Geriatria

Aktywność fizyczna osób starszych z zespołem kruchości

dr n. o kult. fiz. Anna Leś

Katedra Turystyki i Rekreacji, Wydział Wychowania Fizycznego, Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

Adres do korespondencji:

dr n. o kult. fiz. Anna Leś

Katedra Turystyki i Rekreacji, Wydział Wychowania Fizycznego,

Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego

ul. Marymoncka 34, 00-968 Warszawa

  • Zgodnie z rekomendacjami WHO z 2020 r. osoby po 65 r.ż. powinny podejmować regularną aktywność fizyczną co najmniej przez 150-300 minut tygodniowo, by utrzymać poziom sprawności fizycznej
  • U osób z grupy ryzyka wystąpienia zespołu kruchości lub z jego rozpoznaniem zaleca się przede wszystkim łączenie ćwiczeń aerobowych i siłowych, a dodatkowo ćwiczenia równoważne i rozciągające
  • Rekomendowane formy aktywności aerobowej to marsze lub marsze nordic walking. Ćwiczenia siłowe pozwolą na uzyskanie odpowiedniej siły mięśniowej, niezbędnej do samodzielnego i niezależnego funkcjonowania

Zespół kruchości to aktualnie jedno z największych wyzwań starzejącego się społeczeństwa. Za jego wystąpienie odpowiada kilka czynników, w tym brak odpowiedniej aktywności. Ukierunkowana i regularna aktywność fizyczna osób starszych w prewencji zespołu kruchości jest obligatoryjna. Należy pamiętać, że osoby starsze powinny podejmować aktywność fizyczną codziennie – minimum przez 30 minut (aktywność aerobowa – spacery, marsze, nordic walking). Dodatkowo 2-3 razy w tygodniu powinny realizować ćwiczenia siłowe (proste ćwiczenia, które można wykonać samodzielnie w domu) oraz ćwiczenia równoważne (nawet codziennie przez 5-10 minut).

Starzenie się społeczeństwa – wyzwanie w obszarze zdrowia i aktywności

Zmiany w strukturze demograficznej społeczeństw są obserwowane na całym świecie. Odsetek osób powyżej 65 r.ż. znacznie wzrasta. Zmiany te są nieuniknione i dotyczą zarówno krajów europejskich, jak i mieszkańców pozostałych kontynentów. Proces starzenia się społeczeństw zachodzi prawie we wszystkich krajach na świecie. Eksperci World Health Organization (WHO) szacują, że do 2050 r. na świecie będzie prawie 158 mln osób w wieku powyżej 65 lat, a odsetek osób starszych w Europie wzrośnie do 30%1. Na taki kierunek zmian w strukturze demograficznej wpływały m.in.: znaczący rozwój nauk medycznych, poprawa i bezpieczeństwo warunków pracy i podniesienie standardu życia. Zmiany te istotnie oddziałują i przyspieszają starzenie się społeczeństw. Warto pamiętać, że wydłużanie się średniej długości życia na poziomie indywidualnym prowadzi do starzenia się społeczeństwa jako całości2. Cechy starzejącego się społeczeństwa można zaobserwować w większości krajów, należą do nich: feminizacja w grupie dorosłych powyżej 65 r.ż., singularyzacja (więcej kobiet żyjących w jednoosobowych gospodarstwach domowych), podwójne starzenie się (wzrost udziału procentowego ludności w wieku powyżej 80 r.ż.), wewnętrzne zróżnicowanie wieku emerytalnego3,4.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rola i znaczenie aktywności fizycznej u osób z zespołem kruchości

Nie ma jednoznacznych wskazań, jaka interwencja wobec osób z zespołem kruchości będzie najskuteczniejsza i najodpowiedniejsza. Badania pokazują, że najlepiej działać jednocześnie w kilku obszarach [...]

Aktywność fizyczna osób z zespołem kruchości

Rekomendowana aktywność fizyczna to przede wszystkim połączenie ćwiczeń aerobowych oraz siłowych wraz z dodatkowo wplecionymi ćwiczeniami równoważnymi i rozciągającymi.

Propozycje aktywności aerobowych

Najprostsze formy aktywności aerobowej, które można polecić osobom starszym, to marsze i marsze z kijami (nordic walking).

Propozycje ćwiczeń siłowych i równoważnych do wykonywania w domu

Ćwiczenia siłowe nie są zbyt popularne wśród osób starszych, a są niezbędne do jak najdłuższego utrzymania samodzielności i niezależności w tej grupie wiekowej. Jest [...]

Podsumowanie

Regularna i ukierunkowana aktywność fizyczna jest zalecana wszystkim osobom starszym, nie tylko tym, u których zdiagnozowano zespół kruchości lub które są w grupie ryzyka [...]

Do góry