Urologia

Guzy jąder – wytyczne postępowania

dr n. med. Tomasz Syryło

lek. Marcin Radko

Klinika Urologii Ogólnej, Czynnościowej i Onkologicznej, Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie

Adres do korespondencji:

ppłk dr n. med. Tomasz Syryło

Klinika Urologii Ogólnej, Czynnościowej i Onkologicznej,

Wojskowy Instytut Medyczny

ul. Szaserów 128, 04-141 Warszawa

e-mail: tsyrylo@wim.mil.pl

  • Objawy kliniczne i badania wykonywane w celu rozpoznania guzów jąder
  • Klasyfikacja guzów jąder na podstawie Union for International Cancer Control
  • Metody terapii stosowane w zależności od typu i stopnia zaawansowania nowotworu

Guzy jąder są zwykle nowotworami złośliwymi, występują rzadko i stanowią 1-1,5% wszystkich nowotworów u mężczyzn. U młodych mężczyzn (25-40 lat) to najczęściej występujące nowotwory. Jądra stanowią typową lokalizację nowotworów zarodkowych, z czego około 60% to nienasieniaki (rozpoznawane w wieku 15-30 lat), a 40% nasieniaki (rozpoznawane w wieku 25-45 lat).

Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka jąder to przede wszystkim wnętrostwo (niezstąpienie jąder), zaburzenia genetyczne (dysgenezja gonad, zespół Klinefeltera) czy wcześniejsze zachorowanie na ten nowotwór.

Objawy kliniczne

W obrazie klinicznym dominuje niebolesne powiększenie jednego jądra, które często stanowi jedyny objaw nowotworu. Powiększone jądro zazwyczaj jest twarde (niekiedy stwardnienie jest ograniczone w miąższu) i wyraźnie cięższe od drugiego. U 10-20% pacjentów występują objawy zapalenia (jądra lub najądrza). Przedłużające się, mimo prawidłowego leczenia antybiotykiem, stany zapalne powinny budzić podejrzenie guza jądra. Czasem pierwsze objawy są związane z uogólnieniem procesu nowotworowego, umiejscowieniem przerzutów lub zaburzeniami hormonalnymi. Nowotwór jądra szerzy się głównie poprzez drogi limfatyczne oraz wzdłuż naczyń jądrowych do zaotrzewnowych węzłów chłonnych, a przerzuty najczęściej lokalizują się w płucach, wątrobie, kościach czy mózgu. Objawy przerzutów związane z masą węzłową obejmują bóle brzucha, lędźwi czy pleców. Inne objawy to: bóle kostne, kaszel, duszność, krwioplucie, bóle głowy i zaburzenia neurologiczne. Rzadko wydzielanie gonadotropiny kosmówkowej przez komórki nowotworowe powoduje ginekomastię.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rozpoznanie

W rozpoznaniu rolę odgrywają:

Klasyfikacja TNM guzów jądra

Tabela 1 przedstawia klasyfikację stopnia zaawansowania nowotworu TNM, która opisuje: <<>>

Leczenie operacyjne

Leczenie chirurgiczne jest przeprowadzane w każdym stopniu zaawansowania klinicznego nowotworu i powinno być zaplanowane w trybie przyspieszonym zaraz po wysunięciu podejrzenia oraz po potwierdzeniu [...]

Klasyfikacja histopatologiczna

World Health Organization (WHO) podaje następującą klasyfikację histopatologiczną:

Leczenie onkologiczne

Leczenie jest uzależnione od stopnia zaawansowania nowotworu:

Obserwacja po leczeniu

Badania wykonywane w trakcie obserwacji po leczeniu obejmują:
Do góry