Kardiologia
Zaostrzenie niewydolności serca – postępowanie terapeutyczne
lek. Agata Kubal-Tkocz
prof. dr hab. n. med. Marek Gierlotka
- Niewydolność serca jest zespołem klinicznym spowodowanym zaburzeniami budowy i/lub funkcji serca, skutkiem czego jest wzrost ciśnienia wewnątrzsercowego i niewystarczający rzut serca, początkowo w czasie wysiłku, a w dalszym etapie rozwoju choroby w spoczynku
- Ustalenie przyczyny dysfunkcji serca ma ogromne znaczenie, ponieważ determinuje postępowanie terapeutyczne
- Ze względu na czas wystąpienia i rozwoju objawów wyróżniamy dwie postacie kliniczne niewydolności serca – ostrą i przewlekłą. W artykule zostaną przedstawione aktualne wytyczne dotyczące postępowania terapeutycznego w ostrej niewydolności serca
Niewydolność serca (HF – heart failure) jest zespołem klinicznym, który zbiera coraz większe żniwo w Polsce, Europie oraz na całym świecie. Zapadalność na HF u osób dorosłych w Europie wynosi około 5/1000 osobolat. Częstość występowania HF zwiększa się z wiekiem, od około 1% w grupie osób <55 r.ż. do ≥10% wśród osób w wieku >70 lat. Nie ma większych różnic w zapadalności, jeśli chodzi o płeć – po 50% mężczyźni i kobiety. Rokowanie w HF jest w dalszym ciągu złe, a jakość życia (QoL – quality of life) pacjentów niska. Postęp w zakresie farmakoterapii oraz metod niefarmakologicznych (np. urządzenia wszczepialne, pompy do czasowego wspomagania krążenia) spowodował spowolnienie niekorzystnego trendu w zakresie chorobowości i umieralności z powodu HF oraz poprawił QoL. Szacuje się jednak, że wzrost populacji, jej starzenie się oraz rosnąca częstość występowania chorób współistniejących, np. cukrzycy i otyłości, spowodują zwiększenie liczby hospitalizacji z powodu HF. Wzrost ten może wynosić nawet 50% w ciągu najbliższego ćwierćwiecza. Należy więc dołożyć wszelkich starań, aby poprawiać świadomość społeczną na temat czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, jeszcze intensywniej rozwijać profilaktykę oraz jak najszybciej diagnozować i leczyć pacjentów z objawami niewydolności serca.
Definicja i podział niewydolności serca
Niewydolność serca nie jest jednostką chorobową, ale zespołem klinicznym charakteryzującym się pewnymi objawami podmiotowymi i przedmiotowymi. Do objawów podmiotowych należą głównie: duszność, obrzęki wokół kostek, męczliwość i zawroty głowy. Dominujące objawy przedmiotowe obejmują: trzeszczenia nad płucami, obrzęki obwodowe, cechy podwyższonego ciśnienia w żyłach szyjnych, przyspieszoną akcję serca (tachykardię) oraz przyspieszoną liczbę oddechów na minutę (tachypnoe).
Wystąpienie tego zespołu klinicznego jest spowodowane zaburzeniami budowy i/lub funkcji serca, co prowadzi do podwyższenia ciśnienia w jamach serca i stopniowego zmniejszania rzutu serca, a tym samym do niedokrwienia tkanek obwodowych i wystąpieni...