Nowoczesne metody leczenia kamicy moczowej u dzieci

lek. Andrzej Haliński1,2
lek. Adam Haliński1-3
dr hab. n. med. Marcin Zaniew4
lek. Małgorzata Szutkowska1
lek. Paweł Żuk1
lek. Bartosz Kudliński2,3
lek. Bartłomiej Sobolewski2,5

1Kliniczny Oddział Chirurgii i Urologii Dziecięcej, Szpital Uniwersytecki im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze

2Oddział Urologii Dziecięcej Jednego Dnia, Klinika Wiśniowa. Specjalistyczne Centrum Medyczne Urolog w Zielonej Górze

3Oddział Urologii, Wielospecjalistyczny Szpital Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Nowej Soli

4Kliniczny Oddział Pediatrii, Szpital Uniwersytecki im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze

5Kliniczny Oddział Intensywnej Terapii i Anestezjologii, Szpital Uniwersytecki im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze

Adres do korespondencji: lek. Andrzej Haliński, Kliniczny Oddział Chirurgii i Urologii Dziecięcej, Szpital Uniwersytecki im. Karola Marcinkowskiego, ul. Zyty 26, 65-001 Zielona Góra; e-mail: hah4@poczta.fm, tel. 606 735 885

Kamica moczowa to jedno z najczęstszych schorzeń urologicznych, na które chorują dorośli, ale nie tylko. Od lat zapadalność na kamicę wśród dzieci stale się zwiększa. W odpowiedzi na narastający problem opracowano skuteczne małoinwazyjne metody leczenia, które mogą być bezpiecznie stosowane nawet u najmłodszych pacjentów.

Wprowadzenie

W ciągu ostatnich lat na całym świecie obserwuje się zwiększenie występowania kamicy moczowej wśród dzieci.1 Choroba ta może dotyczyć zarówno nerki i moczowodu, jak i pęcherza moczowego. Z myślą o pacjentach pediatrycznych opracowano nowe małoinwazyjne techniki operacyjne oraz zaprojektowano precyzyjny sprzęt endoskopowy, aby usuwanie złogów z całego układu moczowego było skuteczne i bezpieczne nawet u najmłodszych dzieci. W populacji pediatrycznej najczęściej wybieranym sposobem leczenia jest litotrypsja falami uderzeniowymi generowanymi pozaustrojowo (ESWL – extracorporeal shock wave lithotripsy). Jednakże postęp w miniaturyzacji pozwolił na zastosowanie u dzieci metod endoskopowych, które do tej pory zarezerwowane były wyłącznie dla dorosłych. Potwierdzają to liczne doniesienia, analizy i metaanalizy kliniczne publikowane w międzynarodowych czasopismach naukowych.2

Endoskopowe leczenie kamicy pęcherza moczowego

Kamica pęcherza moczowego (ryc. 1A i B) u dzieci zazwyczaj wiąże się ze schorzeniami neurourologicznymi, z przewlekłym zakażeniem układu moczowego, długotrwałym cewnikowaniem oraz zaleganiem moczu po mikcji z powodu przeszkody podpęcherzowej. Przed przystąpieniem do leczenia niezwykle ważny jest odpowiedni dobór endoskopu. W zależności od wieku pacjenta zalecana średnica cystoskopu wraz z kanałem roboczym waha się od 7 F do 13 F. Ze względu na małe pole operacyjne, ograniczone szerokością cewki moczowej, preferuje się cystoskopy sztywne. Narzędzia te zapewniają lepszą jakość obrazu, odpowiednie warunki przepływu oraz większą stabilizację podczas manipulacji. Z kolei u pacjentów po okresie dojrzewania można stosować instrumentarium podobne do tego, które wykorzystuje się w leczeniu dorosłych.

Ograniczenia: dysproporcja między światłem cewki a średnicą instrumentu, średnica kanału roboczego cystoskopu.

W naszym ośrodku wykonujemy zabiegi zarówno z dostępu przezcewkowego, jak i przez operacyjnie wytworzone odprowadzenie moczu (np. Mitrofanoff).

ESWL

Kruszenie kamieni falą generowaną pozaustrojowo to metoda z wyboru leczenia kamicy u dzieci stosowana w zdecydowanej większości przypadków.3 Skuteczność i bezpieczeństwo tego zabiegu zostały potwierdzone w wielu publikacjach naukowych. Sama proc...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

URSL

RIRS – giętka ureterorenoskopia

PCNL, mini-PCNL, microPERC

Operacja laparoskopowa lub klasyczna

Duże złogi zawsze stanowią wyzwanie dla operatora i całego zespołu. Wybór techniki zależy od doświadczenia chirurga urologa. Często złogi te są [...]

Podsumowanie

Obecnie w leczeniu kamicy moczowej u dzieci wykorzystuje się głównie metody minimalnie inwazyjne (URSL, RIRS oraz MicroPERC). Należy jednak pamiętać, że [...]

Do góry