Przypadek kliniczny
Ekstremalnie wysokie stężenie IgE w surowicy
lek. Wojciech Żurek1
dr n. med. Sławomir Tubek2,3
- Przykłady stanów chorobowych, w których występuje podwyższone stężenie IgE w surowicy
- Triada objawów charakterystyczna dla zespołu hiperimmunoglobuliny E (HIES)
- Opis przypadku pacjenta z dominującymi objawami atopowego zapalenia skóry i astmy oskrzelowej, u którego w końcowym okresie życia występowały ekstremalnie wysokie stężenia IgE w surowicy
O ekstremalnie wysokim stężeniu immunoglobuliny E (IgE) mówimy wówczas, gdy przekracza ono 20 000 kj./l1 (przy normie od 2 do 100 kj./l).
Immunoglobulina E jest białkiem będącym elementem swoistej odporności humoralnej, należy do jednej z pięciu klas immunoglobulin występujących u człowieka. Jej stężenie stanowi poniżej 0,001% stężenia wszystkich pozostałych klas immunoglobulin. W przeciwieństwie do innych immunoglobulin nie jest opsoniną i nie aktywuje dopełniacza na drodze klasycznej. Czas półtrwania IgE jest krótki i wynosi 1-5 dni2,3.
Stężenie IgE jest niskie przy urodzeniu, stopniowo wzrasta, osiągając szczyt między 10 a 15 r.ż. U osób z predyspozycją do atopii zwykle wykazuje wcześniejszy stopniowy wzrost. Od drugiej do ósmej dekady życia stężenie IgE stopniowo się obniża4. Stężenie krążącej IgE nie odzwierciedla jednak jej prawdziwej aktywności. Uważa się, że około 50% całej puli przeciwciał IgE znajduje się w przestrzeni pozanaczyniowej2.
W naturalnej reakcji immunologicznej IgE stanowią przeciwciała szczególnie istotne w obronie przeciwpasożytniczej, co wiąże się z wydzielaniem histaminy przez komórki tuczne, bazofile i eozynofile. Te same reakcje są odpowiedzialne za rozwój alergii, która powstaje, gdy IgE łączą się z nieszkodliwymi antygenami, czyli alergenami, i uruchamiają gwałtowne reakcje alergiczne (przeciwpasożytnicze).
Eozynocyty (czyli eozynofile, granulocyty kwasochłonne) to jeden z rodzajów leukocytów stanowiących 2-4% ich ogólnej liczby. Fizjologicznie czas ich życia jest krótki – wynosi 4 dni. Biorą udział w odpowiedzi na inwazje pasożytnicze, współdziałając z komórkami tucznymi. Uczestniczą także w modulacji procesów alergicznych5. Nagromadzenie eozynocytów w tkankach, indukowane m.in. poprzez IgE, i hamowanie ich apoptozy (m.in. rola cytokin IL5, IL3, GM-CSF) w zaawansowanych stanach alergicznych doprowadza do ich większych uszkodzeń, co z kolei ułatwia przenikanie i większą ekspozycję na antygeny. Prowadzi to do uruchomienia mechanizmu dodatniego sprzężenia zwrotnego i progresji stanu zapalnego5.
Zarówno IgE, jak i eozynofile biorą udział w drugim typie reakcji zapalnej.
