Nerwica jest zaburzeniem emocjonalnym obejmującym wiele różnorodnych zespołów chorobowych, których zasadniczym objawem, choć niekiedy nie doświadczanym bezpośrednio, jest lęk. Może on przyjmować postać stałego niepokoju, lęku panicznego, różnych postaci fobii, natręctw, obsesji, zamartwiania się, wyobrażeń lękowych, a także wielu nieswoistych dolegliwości fizycznych i wegetatywnych.

Jakie są objawy nerwicy? Jak można ją rozpoznać?

Najczęściej występującymi objawami nerwicy są: lęk, niepokój, uczucie napięcia, nadpobudliwość, zaburzenia koncentracji, zaburzenia snu, zamartwianie się, poczucie niewydolności, zmęczenie. W nerwicy częste są dolegliwości bólowe, zaburzenia równowagi, czucia, unikanie sytuacji wyzwalających lęk, myśli i czynności natrętne. O rozpoznaniu decyduje odpowiednio długi czas utrzymywania się objawów oraz istotne pogorszenie codziennego funkcjonowania.

W którym momencie życia zaburzenia zaczynają być widoczne?

Objawy nerwicy najczęściej pojawiają się między 25. a 45. r.ż.

Kogo najczęściej dotykają?

Na nerwicę częściej chorują kobiety. Podatność na zachorowanie jest związana z pewnymi cechami osobowości: lękliwością, biernością, nadmiernym perfekcjonizmem, dużą potrzebą kontroli, niską samooceną, a także z zaburzeniami osobowości. Częściej może dotykać osoby obciążone przewlekłymi chorobami somatycznymi, nowotworowymi, trwałym upośledzeniem funkcji narządu ruchu.

Czy chory zdaje sobie sprawę z problemu?

Tak, chory rozpoznaje u siebie nieprawidłowe objawy i odczuwa zaburzenia własnego funkcjonowania, nie zawsze jednak uświadamia sobie emocjonalne podłoże swoich trudności oraz nie zawsze adekwatnie je identyfikuje.

Czy nerwica może sprawić odczuwanie jakichś dolegliwości ze strony ciała?

Tak, nerwicy bardzo często towarzyszą różnorodne objawy fizyczne niezwiązane z żadną realną chorobą ani dysfunkcją. Typowe są bóle głowy, brzucha, serca, dolegliwości jelitowe, niespecyficzne fizyczne odczucia cielesne, objawy ze strony układu moczowego, niekiedy nawet bezgłos, przejściowe porażenia mięśni.

Czy przepracowanie i stres mogą prowadzić do nerwicy?

Tak, przemęczenie, przeciążenie obowiązkami, konieczność działania pod presją czasu, oceny, nadmiernych wymagań, długotrwały stres, napięcia w relacjach z otoczeniem często wywołują zaburzenia nerwicowe.

Lęk, niepokój to nerwica?

Nie zawsze, mogą to być naturalne objawy, które występują wobec doświadczania jakiejś trudnej sytuacji, utrzymują się przejściowo i nie zakłócają długotrwale funkcjonowania.

Czy natręctwa to nerwica?

Tak. Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne określano niegdyś jako nerwicę natręctw. Myślom, wyobrażeniom lub czynnościom natrętnym towarzyszy przeżywanie lęku w związku z domniemywanym zagrożeniem czy też popełnionymi przewinieniami, zaniedbaniami. Motywem czynności natrętnych z reguły jest odczuwana konieczność zabezpieczania się i odżegnywania przewidywanych, rzekomych niebezpieczeństw.

Czy hipochondria to nerwica?

Tak. W tej postaci nerwicy dominuje lęk o zdrowie, lękowe przekonania i wyobrażenia o zagrażającej lub obecnej rzekomej chorobie somatycznej. Chory często ma skłonność do interpretowania fizjologicznych odczuć cielesnych lub drobnych dolegliwości fizycznych jako przejawu zagrażającej choroby.