BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Dążymy do celu
Wypalenie zawodowe – problem coraz powszechniejszy w praktyce lekarza psychiatry
dr hab. n. med. Marta Anczewska, prof. IPiN
- Mechanizmy powstawania wypalenia zawodowego i dynamika rozwoju
- Częstość występowania wypalenia zawodowego wśród lekarzy różnych specjalności
- Skala zjawiska i szczególne aspekty wypalenia zawodowego w grupie lekarzy psychiatrów
W słowniku języka polskiego przy czasowniku „wypalać się” można znaleźć trzy określenia: „zużyć się przez palenie”, „przestać być odczuwanym”, „wyczerpać swoje siły, zapał, talent w określonej dziedzinie”. Do języka psychiatrii termin „wypalenie” (burn-out) został wprowadzony przez amerykańskiego lekarza Herberta Freudenbergera. W 1974 r. ukazał się artykuł zatytułowany „Staff burn-out”, będący owocem doświadczeń autora z pracy w ośrodku dla osób uzależnionych od narkotyków. U początkowo pełnych zapału i zaangażowania pracowników obserwował w miarę upływu czasu wiele negatywnych zmian związanych z wykonywanym zawodem. Obserwacja ta stała się dla autora szczególnie stymulująca poznawczo, gdyż stosunek człowieka do pracy, postawy wobec niej determinują to, czy postrzegana jest jako wartość, czy jako towar, czy jest środkiem do celu, czy celem samym w ypalać się” można znaleźć trzy określenia: „zużyć się przez palenie”, „przestać być odczuwanym”, „wyczerpać swoje siły, zapał, talent w określonej dziedzinie”. Do języka psychiatrii termin „wypalenie” (burn-out) został wprowadzony przez amerykańskiego lekarza Herberta Freudenbergera. W 1974 r. ukazał się artykuł zatytułowany „Staff burn-out”, będący owocem doświadczeń autora z pracy w ośrodku dla osób uzależnionych od narkotyków. U początkowo pełnych zapału i zaangażowania pracowników obserwował w miarę upływu czasu wiele negatywnych zmian związanych z wykonywanym zawodem. Obserwacja ta stała się dla autora szczególnie stymulująca poznawczo, gdyż stosunek człowieka do pracy, postawy wobec niej determinują to, czy postrzegana jest jako wartość, czy jako towar, czy jest środkiem do celu, czy celem samym w sobie.
Definicja wypalenia od początku budziła wiele kontrowersji i choć funkcjonujące w piśmiennictwie określenia różnią się od siebie, większość z nich podkreśla właśnie egzystencjalny aspekt wypalenia. Opisywane jest ono jako końcowy wynik stopniowego procesu rozczarowania i utraty złudzeń – ludzie poszukujący sensu swego życia w pracy doświadczają poczucia, że się zawiedli. Często rozczarowanie dotyczy nie samej pracy, polegającej na profesjonalnym pomaganiu drugiemu człowiekowi, ale tego, że nie można pomóc z powodu np. nieuleczalnej choroby, barier organizacyjnych lub braku współpracy z podopiecznym.