Zastosowanie MII-pH w diagnostyce pozaprzełykowego refluksu żołądkowo-przełykowego

dr n. med. Anna Plocek
lek. Marlena Kostrzewa
prof. nadzw. dr hab. n. med. Ewa Toporowska-Kowalska

Klinika Alergologii, Gastroenterologii i Żywienia Dzieci, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji: prof. nadzw. dr hab. n. med. Ewa Toporowska-Kowalska

Klinika Alergologii, Gastroenterologii i Żywienia Dzieci, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

ul. Sporna 36/50, 91-738 Łódź; e-mail: etka@op.pl

  • Pozaprzełykowa postać choroby refluksowej – objawy kliniczne, etiopatogeneza, rozpoznawanie
  • Klasyczna pH-metria czy pH-impedancja? Która metoda diagnostyczna jest najbardziej przydatna i skuteczna?
  • MII-pH – prezentacja techniki badania


Definicje refluksu żołądkowo-przełykowego (GER – gastroesophageal reflux) oraz choroby refluksowej przełyku (GERD – gastroesophageal reflux disease) zostały opublikowane w międzynarodowym konsensusie dotyczącym GERD u dzieci w 2009 roku (Sherman i wsp.)1. Dokument ten stanowi pediatryczną modyfikację klasyfikacji montrealskiej obejmującej zagadnienie refluksu żołądkowo-przełykowego u dorosłych2. GER definiujemy jako cofanie się zawartości żołądka do przełyku z towarzyszącymi ulewaniami i/lub wymiotami bądź bez tych dolegliwości. Z kolei GERD rozpoznajemy wtedy, gdy cofanie się treści powoduje kłopotliwe objawy i/lub powikłania, takie jak zapalenie czy zwężenie przełyku.

Definicje te zostały utrzymane w kolejnych dokumentach dotyczących zagadnienia refluksu, w tym w wytycznych North American Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (NASPGHAN) z 2009 roku oraz w rekomendacjach National Institute of Health and Care Excellence (NICE) z 2015 roku3,4. Chorobę refluksową u dzieci dzieli się analogicznie do jej klasyfikacji u dorosłych na postać przełykową i pozaprzełykową (ryc. 1)1.

Postać pozaprzełykowa choroby refluksowej

Pozaprzełykowa choroba refluksowa będąca skutkiem cofania się treści żołądkowej powyżej górnego zwieracza przełyku (UES – upper esophageal sphincter) określana jest też w piśmiennictwie jako atypowa choroba refluksowa, choroba refluksowa nadprzełykowa (SEGR – supraesophageal reflux), refluks krtaniowy, refluks gardłowo-przełykowy czy zgodnie z definicją American Academy of Otolaryngology – Head and Neck Surgery (AAO-HNS) jako refluks krtaniowo-gardłowy (LPR – laryngopharyngeal reflux)5.

Pozaprzełykowej chorobie refluksowej przypisywane są różnorodne objawy kliniczne, takie jak: chrypka, przewlekły kaszel, uczucie zalegania wydzieliny na tylnej ścianie gardła lub obecności ciała obcego w gardle, oraz zespoły chorobowe, takie jak: astma, zapalenie zatok, nawracające zapalenie krtani i gardła, zapalenie ucha środkowego. Nie wszystkie z nich zostały w sposób niebudzący wątpliwości powiązane przyczynowo-skutkowo z GER. Dotychczas uznane objawy kliniczne u dzieci obejmują jedynie zespół Sandifera i nadżerki szkliwa zębowego, podczas gdy zespoły oskrzelowo-płucne, krtaniowo-tchawicze, gardłowe, uszne, nosowe oraz stany nagłe u niemowląt, takie jak: bezdechy, bradykardia, jawny stan zagrażający życiu (ALTE – apparent life-threatening event), traktowane są jako związki możliwe, jednak słabo udokumentowane (ryc. 1)1.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Etiopatogeneza

Etiopatogeneza pozaprzełykowej choroby refluksowej jest złożona. Uważa się, że za jej powstanie odpowiedzialne są trzy główne mechanizmy:

Diagnostyka – rola pH-impedancji przełykowej

Wobec braku powszechnie akceptowanych kryteriów klinicznych, gastroskopowych i laryngoskopowych rozpoznanie pozaprzełykowej choroby refluksowej jest trudne i wymaga przede wszystkim złożonej diagnostyki [...]

Technika badania

Pomiaru pH-impedancji dokonuje się za pomocą przenośnego rejestratora połączonego z sondą impedancyjną ze zintegrowanym czujnikiem pH. Aby uzyskać wiarygodny wynik, należy [...]

Interpretacja MII-pH

Jak wspomniano, rozpoznawanie pozaprzełykowych postaci choroby refluksowej wciąż budzi kontrowersje, a brak uniwersalnych kryteriów diagnostycznych sprawia, że podejście specjalistów zajmujących się [...]

Inne techniki – pH-metria gardłowa

W diagnostyce refluksu gardłowego od 2009 roku wykorzystuje się tzw. pH-metrię gardłową (Dx-pH; Respiratory Technology Corp., San Diego, CA, United States). [...]

Podsumowanie

Spośród dostępnych metod oceny refluksu żołądkowo-przełykowego i jego roli w patogenezie pozaprzełykowych manifestacji choroby refluksowej pH-impedancja jest techniką dostarczającą najdokładniejszych informacji [...]

Do góry