Neuropatia to ogólne pojęcie oznaczające uszkodzenie nerwu obwodowego i zaburzenie jego funkcji niezależnie od etiologii. Uszkodzenie może dotyczyć włókien ruchowych, czuciowych, autonomicznych lub ich dowolnej kombinacji. Ze względu na mechanizm uszkodzenia wyróżniamy neuropatie demielinizacyjne (uszkodzona jest osłonka mielinowa), aksonalne (uszkodzony jest akson neuronu) oraz mieszane. Biorąc pod uwagę liczbę i rozmieszczenie zajętych nerwów, wyróżniamy:

• mononeuropatie – zajęty jest tylko jeden nerw
• mononeuropatie mnogie – zajęte są pojedyncze nerwy w różnych okolicach ciała
• polineuropatie – wieloogniskowe, uogólnione uszkodzenie nerwów.

Neuropatia może mieć początek ostry, podostry lub przewlekły i dotyczyć nerwów proksymalnych lub dystalnych.

Neuropatie czuciowe mogą powodować objawy:

• wytwórcze (drętwienie, mrowienie, pieczenie, palenie, kłucie, „rażenie prądem”)
• ubytkowe (niedoczulica na ból i temperaturę oraz zaburzenia autonomiczne w przypadku zajęcia cienkich niezmielinizowanych włókien nerwowych typu C oraz cienkich zmielinizowanych włókien typu Aδ lub osłabienie czucia głębokiego oraz lekkiego dotyku przy zajęciu grubych zmielinizowanych włókien nerwowych).

Ból w przebiegu neuropatii może mieć charakter przewlekły (np. w neuropatii cukrzycowej), natomiast neuralgia z definicji jest nagłym, napadowym, ostrym, przeszywającym bólem zlokalizowanym w zakresie unerwienia danego nerwu lub jego gałęzi. Dla neuralgii charakterystyczne są okresy niewrażliwości na bodziec stymulujący pojawiające się po epizodzie bólu i trwające od kilku sekund do kilku minut (w ten sposób można np. odróżnić neuralgię nerwu trójdzielnego od bólu głowy SUNCT/SUNA [short-lasting unilateral neuralgiform headache attacks with conjunctival injection and tearing – krótkotrwały jednostronny ból głowy przypominający neuralgię z towarzyszącym przekrwieniem spojówek i łzawieniem/short-lasting unilateral neuralgiform headache attacks with cranial autonomic features – krótkotrwałe napady jednostronnego bólu o charakterze neuralgii z objawami autonomicznymi]). Niekiedy jednoznaczne odróżnienie neuralgii od bólu neuropatycznego bywa trudne.