Jak to się robi

Jak pobrać krew na badanie bakteriologiczne

Katarzyna Semczuk,1 Urszula Łopaciuk,2 Katarzyna Dzierżanowska-Fangrat1

1Zakład Mikrobiologii i Immunologii Klinicznej, Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”, Warszawa

2Zakład Mikrobiologii, Instytut Kardiologii, Warszawa

Adres do korespondencji: Prof. nadzw. dr n. med. Katarzyna Dzierżanowska-Fangrat Zakład Mikrobiologii i Immunologii Klinicznej, Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”

al. Dzieci Polskich 20, 04-730 Warszawa,  e-mail:k.fangrat@ipczd.pl

Pediatria po Dyplomie 2014;18(6):49-52

Słowa kluczowe

krew, posiew, próbki krwi, podłoże do hodowli

Wprowadzenie

Badanie bakteriologiczne krwi, czyli posiew krwi, jest najistotniejszym badaniem pomagającym w ustaleniu czynnika etiologicznego zakażeń łożyska naczyniowego. Ścisłe przestrzeganie zaleceń dotyczących pobierania krwi, jej transportu oraz właściwa interpretacja uzyskanych wyników w powiązaniu z obrazem klinicznym pozwalają ustalić etiologię zakażenia oraz wdrożyć właściwe leczenie przeciwdrobnoustrojowe.

Wskazania do pobrania krwi na posiew1,2

  • Klinicznie rozpoznana sepsa lub jej podejrzenie
  • Infekcyjne zapalenie wsierdzia
  • Gorączka o nieustalonym pochodzeniu, zwłaszcza u pacjentów z grupy ryzyka (chorych z powikłaniami po chemioterapii, radioterapii czy steroidoterapii, w neutropenii, żywionych pozajelitowo, po przeszczepieniu narządów)
  • Zakażenia ogólnoustrojowe i zlokalizowane, w tym zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie kości i szpiku, septyczne zapalenie stawów, bakteryjne zapalenie płuc lub inne zakażenia o etiologii bakteryjnej, które mogą przebiegać z bakteriemią, oraz zakażenia grzybicze przebiegające z fungemią
  • Zakażenia związane z obecnością cewnika naczyniowego

Kiedy należy pobierać krew na posiew?

Krew na posiew należy pobierać jak najszybciej po stwierdzeniu pierwszych objawów sepsy lub zakażania uogólnionego, przed podaniem pierwszej dawki antybiotyku. Najlepiej pobierać próbki około 30-60 min przed szczytem gorączki, kiedy liczba drobnoustrojów we krwi jest największa. W wielu jednak przypadkach moment ten trudno uchwycić. Pomocnymi wskaźnikami mogą być także inne objawy, takie jak spadek ciśnienia krwi lub dreszcze. W sytuacjach wymagających pilnego wdrożenia antybiotykoterapii empirycznej zaleca się przed jej rozpoczęciem pobranie w krótkim odstępie lub jednocześnie 2 lub więcej posiewów krwi (z różnych miejsc wkłucia), natomiast gdy sytuacja kliniczna chorego jest stabilna, posiewy mogą być pobrane w ciągu kilku godzin.1 Pobieranie posiewów krwi w odstępach czasowych wskazane jest również przy podejrzeniu infekcyjnego zapalenia wsierdzia dla potwierdzenia charakterystycznej w IZW bakteriemii ciągłej.3,4

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Wskazania do pobrania krwi na posiew1,2

Klinicznie rozpoznana sepsa lub jej podejrzenie Infekcyjne zapalenie wsierdzia Gorączka o nieustalonym pochodzeniu, zwłaszcza u pacjentów z grupy ryzyka (chorych z powikłaniami po chemioterapii, radioterapii [...]

Kiedy należy pobierać krew na posiew?

Krew na posiew należy pobierać jak najszybciej po stwierdzeniu pierwszych objawów sepsy lub zakażania uogólnionego, przed podaniem pierwszej dawki antybiotyku. Najlepiej [...]

Liczba próbek krwi na posiew

<<>>W przypadku hodowli bakterii saprofitycznych pojedyncza próbka krwi nie daje wyniku o zadowalającej czułości i uniemożliwia jego interpretację. Dlatego przed podaniem pierwszej dawki [...]

Objętość krwi pobieranej na posiew

<<>>Objętość krwi pobieranej na posiew jest kluczowym parametrem warunkującym otrzymanie wiarygodnych wyników. Uważa się, że u około 50% dorosłych pacjentów liczba [...]

Procedura pobrania krwi na posiew

Pobieranie krwi na posiew należy do zabiegów inwazyjnych wymagających ścisłego przestrzegania wielu zasad, które pozwalają na otrzymanie wiarygodnego wyniku.

Transport

Krew na posiew do transportu należy zabezpieczyć tak jak materiał zakaźny. Transportować w temperaturze pokojowej i jak najszybciej dostarczyć do laboratorium mikrobiologicznego. Czas [...]

Czas inkubacji

Zalecany czas inkubacji dla rutynowych hodowli krwi metodą klasyczną wynosi 7 dni, a w systemach automatycznych 5-7 dni. W ciągu pierwszych 48-72 godzin uzyskiwanych jest 95-98% klinicznie [...]

Interpretacja wyniku posiewu krwi

Zgodnie z rekomendacjami European Centers for Disease Control (ECDC) laboratoryjnie potwierdzone zakażenie łożyska naczyniowego stwierdza się gdy:14

Kontrolne posiewy krwi

W większości sytuacji brakuje wskazań do kontrolnych posiewów krwi, zwłaszcza jeśli uzyskano poprawę po zastosowanym leczeniu.
Do góry