Z farmakologią na ty
Leki przeciwpadaczkowe stosowane u dzieci
Barbara Steinborn
Słowa kluczowe
leki przeciwpadaczkowe, działania niepożądane, interakcje lekowe
Wprowadzenie
W pracy omówiono czynniki, które należy uwzględnić, dokonując wyboru leków przeciwpadaczkowych (LPP) stosowanych w leczeniu padaczki u dzieci. Przedstawiono aktualne standardy dotyczące wyboru tych leków w zależności od rozpoznania rodzaju napadów padaczkowych, padaczki czy zespołu padaczkowego. Poza tym uwzględniono dane na temat mechanizmów działania leków przeciwpadaczkowych, interakcji lekowych oraz działań niepożądanych.
Omówienie
Przy podejmowaniu decyzji o leczeniu padaczki u dzieci należy spełnić kilka warunków. Przede wszystkim powinno się prawidłowo rozpoznać rodzaj napadów padaczkowych, padaczkę lub zespół padaczkowy i ocenić potencjalne czynniki ryzyka nawrotów napadów padaczkowych. Kolejnym warunkiem, który musi być uwzględniony, jest wiek dziecka. Oprócz uwzględnienia wieku chorego należy także ocenić możliwość wystąpienia pewnych ograniczeń socjalnych i prawnych, wynikających zarówno z rozpoznania choroby, jak i konsekwencji długotrwałego leczenia. Należy więc ocenić spodziewane korzyści oraz ryzyko możliwych powikłań stosowania leków.1 Wiek pacjenta jest niezwykle istotny, gdyż decyzji o rozpoczęciu leczenia, zwłaszcza u małych dzieci, nie zawsze można oprzeć na dobrze udokumentowanych wskazaniach. W przypadku wielu LPP brakuje dowodów potwierdzających skuteczność i bezpieczeństwo ich stosowania uzyskanych w badaniach przeprowadzonych z zastosowaniem zasad medycyny opartej na dowodach (evidence based medicine, EBM).2 Ryzyko wystąpienia powikłań i działań niepożądanych jest u dzieci większe i bardziej brzemienne w skutki niż w innych grupach wiekowych.
Leczenie padaczki jest strategią polegającą na zapewnieniu ustępowania/redukcji napadów z zachowaniem odpowiedniej jakości życia; jest ono wypadkową między skutecznością leku a objawami niepożądanymi, które lek spowoduje.
Czym należy się kierować przy wyborze leków przeciwpadaczkowych u dzieci
Wybierając LPP dla dziecka chorego na padaczkę, kierujemy się przede wszystkim skutecznością i bezpieczeństwem stosowania leku. Idealny lek dla dziecka powinien mieć skuteczność i bezpieczeństwo stosowania potwierdzone w badaniach z udziałem dzieci. Powinien wykazywać szeroki zakres działania przeciwpadaczkowego, tj. być skuteczny w tłumieniu różnych typów napadów padaczkowych. Poza tym powinien cechować się parametrami farmakokinetycznymi, które zapewniłyby szybkie osiągnięcie stanu równowagi (stacjonarnego) we krwi. Wymaganą cechą jest także brak wpływu na funkcje poznawcze i układ hormonalny, szczególnie u dziewcząt. Lek taki powinien mieć postać farmaceutyczną łatwą do przyjęcia przez dziecko oraz posiadać swój odpowiednik o przedłużonym działaniu.3 Podsumowanie podstawowych cech leku, które należy uwzględnić przy jego wyborze, podano w tabeli 1.4,5