Perforacja wrzodu trawiennego (PPU – perforated peptic ulcer) jest częstym, nagłym zdarzeniem zdrowotnym, obarczonym około 30-procentową śmiertelnością^1-3. Daje objawy ostrego brzucha, z lokalnym lub uogólnionym zapaleniem otrzewnej, i wiąże się z wysokim ryzykiem rozwoju stanu septycznego i zgonu. W związku z tym ważne jest wczesne ustalenie prawidłowego rozpoznania. Opóźnienie rozpoznania, a tym samym leczenia operacyjnego, zwiększa wspomniane ryzyko rozwinięcia się sepsy i zgonu. Leczenie operacyjne nadal pozostaje postępowaniem z wyboru.

Szacunkowe dane z 2010 r. wskazują, że PPU jest w Europie przyczyną od 20 000 do 30 000 zgonów rocznie. Z wiekiem lub przy immunosupresji objawy PPU mogą być mniej typowe i mniej ostre, co opóźnia prawidłowe rozpoznanie¹.

Poniżej przedstawiamy przypadek 79-letniego pacjenta, u którego rozpoznanie PPU nastąpiło z miesięcznym opóźnieniem, przy pojawieniu się odczynowych zmian zapalnych w lewym płucu.

Opis przypadku

Pacjent, 79 lat, z utrwalonym migotaniem przedsionków leczony przeciwkrzepliwie antagonistą witaminy K, z niewydolnością krążenia, astmą oskrzelową, przyjmujący okresowo małe dawki kwasu acetylosalicylowego i ibuprofen, został przyjęty ze szpitalnego oddziału ratunkowego na oddział pulmonologii ze wstępnym rozpoznaniem pleuropneumonii lewostronnej. W wywiadzie zanotowano: od tygodnia nasilanie się duszności, do spoczynkowej włącznie, bóle w klatce piersiowej w okolicy przedsercowej, promieniujące do lewej łopatki, początkowo wzmacniające się przy wdechu, kaszel z odkrztuszaniem białej plwociny. Bez gorączki i potów nocnych. W RTG klatki piersiowej przy przyjęciu zobrazowano płyn sięgający wysokości VII żebra w linii pachowej po stronie lewej, którego nie było w RTG sprzed miesiąca.

Miesiąc wcześniej mężczyzna był hospitalizowany przez 4 dni na oddziale chirurgii ogólnej innego szpitala z powodu nasilonych bólów nadbrzusza o nagłym początku, które pojawiły się mniej więcej tydzień przed przyjęciem. Wówczas rozpoznano owrzodze...