- stwierdzili u tej osoby trwałe nieodwracalne ustanie czynności mózgu (śmierć mózgu)
- stwierdzili u tej osoby nieodwracalne zatrzymanie krążenia, poprzedzające pobranie
- lekarz, który stwierdził zgon tej osoby.
Zgon w wyniku czynu przestępczego
W sytuacji gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że zgon nastąpił w wyniku czynu zabronionego stanowiącego przestępstwo, pobrania tkanek i narządów można dokonać po uprzednim uzyskaniu od właściwego prokuratora informacji, że nie wyraża on sprzeciwu wobec zamiaru ich pobrania. Gdy postępowanie jest prowadzone przeciwko nieletniemu, decyduje o tym właściwy sąd rodzinny.
Czy biorca może dowiedzieć się o zmarłym dawcy?
Odpowiedź na to pytanie zawiera artykuł 19 ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek tkanek i narządów3, zgodnie z którym dane osobowe dotyczące potencjalnego dawcy, dawcy, potencjalnego biorcy i biorcy są objęte tajemnicą i podlegają ochronie przewidzianej w przepisach o tajemnicy zawodowej i służbowej oraz w przepisach dotyczących dokumentacji medycznej prowadzonej przez podmioty lecznicze. Podobnie rzecz się ma odnośnie do rodziny zmarłego dawcy, mianowicie nie dowie się ona, komu przeszczepiono narządy czy tkanki należące do jej bliskiego.
ABSTRACT
The diagnosis of brain death and the possibility of removing organs and tissues from a deceased person in the light of Polish law
Brain death (also known as brain stem death) is when a person on an artificial life support machine no longer has any brain functions. This means they will not regain consciousness or be able to breathe without support.
A person who is brain dead is legally confirmed as dead. They have no chance of recovery because their body is unable to survive without artificial life support.
There is a number of criteria for diagnosing brain death.
For a diagnosis of brain death:
- a person must be unconscious and fail to respond to outside stimulation,
- a person’s heartbeat and breathing can only be maintained using a ventilator,
- there must be clear evidence that serious brain damage has occurred and it cannot be cured.
After brain death, it may be possible for the person’s organs to be used in transplants, which can often save the lives of others. According to the law, it is possible to remove tissues or organs from a human corpse for use in other humans if the deceased person has not registered an option to opt-out during their lifetime.
Piśmiennictwo
1. Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 4 grudnia 2019 r. w sprawie sposobu i kryteriów stwierdzenia trwałego nieodwracalnego ustania czynności mózgu. MP 2020, poz. 73
2. Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Dz.U. 1997, nr 28, poz. 152 (art. 43a, ust. 5)
3. Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Dz.U. 2005, nr 169, poz. 1411