BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Nefrologia
Ostre uszkodzenie nerek u pacjentów onkologicznych
Prof. dr hab. med. Tomasz Stompór
Wiele nowotworów prowadzących dawniej w krótkim czasie do śmierci zmienia się obecnie w choroby przewlekłe. Dzieje się tak między innymi dzięki zastosowaniu nowych generacji leków przeciwnowotworowych o rosnącej skuteczności. Ostre uszkodzenie nerek (acute kidney injury – AKI) to powikłanie zarówno samej choroby nowotworowej, jak i jej leczenia – jego wystąpienie może stanąć na przeszkodzie skutecznego leczenia nowotworu. Dlatego wiedza na temat powikłań nerkowych w przebiegu chorób nowotworowych jest niezbędna każdemu specjaliście zajmującemu się pacjentem onkologicznym.
Wiedza dotycząca specyficznych problemów nefrologicznych u chorych na nowotwory jest niezbędna zarówno nefrologom, jak i lekarzom wszystkich specjalności, zajmującym się chorymi onkologicznymi. Ostre uszkodzenie nerek u chorych z nowotworami ma szczególne znaczenie: z jednej strony czynność nerek w istotny sposób modyfikuje bezpieczeństwo stosowanych terapii, z drugiej – wiele leków przeciwnowotworowych ma działanie nefrotoksyczne. Sama obecność nowotworu (zlokalizowanego poza układem moczowym) może prowadzić do uszkodzenia nerek. Wystąpienie AKI może nasilić toksyczność już podanych leków przeciwnowotworowych oraz spowodować wstrzymanie dalszego ich podawania, a więc de facto prowadzi do przerwania lub zaprzestania leczenia przeciwnowotworowego. W efekcie szansa na osiągnięcie remisji choroby nowotworowej może być nawet dwukrotnie niższa u tych chorych, którzy przeżyli epizod AKI.[1,2]
Ponadto przewlekła choroba nerek (PChN) i AKI wykluczają pacjentów z badań klinicznych, co powoduje brak postępów w wiedzy na temat skuteczności i bezpieczeństwa nowych terapii przeciwnowotworowych w tych grupach pacjentów oraz niemożność skorzystania przez chorych z leczenia „ostatniej szansy”.
W artykule nie będę odnosił się do nerkowych manifestacji szpiczaka plazmocytowego. Choroba ta jest najbardziej „nefrologiczna” z nowotworów, a nerkowe manifestacje szpiczaka, będące nefrologią w pigułce, układają się w spektrum rozpoznań klinicznych i histopatologicznych. Ich omówienie znacznie przekraczałoby ramy niniejszej pracy.
Rozpoznanie i epidemiologia
Uważa się, że AKI rozwija się w populacji ogólnej z częstością 1 przypadku na 1000 mieszkańców w ciągu roku. Dokładna częstość występowania AKI zarówno w populacji ogólnej, jak i u pacjentów chorujących na nowotwory jest jednak trudna do ustalenia...
Funkcjonują trzy klasyfikacje AKI:
- tzw. klasyfikacja RIFLE (akronim słów risk, injury, failure, loss of function, end-stage kidney disease),
- AKIN (Acute Kidney Injury Network),
- KDIGO (Kidney Disease Improving Global Outcomes – międzynarodowa grupa ekspertów tworząca wytyczne w nefrologii, transplantologii i dializoterapii).[3]
