Na świecie w krajach rozwiniętych jest obserwowany wzrost średniej długości życia ludzi, co wiąże się z narastającą liczbą przypadków występowania zaćmy (cataracta). Terminem tym określa się jakiekolwiek (tzn. częściowe lub całkowite) zmętnienie soczewki. Soczewka jest umiejscowiona w gałce ocznej pomiędzy tęczówką a przednią powierzchnią ciała szklistego, wewnątrz pierścienia utworzonego przez ciało rzęskowe.

Zdrowa soczewka jest elastyczna i przezroczysta; z wiekiem jej elastyczność maleje. Na skutek zmian metabolicznych wynikających ze starzenia się soczewki pojawia się i nasila żółtobrązowe zabarwienie soczewki, wzrasta absorpcja krótkich fal widma (błękitu, fioletu i ultrafioletu). Soczewka zawiera unikalne białka – krystaliny, z których część jest rozpuszczalna w wodzie. Z wiekiem wzrasta liczba białek nierozpuszczalnych w wodzie, maleje też uwodnienie soczewki, rośnie w niej stężenie sodu i wapnia, zmniejsza się zaś stężenie potasu i glutationu. Zmiany zachodzące w soczewce podczas rozwoju zaćmy są nieodwracalne, a jego tempo jest indywidualne i nie da się go przewidzieć.

Zaćma – rodzaje i klasyfikacja

Zaćma starcza jest najczęstszą zmianą patologiczną dotyczącą soczewki i jedną z najczęstszych chorób narządu wzroku na świecie. Według danych amerykańskich dotyczy blisko 50% osób w grupie powyżej 80 r.ż.

Upośledzenie widzenia, w tym zaćma, istotnie ogranicza możliwość samodzielnego funkcjonowania pacjentów. Mimo że zaćma nie jest bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia, to należy pamiętać, że upośledzenie widzenia może być czynnikiem ryzyka zwiększonej umieralności osób w podeszłym wieku. Dzieje się tak, ponieważ zaburzenia widzenia, szczególnie zaburzenia percepcji głębi oraz oceny odległości, mogą być przyczyną częstszego występowania upadków i złamań szyjki kości udowej.

Istnieje kilka klasyfikacji zaćmy: według czasu wystąpienia, według przyczyny, według postaci morfologicznej oraz zaawansowania (tab. 1).

Najczęściej spotykanym typem zaćmy jest zaćma starcza. Jeśli zaburzenie nie jest leczone, osiąga zaawansowanie zaćmy dojrzałej (czyli zmętnieniu ulegną wszystkie warstwy soczewki) lub nawet przejrzałej i wówczas może się stać przyczyną dalszych po...

Najczęstszą przyczyną jednostronnej zaćmy u osób młodych jest zaćma pourazowa. Może być spowodowana przez tępy uraz gałki ocznej (może wtedy współistnieć z podwichnięciem soczewki), uraz drążący soczewki, zranienie soczewki przez ciało obce wewnąt...