Opis przypadku

Śpiąca królewna, czyli kobieta, która nie mogła się obudzić

dr n. med. Krzysztof Wróblewski

Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji:

dr n. med. Krzysztof Wróblewski

Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

ul. Żeromskiego 113, 90-549 Łódź

e-mail: krzysztof.wroblewski@umed.lodz.pl

  • Zespół hiperglikemiczno-hipermolalny jako wyjątkowo groźne powikłanie cukrzycy, charakteryzujące się 10-krotnie wyższą śmiertelnością niż kwasica ketonowa głównie z powodu ciężkiego odwodnienia
  • Praktyczne wskazówki dotyczące postępowania w przypadku zespołu hiperglikemiczno-hipermolalnego

Regina – imię żeńskie, z łac. regina – królowa

Zespół hiperglikemiczno-hipermolalny (HHS – hyperosmolar hyperglycemic state) jest jednym z dwóch głównych (obok kwasicy ketonowej) ostrych powikłań obserwowanych u pacjentów z cukrzycą. Charakteryzuje się 10-krotnie wyższą śmiertelnością niż kwasica ketonowa, co wynika głównie z ciężkiego odwodnienia, zwykle zaawansowanego wieku chorych oraz obecności innych chorób współistniejących1. Z tego powodu właściwa płynoterapia jest kluczowa dla rokowania pacjenta. Sytuacja się komplikuje, jeśli chory wymaga jednocześnie interwencji chirurgicznej.

Nie tak dawno i nie tak daleko, w samym centrum wielkomiejskiej metropolii, w wysokiej kamienicy na ostatniej kondygnacji dwóch rycerzy w czerwonej zbroi, pokonując wiele trudności, po sforsowaniu wrót komnaty znalazło leżącą na łożu śpiącą królewnę, która pomimo licznych starań i zabiegów nie mogła się obudzić. Tak zapewne byłoby w bajce, ale rzeczywistość okazała się bardziej okrutna…

Opis przypadku

Pani Regina, 71-latka mieszkająca sama, została przywieziona na szpitalny oddział ratunkowy (SOR) przez specjalistyczny zespół ratownictwa medycznego z powodu utrudnionego kontaktu słowno-logicznego i zaburzeń poznawczych. W dniu interwencji pacjentka została znaleziona w łóżku skrajnie zaniedbana higienicznie, we własnych wydzielinach: moczu, wymiocinach i kale. Aby móc dostać się do mieszkania pacjentki, konieczna była interwencja policji i straży pożarnej. Wywiad z pacjentką był niemożliwy do zebrania. Na miejscu stan pacjentki został oceniony w skali Glasgow Coma Scale (GCS) na 9 pkt. Poziom glikemii z krwi włośniczkowej zmierzony przez zespół ratownictwa medycznego był nieoznaczalny (glukometr nie mierzył wartości >700 mg/dl), wartość ciśnienia tętniczego wynosiła 96/50 mmHg. Z relacji rodziny wynikało, że od kilku dni pacjentka nie wstawała z łóżka z powodu dolegliwości bólowych grzbietu po doznanym upadku z własnej wysokości. Kobieta prawdopodobnie do chwili wezwania zespołu ratownictwa medycznego nie leczyła się przewlekle, odmawiała wizyt u lekarza.

 

W badaniu przedmiotowym przeprowadzonym w ramach izby przyjęć stwierdzono, że pacjentka jest w stanie ogólnym ciężkim, przytomna, bez kontaktu słowno-logicznego. Wynik w Sali GCS 10 pkt. Budowa ciała asteniczna z wagą ciała ok. 60 kg. Skóra sucha ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Jakie działania należało podjąć względem opisywanej pacjentki?

Leczenie pacjentki zostało ukierunkowane na dwa główne cele: leczenie hiperglikemii i odwodnienia (wraz ze współistniejącym zapaleniem płuc) oraz przygotowanie chorej do [...]

Cel pierwszy: leczenie odwodnienia i hiperglikemii

W ramach resuscytacji płynowej pacjentka otrzymała łącznie 1000 ml 0,9% roztworu NaCl podanego przez zespół ratownictwa medycznego. Następnie w szpitalu rozpoczęto [...]

Jaki był efekt wdrożonego leczenia?

Wyjściowa glikemia (tab. 1) wynosiła 70,26 mmol/l (1264,7 mg/dl). Po 2 godzinach wynosiła 65,69 mmol/l (1182, 4 mg/dl), po kolejnych 4 (6 [...]

Jaki był rezultat leczenia pacjentki?

Dzień 1: pacjentka otrzymuje insulinę w ciągłej podaży dożylnej z przepływem uzależnionym od wartości glikemii. W ciągu 10 godzin obniżono wartości [...]

Cel drugi: leczenie operacyjne złamania szyjki kości udowej

Leczenie dzień 6: u pacjentki wykonano zabieg alloplastyki prawego stawu biodrowego w znieczuleniu podpajęczynówkowym. Dzięki takiej formie znieczulenia kobieta w 2 [...]

Jakie były losy pacjentki?

Po ok. 2 miesiącach od zakończenia hospitalizacji pacjentka postanowiła zgłosić się na kontrolną wizytę do poradni diabetologicznej. Po otwarciu drzwi do [...]

Do góry