku miesięcy występowały bóle kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym (L-S) oraz nietolerancja wysiłku. Przez blisko 2 miesiące pacjent stosował niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), leki miorelaksacyjne oraz zabiegi rehabilitacyjne, jednak dolegliwości bólowe nie ustąpiły. Z tego powodu wykonano badania laboratoryjne i obrazowe. W morfologii krwi obwodowej stwierdzono umiarkowaną niedokrwistość normocytarną (stężenie hemoglobiny 9,9 g/dl, MCV 83 fl), znacznie przyspieszony odczyn Biernackiego (OB; 110 mm/h) przy prawidłowym stężeniu białka C-reaktywnego (CRP – C-reactive protein) oraz podwyższone stężenie kreatyniny (1,5 mg/dl). W badaniu radiologicznym (RTG) kręgosłupa L-S opisano złamanie kompresyjne kręgu L3 oraz ogniska osteolityczne (ryc. 1).

W toku diagnostyki hematologicznej stwierdzono podwyższone stężenie białka całkowitego (10,2 g/dl), z podejrzeniem obecności białka monoklonalnego we frakcji γ-globulin o stężeniu 4,87 g/dl (ryc. 2) oraz hiperkalcemię (2,9 mmol/l). Stężenie albumin wynosiło 3,36 g/dl. Immunofiksacja białek surowicy wykazała obecność białka monoklonalnego IgG κ (ryc. 3). Stężenie wolnych lekkich łańcuchów immunoglobulin typu κ w surowicy wynosiło 378 mg/l, typu λ 6 mg/l, stosunek κ/λ – 63,48. Stężenie β₂-mikroglobuliny miało wartość 4,8 mg/l. Białkomocz dobowy wynosił 1 g, w badaniu immunofiksacji białek moczu stwierdzono wolny lekki łańcuch typu κ. W niskodawkowym badaniu tomografii kośćca opisano, oprócz złamania kompresyjnego kręgu L3, liczne rozsiane ogniska osteolityczne. W mielogramie i trepanobiopsji szpiku 45% wszystkich komórek stanowiły patologiczne plazmocyty. W badaniu cytogenetycznym szpiku metodą fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ (FISH – fluorescent in situ hybridization) stwierdzono obecność translokacji t(4;14).