Chemioterapia

Podstawową metodą leczenia stosowaną zarówno u chorych z OP, jak i z UP DKRP, jest chemioterapia.

Wyniki badań randomizowanych i metaanaliz, w których porównywano skuteczność i toksyczność schematów chemioterapii zawierających cisplatynę wobec doksorubicyny lub innych leków (irynotekan, związki alkilujące), wskazują na brak różnic w częstości odpowiedzi na leczenie i średnim czasie przeżycia zarówno u chorych z OP, jak i z UP DKRP. Różnice dotyczą częstości występowania działań niepożądanych (szczególnie nasilonych powikłań hematologicznych w stopniu 3.-4.).[16,17]

W systematycznych przeglądach Cochrane Database nie wykazano istotnej poprawy wyników leczenia (rozpatrywana w odniesieniu do częstości odpowiedzi na leczenie i długości czasu przeżycia) po zastosowaniu schematów zawierających cisplatynę w porównaniu z wynikami uzyskanymi po stosowaniu schematów niezawierających cisplatyny. Rekomendacja schematów z cisplatyną oparta jest na korzystniejszym profilu toksyczności, który umożliwia podanie chemioterapii w pełnych należnych dawkach, szczególnie gdy jest ona stosowana w czasie radioterapii.[18]

Obecnie w leczeniu chorych na DKRP zalecane jest podanie czterech-sześciu cykli chemioterapii według schematu zawierającego cisplatynę (zalecane EP: cisplatyna i etopozyd). Poziom wiarygodności i siła zaleceń takiego postępowania:1A.[4,6,8]

Szczególne zainteresowanie budzi stosowanie chemioterapii u osób starszych (w wieku powyżej 70. r.ż.), co wynika z podwyższonego ryzyka nasilonej toksyczności w tej grupie chorych. Spośród wszystkich chorych na DKRP, 43 proc. stanowią osoby powyżej 70. r.ż.[19]

Small 6002

Prawdopodobieństwo rozwoju przerzutów do mózgu w zależności od przeprowadzenia PCI (analiza w grupie 285 chorych na OP DKRP leczonych w Centrum Onkologii w Krakowie)

W celu ograniczenia ryzyka wystąpienia działań niepożądanych podejmowano próby redukcji dawek standardowej chemioterapii, zamianę cisplatyny na karboplatynę oraz stosowanie monoterapii etopozydem. Wyniki badania randomizowanego opublikowane przez Ardizzoniego i wsp. wskazują, że stosowanie chemioterapii w zredukowanych dawkach wprawdzie charakteryzuje się niższą toksycznością, ale w porównaniu z chemioterapią, podawaną w pełnych należnych dawkach, związane jest z gorszą odpowiedzią na leczenie.[20] Z kolei wyniki badań, w których porównywano schemat EP z karboplatyną z etopozydem, nie wykazały różnic w częstości odpowiedzi oraz odsetkach przeżyć bez progresji nowotworu i przeżyć całkowitych.[21] Natomiast stosowanie monoterapii etopozydem, w porównaniu z EP, związane jest z gorszym rokowaniem.[22]

Dane z piśmiennictwa wskazują, że u osób starszych będących w dobrym stanie ogólnym rekomendowane jest zastosowanie chemioterapii:

1. według schematu EP u chorych w OP (poziom wiarygodności i siła zaleceń: 2B),

2. karboplatyna z etopozydem u chorych w UP (poziom wiarygodności i siła zaleceń: 2A).[3]

Radioterapia

W radykalnym leczeniu chorych na DKRP radioterapia stosowana jest w radykalnym napromienianiu nowotworu w obrębie klatki piersiowej (TRT) i profilaktycznym napromienianiu mózgu (PCI).

Radioterapia nowotworu w obrębie klatki piersiowej (TRT)

Pozytywny wpływ radioterapii na wyniki leczenia chorych na OP DKRP potwierdzony został wynikami metaanaliz przeprowadzonych przez Pignona i wsp. oraz Warde i Payne.[23,24] Wykazano, że po zastosowaniu leczenia skojarzonego chemioterapii z TRT, w porównaniu z samodzielną chemioterapią, obserwowane jest zwiększenie o 5,4 proc. dwuletniego przeżycia. Ponadto po leczeniu skojarzonym rzadziej stwierdzano rozwój miejscowych niepowodzeń (52 proc. w porównaniu z 77 proc. po samodzielnej chemioterapii). Zaznaczyć należy, że wyniki tych metaanaliz, po ich opublikowaniu w 1992 roku, stały się podstawą do przyjęcia, że standardowym postępowaniem u chorych na OP DKRP jest leczenie skojarzone: chemioradioterapia.[5,8,23,24]

Czynnikiem optymalizującym leczenie skojarzone (chemioradioterapię) jest czas przeprowadzenia radioterapii względem chemioterapii. Rola i wpływ tego parametru na wyniki u chorych na OP DKRP potwierdzone zostały przez wyniki metaanalizy opublikowane w 2004 roku przez Frieda i wsp.[25] Autorzy wykazali, że po wczesnej TRT (rozpoczynanej w czasie do dziewięciu tygodni od pierwszego podania chemioterapii) w porównaniu z późną TRT (rozpoczynaną w czasie ponad dziewięć tygodni od pierwszego podania chemioterapii) obserwowany jest istotnie większy odsetek przeżyć. W odniesieniu do dwuletniego przeżycia ten zysk wynosi 5,2 proc.

Uzasadnieniem przeprowadzania TRT w czasie pierwszych cykli ChT są teoretyczne przesłanki, według których takie postępowanie wpływa na zmniejszenie ryzyka rozwoju oporności na leczenie oraz ogranicza przyspieszoną repopulację w obrębie nowotworu.[26,27]

Z czasem przeprowadzania TRT względem chemioterapii jest związany parametr – czas, jaki upływa od rozpoczęcia leczenia do zakończenia radioterapii (SER – Start of any treatment and the End of Radiotherapy). DeRuysscher i wsp. wykazali, że czynnik ma wartość predykcyjną w odniesieniu do odsetek pięcioletnich przeżyć. Oszacowali, że na każdy tydzień wydłużenia czasu SER przypada zmniejszenie pięcioletnich przeżyć o 1,83 proc.[28]

Powyższe wyniki wskazują, że TRT u chorych na OP DKRP powinna być rozpoczynana wcześnie i przeprowadzana w krótkim czasie.[7,29]

Czynnikiem wpływającym na czas trwania radioterapii jest sposób frakcjonowania dawki. Jedną z możliwości skrócenia czasu radioterapii jest stosowanie schematów przyspieszonej frakcjonacji dawki.

Do góry