Metaboliczna stłuszczeniowa choroba wątroby (MAFLD – metabolic-associated fatty liver disease), wcześniej nazywana niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby (NAFLD – non-alcoholic fatty liver disease), stanowi problem zdrowotny, który dotyka około 25% światowej populacji, stwarzający znaczne wyzwania w opiece zdrowotnej. Powszechność tego zjawiska związana jest z coraz częściej obserwowanym siedzącym trybem życia, niskim poziomem aktywności fizycznej oraz nadmiernym w stosunku do wydatku energetycznego spożyciem kalorii w niezbilansowanej diecie. Co ciekawe, zaburzenia te pojawiają się także u osób z prawidłową masą ciała. W poprzedniej nomenklaturze podkreślano przyczyny inne niż alkohol wywołujące stłuszczenie wątroby w opozycji do zmian spowodowanych przez sam alkohol. Ze względu na niedoskonałość nazewnictwa oraz brak jednoznacznych kryteriów potwierdzających diagnozę w 2020 roku dokonano próby przedefiniowania zagadnienia stłuszczania wątroby i zaproponowano nową, bardziej adekwatną nazwę, która podkreśla istniejący defekt procesów metabolicznych związany z chorobą wątroby¹.

MAFLD jest manifestacją wątrobową ogólnoustrojowego procesu, którego przyczyny są bardzo heterogenne, podobnie zresztą jak jego objawy kliniczne, przebieg i skutki odległe. Stłuszczenie wątroby jest konsekwencją gromadzenia się lipidów: triglicerydów, wolnych kwasów tłuszczowych, ceramidów i wolnego cholesterolu w obrębie hepatocytów. Wśród możliwych przyczyn tego zaburzenia wymienia się: czynniki genetyczne, insulinooporność oraz czynniki środowiskowe, takie jak nadmierna w stosunku do zapotrzebowania podaż energii. Uszkodzenie wątroby może być skutkiem działania wolnych rodników tlenowych powstających podczas oksydacji wolnych kwasów tłuszczowych oraz współistnienia insulinooporności, a także innych czynników uszkadzających hepatocyty. Podkreśla się również rolę mikrobiomu jelitowego w procesie oksydacji lipidów oraz produkcji endotoksyn, mających wpływ na przepuszczalność bariery jelitowej.

Wydaje się mało prawdopodobne, by w najbliższym czasie pojawił się jakiś nowy pojedynczy test umożliwiający zdiagnozowanie MAFLD. Do tej pory NAFLD rozpoznawało się w przypadku stwierdzenia stłuszczenia >5% hepatocytów po wykluczeniu spożycia alko...