Wytyczne w praktyce

Leczenie uzupełniające i alternatywne w niewydolności serca według AHA 2022

lek. Agata Kubal-Tkocz

prof. dr hab. n. med. Marek Gierlotka

Klinika i Oddział Kardiologii, Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu, Instytut Nauk Medycznych, Uniwersytet Opolski

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Marek Gierlotka

Klinika i Oddział Kardiologii, Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu, Instytut Nauk Medycznych, Uniwersytet Opolski

al. W. Witosa 26, 45-401 Opole

  • Podsumowanie opublikowanych w 2022 r. przez American Heart Association danych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa leczenia uzupełniającego i alternatywnego w niewydolności serca
    • działania niepożądane takiej terapii
    • jej interakcje z powszechnie stosowanym leczeniem zgodnym z obowiązującymi zaleceniami

 


Leczenie uzupełniające i alternatywne (CAM – complementary and alternative medicine) jest powszechnie stosowane u pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi. Szacuje się, że ponad 30% chorych z niewydolnością serca (HF – heart failure) wykorzystuje jego metody, choć wartość ta może być niedoszacowana, ponieważ część pacjentów nie przyznaje się do stosowania metod alternatywnych podczas kontrolnych wizyt lekarskich. American Heart Association (AHA) podjęło wysiłek przeanalizowania dostępnych danych z literatury podstawowej, artykułów przeglądowych, konsensusów i streszczeń badań klinicznych opublikowanych przed 2021 r. i na tej podstawie przygotowano materiał, w którym przedstawiono dowody na skuteczność lub jej brak oraz bezpieczeństwo terapii uzupełniających i alternatywnych u pacjentów z HF z uwzględnieniem interakcji i działań niepożądanych.

Aby poprawić jakość opieki nad chorym z niewydolnością serca i zapobiec potencjalnym działaniom niepożądanym, należy podczas każdej wizyty kontrolnej pytać pacjentów o stosowanie CAM. Podnosi się w tym miejscu rolę komunikacji z chorymi oraz edukacji.

Terapie uzupełniające i alternatywne – nadzór i regulacje

Terapie uzupełniające i alternatywne metody leczenia podzielono na cztery grupy:

  • produkty biologiczne
  • terapie energetyczne
  • metody manipulacyjne typu akupunktura
  • medycyna umysłu i ciała.

Produkty biologiczne obejmują: rośliny, ekstrakty pochodzenia zwierzęcego, witaminy, minerały, kwasy tłuszczowe, aminokwasy, białka, prebiotyki, probiotyki, różnego rodzaju diety i żywność funkcjonalną. W większości na rynku funkcjonują jako suplementy diety. Pojęcie to zostało wprowadzone w 1994 roku w USA (zatwierdzone przez Kongres). Zastrzeżono, że produkty te będą podlegały takim samym regulacjom jak żywność, a nie jak leki. Wprowadzenie ich na rynek nie wymaga więc od producenta przeprowadzenia skomplikowanej procedury, która dotyczy każdorazowo nowego leku.

Za czystość i bezpieczeństwo danego produktu-suplementu odpowiada producent. Każdy produkt, zanim jednak zostanie wprowadzony na rynek, musi mieć aktualną licencję, a jego opakowanie musi zawierać nazwę produktu, nazwę i adres producenta oraz datę...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Skuteczność kliniczna CAM w niewydolności serca

Zastosowanie kilku środków uzupełniających lub alternatywnych zostało ocenione w badaniach obserwacyjnych i klinicznych z udziałem pacjentów z HF. W niektórych doniesieniach stosowanie ich wiązano z poprawą w zakresie [...]

Środki CAM wchodzące w interakcje z terapią niewydolności serca oraz pogarszające przebieg choroby

Wiele powszechnie stosowanych terapii uzupełniających i suplementów diety może wchodzić w interakcje ze stosowanymi w niewydolności serca lekami. W przypadku niektórych z nich mogą one mieć [...]

Podsumowanie

Na świecie obserwujemy rosnący trend w stosowaniu terapii uzupełniających i alternatywnych (CAM), w tym różnych suplementów diety. Środki te są często kupowane bez konsultacji [...]

Do góry