Farmakoterapia

Interakcje leków przeciwpsychotycznych

dr hab. n. med. Jarosław Woroń

Zakład Farmakologii Klinicznej, Katedra Farmakologii, Wydział Lekarski, Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum

Oddział Kliniczny Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Szpital Uniwersytecki w Krakowie

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Jarosław Woroń

Zakład Farmakologii Klinicznej, Katedra Farmakologii,

Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum

ul. Grzegórzecka 16, 31-531 Kraków

  • W pracy przedstawiono najczęstsze interakcje leków przeciwpsychotycznych, które mogą wystąpić w politerapii, oraz wskazano ich mechanizmy
  • W tabelach zawarto również najważniejsze interakcje tej grupy leków z suplementami diety i lekami zawierającymi wyciągi roślinne
  • Znaczenie praktyczne interakcji leków przeciwpsychotycznych jest istotne w pracy nie tylko psychiatrów, lecz także lekarzy innych specjalności, którzy poprzez stosowanie polifarmakoterapii u pacjenta z wielochorobowością mogą spowodować ich wystąpienie

W przypadku stosowania politerapii u pacjenta przyjmującego leki przeciwpsychotyczne (LPP) znacząco wzrasta ryzyko wystąpienia interakcji lekowych. Wynika to zarówno z profilu farmakokinetycznego LPP, jak i z możliwości działania tych leków jako inhibitory izoenzymów cytochromu P450. Nie tylko psychiatra, lecz także lekarz każdej innej specjalności może w wyniku zastosowania „farmakoterapii źle dobranej” spowodować znaczny wzrost ryzyka powikłań wynikających z klinicznych interakcji leków. Stąd też znajomość najczęściej występujących w praktyce niekorzystnych skojarzeń leków jest dzisiaj koniecznością. Jednym z podstawowych elementów zapobiegania interakcjom leków jest znajomość parametrów metabolicznych LPP, dane te zebrano w tabeli 11-5.  

Interakcje klasycznych leków przeciwpsychotycznych

Interakcje pochodnych fenotiazyny

Interakcje chloropromazyny, perazyny i promazyny

Chloropromazyna ulega metabolizmowi wątrobowemu przy udziale głównie izoenzymu CYP2D6 oraz w mniejszym stopniu CYP1A2 i CYP3A4. Leki hamujące aktywność CYP2D6 mogą zwiększać stężenie chloropromazyny we krwi, potęgując ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, zwłaszcza takich jak:

  • nadmierna sedacja
  • senność
  • nadmierne zahamowanie ruchowe
  • polekowy zespół parkinsonowski
  • akatyzja
  • hipotonia
  • tachykardia.

Największe ryzyko wystąpienia niekorzystnych interakcji farmakokinetycznych na etapie metabolizmu występuje w przypadku stosowania: metoklopramidu, amitryptyliny, fluoksetyny, fluwoksaminy, paroksetyny, sertraliny, haloperydolu, lewomepromazyny, rysperydonu, amiodaronu, lanzoprazolu, metadonu, tyklopidyny i kwasu walproinowego.

W wyniku interakcji farmakokinetycznych chloropromazyny z inhibitorami CYP2D6 może wystąpić także złośliwy zespół neuroleptyczny. Chloropromazyna wykazuje dodatkowo zdolność do hamowania aktywności CYP2D6 i może w ten sposób powodować zwiększenie ...

Perazyna i promazyna nie są metabolizowane ani nie wpływają na aktywność izoenzymów cytochromu P450. Chloropromazyny, perazyny i promazyny nie należy kojarzyć z solami litu z uwagi na wzrost ryzyka wystąpienia złośliwego zespołu neuroleptycznego. ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Interakcje atypowych leków przeciwpsychotycznych

W tabelach 3-13 przedstawiono interakcje takich leków psychotycznych, jak: arypiprazol, asenapina, brekspiprazol, karyprazyna, klozapina, kwetiapina, lurazydon, olanzapina, rysperydon, sertyndol i zyprazydon.

Interakcje leków przeciwpsychotycznych z lekami i suplementami zawierającymi wyciągi roślinne

Aktualnie znacząco wzrasta ryzyko wystąpienia interakcji farmakokinetycznych leków przeciwpsychotycznych zarówno z suplementami diety, jak i z lekami roślinnymi. Najważniejsze interakcje występujące w praktyce zebrano w tabelach [...]

Podsumowanie

W przypadku konieczności stosowania leków przeciwpsychotycznych u pacjenta, u którego niezbędna jest polifarmakoterapia, przed dokonaniem preskrypcji zawsze należy się zastanowić nad ewentualnymi interakcjami pomiędzy [...]

Do góry