Hematologia

Kiedy rozpoznać wykrzepianie wewnątrznaczyniowe?

dr hab. n. med. Monika Podhorecka

Klinika Hematoonkologii i Transplantacji Szpiku, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Monika Podhorecka, Klinika Hematoonkologii i Transplantacji Szpiku, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. Staszica 11, 20-081 Lublin, tel. 81 53 45 468, e-mail: monika.podhorecka@umlub.pl

  • Obraz kliniczny zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC)
  • Diagnostyka laboratoryjna i różnicowanie
  • Postępowanie terapeutyczne u pacjenta z DIC

Opis przypadku

Mężczyzna 36-letni, z występującymi od około tygodnia krwawieniami z nosa i dziąseł, skarżący się na postępujące osłabienie, zgłosił się na szpitalny oddział ratunkowy. W chwili przyjęcia wydolny oddechowo i krążeniowo, bez gorączki, bez cech infekcji, z pojedynczymi wybroczynami krwotocznymi na skórze kończyn oraz miernie nasilonym krwawieniem z nosa. W badaniu morfologii krwi: hemoglobina (Hgb) – 8,6 g/dl, białe krwinki (WBC) – 17,7 G/l (w rozmazie ręcznym 60% promielocytów, 10% mielocytów, 7% metamielocytów, 12% neutrofili, 8% limfocytów, 3% monocytów), płytki krwi (PLT) – 56 G/l. Analiza parametrów układu krzepnięcia wykazała: czas protrombinowy (PT) – 20 s, międzynarodowy współczynnik znormalizowany (INR) – 1,7, czas kaolinowo-kefalinowy (APTT) – 59 s, stężenie D-dimerów – 8200 µg/l, stężenie fibrynogenu – 0,8 g/l.

Z uwagi na nieprawidłowy obraz morfologii krwi sugerujący ostrą białaczkę pacjenta skierowano w trybie pilnym na oddział hematologiczny w celu kontynuowania diagnostyki. Choremu dwukrotnie przetoczono świeżo mrożone osocze w celu utrzymania stężenia fibrynogenu >1 g/l. Biopsja aspiracyjna szpiku kostnego wykazała obecność 12% blastów oraz 60% promielocytów z pałeczkami Auera. W badaniu immunofenotypowym wyodrębniono populację komórek (72%) CD13+ i CD33+, natomiast CD34-. Badanie szpiku kostnego metodą fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ (FISH – fluorescence in situ hybridization) oraz reakcji łańcuchowej polimerazy z odwrotną transkryptazą (RT-PCR – reverse transcriptase polymerase chain reaction) wykazało obecność translokacji t(15;17) i genu fuzyjnego PML-RARα, co potwierdziło rozpoznanie ostrej białaczki promielocytowej. U chorego niezwłocznie rozpoczęto terapię różnicującą z zastosowaniem kwasu all-trans retinowego (ATRA). Natychmiastowe leczenie choroby podstawowej prowadzi do szybkiego ustąpienia objawów koagulopatii, zmniejszając ryzyko poważnych krwawień.

Jakie są przyczyny zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego?

Zespół wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC – disseminated intravascular coagulation), określany również jako koagulopatia ze zużycia, jest zaburzeniem wtórnym do wielu różnorodnych sytuacji klinicznych. Z patofizjologicznego punktu widzenia jes...

DIC może się rozwijać w przebiegu ciężkich infekcji, nowotworów układu krwiotwórczego, guzów litych, urazów lub powikłań położniczych3. W zależności od szybkości zachodzących procesów patofizjologicznych oraz pierwotnej choroby, która doprowadziła...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Jak rozpoznać DIC?

Podsumowując powyższe informacje, DIC należy podejrzewać u chorego, u którego pojawia się krwawienie, najczęściej pod postacią sączenia z powierzchni skóry lub [...]

Z jakimi chorobami należy różnicować DIC?

W diagnostyce różnicowej należy wziąć pod uwagę inne sytuacje kliniczne, w przebiegu których może wystąpić krwawienie lub zakrzepica, oraz te, w [...]

Podsumowanie

Niejednorodna manifestacja kliniczna DIC może utrudniać prawidłowe rozpoznanie i postępowanie terapeutyczne. Warto więc pamiętać, że może on mieć charakter ostry i [...]

Do góry