Zez zbieżny niemowlęcy

Ten zez charakteryzuje się dużym kątem, dlatego BoNT-A stosowana jest szczególnie jako leczenie poprzedzające operację. Najlepsze efekty można osiągnąć, podając BoNT-A przed 6 miesiącem życia⁷.

Zez zbieżny nabyty

W ostrym zezie zbieżnym zarówno terapia BoNT-A, jak i operacja charakteryzują się podobnymi wskaźnikami skuteczności po 6 i 12 miesiącach przy zastosowaniu początkowej dawki 3,5 j.m. dla pacjentów z kątem <25 Dpr i 4 j.m. dla kąta >25 Dpr. Po wstrzyknięciu BoNT-A ustępowało podwójne widzenie. W przypadku zeza zbieżnego częściowo akomoda­cyjnego u dzieci <2,5 r.ż., stosując BoNT, można osiągnąć porównywalne efekty, przy czym unika się wystąpienia następczego zeza rozbieżnego. U dzieci >2,5 r.ż. postępowanie chirurgiczne daje lepsze wyniki niż podanie BoNT-A⁹.

Zez porażenny

Najczęstszym wskazaniem do BoNT-A w tej grupie chorych jest porażenie nerwu odwodzącego. Iniekcję wykonuje się do mięśnia prostego przyśrodkowego, zazwyczaj miesiąc od początku objawów. Leczenie ma przede wszystkim zapobiec powstaniu przykurczu mięśnia prostego przyśrodkowego⁷.

Zez rozbieżny okresowy

Przy dużych odchyleniach lepsze wyniki uzyskuje się za pomocą leczenia chirurgicznego. U pacjentów z mniejszymi odchyleniami rozbieżnymi sukces terapeutyczny jest zróżnicowany i mieści się w zakresie 16,7-65,7%. Iniekcję preparatu robi się najczęściej do obu mięśni prostych bocznych⁷.

Zez resztkowy

Wykazano, że w przypadku populacji pediatrycznej BoNT-A jest lepszą alternatywą w leczeniu zeza resztkowego pooperacyjnego niż przeprowadzenie powtórnej operacji. American Academy of Ophthalmology (AAO) uznaje za najlepsze zastosowanie BoNT-A 2-8 tygodni po zabiegu⁷.

Zez w zespołach wrodzonych

Toksyna botulinowa zastosowana u chorych z zespołem Duane’a może zmniejszyć kompensacyjne ustawienie głowy⁷.

Terapia adiuwantowa w chirurgii strabologicznej

Przy dużych kątach zeza (>40 Dpr) równoczesne zastosowanie BoNT-A z operacją mięśni zewnątrzgałkowych daje dobre efekty, a sukces terapeutyczny jest większy niż przy zastosowaniu BoNT-A jako monoterapii^7,10.

Zastosowanie diagnostyczne

Toksynę botulinową stosuje się również do oceny ryzyka wystąpienia podwójnego widzenia po operacji zeza u dorosłych.

Oczopląs

W oczopląsie nabytym BoNT zmniejsza odczuwanie oscylo­psji. W zezie poziomym podaje się ją do czterech mięśni prostych poziomych lub zagałkowo do przestrzeni oczodołowej. Zmniejszenie ruchów drgających oczu umożliwia pacjentom uzyskanie lepszej ostrości wzroku^3,11.

Powikłania i ograniczenia terapii toksyną botulinową

Pomimo licznych korzyści terapeutycznych stosowanie BoNT-A wiąże się także z ryzykiem wystąpienia powikłań, które mogą wpływać na skuteczność leczenia oraz jakość życia pacjentów.