Dermatologia
Analiza retrospektywna pacjentów z różnymi rodzajami łysienia
Anna Stepaniuk1
Magdalena Krawiel1
Aleksandra Kamińska1
lek. Julia Nowowiejska2
dr hab. n. med. Anna Baran2
prof. dr hab. n. med. Iwona Flisiak2
- Łysienie jest jednym z najpowszechniejszych problemów w dermatologii klinicznej i towarzyszą mu: niska samoocena, depresja i obniżone wskaźniki jakości życia
- W artykule przedstawiono retrospektywną analizę aspektów epidemiologicznych i klinicznych wśród pacjentów hospitalizowanych z powodu łysienia
- Z łysieniem może być związanych wiele chorób, dlatego potrzebne jest multidyscyplinarne podejście uwzględniające współpracę dermatologa m.in. z psychiatrą i psychoterapeutą
Łysienie jest powszechnie używanym terminem opisującym grupę zaburzeń prowadzących do wypadania włosów. Może przybierać różne formy – od utraty w dobrze zdefiniowanych miejscach do rozproszonej lub całkowitej utraty włosów, która może dotyczyć wszystkich okolic owłosienia. Łysienie stanowi jeden z głównych problemów w dermatologii klinicznej, przy czym dotyczy ono wszystkich pacjentów niezależnie od płci, wieku, rasy i pochodzenia etnicznego1. Najczęstsza postać – łysienie androgenowe – jest obserwowana aż u połowy mężczyzn i kobiet w wieku ≥40 lat2. Łysienie wiąże się z wieloma chorobami współistniejącymi, w tym m.in.: chorobami tarczycy, zespołem policystycznych jajników, chorobą wieńcową czy lękiem3-5. Ponadto zaburzeniom prowadzącym do łysienia często towarzyszą niska samoocena, depresja i ogólnie obniżone wskaźniki jakości życia6,7.
Postacie łysienia
Istnieje wiele typów łysienia powstających w różnych mechanizmach patogenetycznych. Szeroko klasyfikowane są dwie główne postacie – bliznowaciejąca i niebliznowaciejąca, które mogą wynikać z odwracalnego lub trwałego zniszczenia mieszka włosowego, przy czym częstsze jest łysienie niebliznowaciejące2. Jego typową odmianę stanowi łysienie androgenowe występujące u nawet 70% mężczyzn i 40% kobiet (ryc. 1)8. Charakterystyczny w tym typie jest wzorzec wypadania włosów: u mężczyzn jest to cofnięcie linii włosów na skroniach oraz wypadanie w okolicy ciemieniowej (typ Norwood-Hamilton), u kobiet rozlane przerzedzenie w linii środkowej na czubku głowy (typ Ludwiga), a proces ten przypisuje się działaniu dihydrotestosteronu (DHT) na mieszki włosowe skóry i ich miniaturyzacji9,10.
Innym rodzajem łysienia niebliznowaciejącego jest łysienie plackowate (AA – alopecia areata) (ryc. 2). Jest to powszechny zapalny rodzaj wypadania włosów, który występuje w równym stopniu u kobiet i mężczyzn. Obraz kliniczny obejmuje postać od małych, dobrze odgraniczonych ognisk łysienia na skórze głowy aż do całkowitego braku owłosienia na ciele i skórze głowy, a w patogenezie kluczowe znaczenie ma mechanizm autoimmunologiczny11,12.
