Rak gruczołu krokowego jest aktualnie najczęściej rozpoznawanym nowotworem złośliwym u mężczyzn w Polsce¹. Odmienna od większości innych nowotworów biologia raka prostaty sprawia, że u wielu mężczyzn nosi on znamiona przewlekłej choroby towarzyszącej. Nadal jednak spotyka się przypadki choroby agresywnej i rak prostaty pozostaje trzecią najczęstszą przyczyną zgonu z powodu nowotworów złośliwych u mężczyzn w Polsce¹. Niemniej warto zwrócić uwagę na szacunki mówiące, że 60-70% pacjentów z rakiem prostaty umiera z innych przyczyn (najczęściej z powodu chorób sercowo-naczyniowych), co wskazuje na konieczność holistycznego podejścia do pacjentów z tą chorobą nowotworową².

Zróżnicowanie biologiczne, istotny rozwój metod leczenia różnych stadiów raka gruczołu krokowego oraz mnogość opcji terapeutycznych sprawiają, że aktualnie warunkiem zapewnienia optymalnych wyników leczenia jest współpraca międzydyscyplinarna specjalistów wielu dziedzin, a ciągła opieka internistyczna może pomóc w rozpoznaniu, przygotowaniu do terapii oraz postępowaniu w przypadku występowania powikłań leczenia i choroby.

Czynniki ryzyka raka gruczołu krokowego

Pomimo postępów nadal wiele aspektów raka gruczołu krokowego pozostaje niewyjaśnionych. Ustalone czynniki ryzyka tej choroby to: wzrastający wiek, rasa (u mężczyzn czarnoskórych rak prostaty występuje częściej w postaci agresywniejszej) oraz czynniki genetyczne. Zdecydowana większość nowotworów prostaty występuje jednak spontanicznie, a nie dziedzicznie, natomiast rodzinny rak gruczołu krokowego rozwija się we wcześniejszym wieku. Pośrednio dane wskazują również na wpływ czynników środowiskowych i dietetycznych, ale nie są one wystarczające, aby sformułować specyficzne zalecenia dotyczące zapobiegania wystąpieniu raka gruczołu krokowego³.

Współczesna diagnostyka raka prostaty

Aktualnie najczęściej spotykana ścieżka diagnostyczna raka prostaty obejmuje oznaczenie stężenia swoistego antygenu gruczołu krokowego (PSA – prostate-specific antigen) we krwi i interpretację wyniku w połączeniu z oceną prostaty w badaniu per rectum, z następowym multiparametrycznym rezonansem magnetycznym (mpMR – multiparametric magnetic resonance) prostaty i biopsją celowaną opisanych w mpMR zmian z oceną histopatologiczną wycinków.