Podsumowanie

1. Niewątpliwie opisywane w artykule techniki stanowią krok naprzód w procesie rozumienia patomechanizmu zaburzeń nastroju i roli metod fizykalnych w przywracaniu stanu równowagi warunkującego ustąpienie objawów chorobowych.

2. Zbyt wiele jest jeszcze niewiadomych, a publikowane dane o skuteczności poszczególnych metod są mało wiarygodne, dopiero bowiem badania przeprowadzone w dużych grupach chorych z użyciem ślepej próby mogłyby dać jednoznaczną odpowiedź na temat skuteczności i bezpieczeństwa tych metod.

3. Aktualnie największe nadzieje wiąże się z rozwojem technik DBS oraz rTMS. Dopiero jednak przyszłość, w tym dane z obserwacji długoterminowych, pokażą, czy nadzieje te nie okażą się płonne.

Piśmiennictwo

1. Zyss T, Zięba A, Hesse R. Głęboka stymulacja mózgu - najnowszą fizykalną metodą leczenia depresji. Psychiatr Pol 2010, tom XLIV, 3

2. Beurrier C, Bioulac B, Audin J i wsp. High-frequency stimulation produces a transcient blocade of voltage-gated currents in subthalamic neurons. J Neurophysiol 2001;85(4):1351-1356

3. Lee KH, Roberts DW, Kim U. Effect of high-frequency stimulation of the subthalamic nucleus on subthalamic neurons: an intracellular study. Stereotact Funct Neurosurg 2003;80(1-4):32-36

4. Meissner W, Leblois A, Hansel D i wsp. Subthalamic high frequency stimulation resets subthalamic firing and reduces abnormal oscillations. Brain 2005;128:2372-2382

5. Wang LY, Kaczmarek LK. High-frequency firing helps replenish the readily releasable pool of synaptic vesicles. Nature 1998;394:384-388

6. Hardesty DE, Sackeim HA. Deep brain stimulation in movement and psychiatric disorders. Biol Psych 2007;61:831-835

7. Zyss T. Red. Rymaszewska J. Inne nowe metody biologiczne. W: Psychiatria - co nowego? Wrocław 2011. Cornetis

8. Harat M, Rudaś M. Red. Rymaszewska J. Co nowego w leczeniu operacyjnym strefy psychicznej? W: Psychiatria - co nowego? Wrocław 2011. Cornetis

9. Sobstyl M, Dzierzęcki S, Ząbek M. Głęboka stymulacja mózgu w leczeniu depresji i zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych. Neurol. i Neurochir. Polska 2009,43,6

10. Lozano AM, Giacobbe P, Hemani C i wsp. A multicenter pilot study of subcallosal cingulated area deep brain stimulation for treatment-resistant depression. J Neurosurg 2012;116:315-322

11. Malone DA, Dougherty DD, Rezai AR i wsp. Deep brain stimulation of the ventral capsule/ventral striatum for treatment-resistant depression. Biol Psychiatry 2009;65:267-275

12. Bewernick B, Kayser S, Sturm S i wsp. Long-term effects of nucleus accumbens deep brain stimulation in treatment-resistant depression: evidence for sustained efficacy. Neuropsychopharmacology 2012;37:1975-1985

13. Kennedy SH, Giacobbe P, Rizvi SJ i wsp. Deep brain stimulation for treatment-resistant depression: follow-up after 3 to 6 years. Am J Psychiatry 2011;168:502-510

14. Malone Jr DA. Use of deep brain stimulation in treatment-resistant depression. Cleveland Clinic J Med 2010;77:77-80

15. Zyss T, Gorczyca P, Zięba A i wsp. Kilka uwag na temat stosowania techniki stymulacji nerwu błędnego w terapii depresji. Neuropsychiatria i Neuropsychologia 7;1:19-25

16. Zyss T. Stymulacja nerwu błędnego w terapii depresji - opis metody i kilka krytycznych uwag. Psych Pol 2010;1:71-88

17. George MS, Nahas Z, Bohning DE i wsp. Nerve vagus stimulation: a new form of therapeutic brain stimulation.CNS Spectr 2000a;5:43-52

18. George MS, Sackheim HA, Rush AJ i wsp.Vagus nerve stimulation: a new tool for brain research and therapy. Biol Psychiatry 2000b;47:287-295

19. George MS, Rush AJ, Marangell LB. A one-year comparison of vagus nerve stimulation with treatment as usual for treatment-resistant depression. Biolog Psych 2005;58:364-373

20. Marangell LB, Suppes T, Zboyan HA. A one-year pilot study of vagus nerve stimulation in treatment-resistant rapid-cycling bipolar disorder.J Clin Psychiatry 2008;69:183-189

21. Martinez JM, Zboyan HA. Vagus nerve stimulation therapy in a patient with treatment-resistant depression: a case report of a long-term follow-up and battery end-off-service.CNS Spectr 2006;11:143-147

22. Nierenberg AA, Alpert JE, Gardner-Schuster EE i wsp. Vagus nerve stimulation: 2-years outcomes for bipolar versus unipolar treatment-resistant depression. Biol Psychiatry 2006;64:455-460

23. Rush AJ, George MS, Sackheim HA i wsp. Vagus nerve stimulation for treatment-resistant depressions: a multi-center study. Biol Psychiatry 2000;47:276-286

24. Schlaepfer TE, Frick C, Zobel A i wsp. Vagus nerve stimulation for depression: efficacy and safety in an European study. Psychol Med 2008;38:651-661

25. Martin JL, Martin- Sánchez E. Systematic review and meta-analysis of vagus nerve stimulation in the treatment of depression: Variable results based on study designs. European Psychiatry 2012;27(3):147-155

26. Berry SM, Broglio K, Bunker M. A patient-level meta-analysis of studies evaluating vagus nerve stimulation therapy for treatment-resistant depression. Med Devices (Auckl). 2013;6:17-35

27. Cristancho P, Cristancho MA, Baltuch GH i wsp. Effectiveness and safety of vagus nerve stimulation for severe treatment-resistant major depression in clinical practice after FDA approval: outcomes at 1 year. J Clin Psychiatry 2011;72 (10):1376-1382

28. Daban C, Martinez-Aran A, Cruz N i wsp. Safety and efficacy of vagus nerve stimulation in treatment-resistant depression. A systematic review. J Affect Disord 2008;110:1-15

Do góry