Epidemiologia i patogeneza niewydolności serca

Niewydolność serca (HF – heart failure) pozostaje poważnym problemem zdrowotnym i dużym wyzwaniem dla ochrony zdrowia. Według danych epidemiologicznych jest rozpoznawana u 64 mln osób na świecie, w tym u 1,24 mln Polaków. Częstość występowania choroby wzrasta wraz z wiekiem i dotyczy 28,5% kobiet oraz 33% mężczyzn >55 r.ż.^1,2 Mimo tendencji do zmniejszania się częstości zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych (SN) liczba chorych umierających co roku z powodu HF pozostaje na wysokim poziomie. Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia w 2018 r. w Polsce śmiertelność z powodu HF wyniosła 142 000, co stanowiło 1/3 wszystkich zgonów w tym czasie. Na wysokie wskaźniki śmiertelności wśród osób z HF wpływa nie tylko duża liczba chorych, zmniejszona śmiertelność z powodu zawału mięśnia sercowego, lecz także wciąż wysoka śmiertelność z powodu samej niewydolności serca. W ciągu 5 lat od rozpoznania umiera około 40% chorych, co wynika głównie z opóźnionej diagnostyki i braku optymalizacji leczenia. Kolejnym problemem, istotnym ze względów socjoekonomicznych, są bardzo wysokie wskaźniki rehospitalizacji. W Polsce aż 53% chorych z HF jest ponownie przyjmowanych do szpitala, w tym co czwarty pacjent przed upływem 30 dni od wypisu^3,4.

Przedstawiona skala problemu zdrowotnego implikuje olbrzymie koszty bezpośrednie i pośrednie, jakie generuje opieka nad tą grupą chorych. Niestety prognozy nie przedstawiają się optymistycznie. Szacunki wskazują, że liczba osób dotkniętych HF wzrośnie o blisko 25%, co spowoduje zwiększenie nakładów ekonomicznych i jeszcze bardziej obciąży ochronę zdrowia⁵. Powyższe fakty tłumaczą, dlaczego HF jest uważana za epidemię XXI w.

Niewydolność serca zdefiniowano jako zespół kliniczny, który charakteryzuje się występowaniem (niekoniecznie w chwili badania chorego, ale już w wywiadach): objawów przedmiotowych i/lub podmiotowych spowodowanych nieprawidłowością strukturalną i/l...