BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Kompozyt wzmacniany włóknem szklanym
Inżynierowie z firmy GC stworzyli innowacyjny kompozyt wzmacniany włóknem szklanym – everXPosterior – służący do odbudowy zębiny po leczeniu endodontycznym. Krzyżujące się włókna szklane tworzą wewnątrz kompozytu sieć podobną do wykorzystywanego w budownictwie zbrojenia betonu za pomocą metalowych prętów. Ich obecność zmniejsza liniowy skurcz oraz zapobiega pęknięciom i zatrzymuje ich rozprzestrzenianie się. Kompozyt everXPosterior może być aplikowany w warstwach o grubości do 4 mm. Produkt GC charakteryzuje się doskonałym wiązaniem zarówno z tkankami twardymi, jak i z kompozytem użytym do odbudowy szkliwa.
Kompozyt everXPosterior jest odpowiedzią na zwiększone zapotrzebowanie pacjentów na ekonomiczne rozwiązania wykorzystywane w przypadkach większego ubytku tkanek twardych zęba. Jego kliniczne wykorzystanie wydaje się szczególnie interesujące w przypadku zębów, których ze względu na niewielką utratę tkanek (w punkcie trepanacyjnym) nie można wzmocnić w żaden inny sposób. W celu potwierdzenia rzeczywistej przydatności kompozytu everXPosterior konieczne jest zebranie danych na temat długoczasowego sukcesu.
Wkłady koronowo-korzeniowe
Wkłady koronowo-korzeniowe to stałe uzupełnienia protetyczne, które składają się z części koronowej (stanowi podbudowę pod przyszłą koronę) i korzeniowej (stanowi główny element retencyjny i jest ufiksowana w korzeniu). Wkłady koronowo-korzeniowe stosujemy w przypadku znacznie zniszczonej korony, przy jednoczesnym zachowaniu korzenia. Wbrew opinii wielu stomatologów, wkłady nie mają za zadanie wzmocnienie korzenia. Stosuje się je w celu zapewnienia retencji, która pozwoli odbudować kikut korony.[6,11]
Warunki umożliwiające fiksację wkładów koronowo-korzeniowych to:
- wystarczająca ilość i dobry stan pozostałych tkanek twardych zęba,
- prawidłowa obturacja kanału korzeniowego,
- brak zmian patologicznych w tkankach okołowierzchołkowych,
- w przybliżeniu prosty przebieg kanału.
Pamiętajmy, że korzeń odłamany, pęknięty lub zniszczony na skutek próchnicy poniżej brzegu kostnego dyskwalifikuje ząb do odbudowy z wykorzystaniem wkładu.
Wkłady koronowo-korzeniowe ze względu na sposób wykonania możemy podzielić na:
- indywidualne – które mogą być wykonywane ze stopów metali (metoda odlewania) lub ditlenku cyrkonu (metoda frezowania),
- prefabrykowane – nazywane również wkładami standardowymi, mogą być wykonane z ceramiki (tlenku cyrkonu), metali (stal nierdzewna, tytan, stopy metali szlachetnych), a także z kompozytu wzmacnianego włóknami szklanymi, węglowymi lub kwarcowymi.
W codziennej praktyce często musimy dokonać wyboru odpowiedniego rodzaju wkładu. Poniżej przedstawię krótką charakterystykę kompozytowych wkładów wzmacnianych włóknem szklanym, tzw. wkładów FRC (fibreglass – reiforcedcomposite) oraz indywidualnych wkładów lanych (ryc.).
Charakterystyka wkładów FRC
Kompozytowe wkłady wzmacniane włóknem szklanym pozwalają skrócić procedurę kliniczną do jednej wizyty, dzięki czemu zmniejszamy ryzyko reinfekcji. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, iż leczenie można zakończyć zarówno odbudową kompozytową (w trakcie tej samej wizyty), jak i koroną protetyczną. Tym samym skracamy lub eliminujemy całkowicie okres, w którym ząb, pozbawiony trwałej ostatecznej odbudowy, jest szczególnie narażony na pęknięcie lub złamanie. Jeśli dojdzie do uszkodzenia kompozytowego wkładu wzmacnianego włóknem szklanym, zęby często nadają się do ponownej odbudowy. Zastosowanie wkładów FRC jest przeciwwskazane u pacjentów cierpiących na bruksizm oraz w przypadku znacznie zniszczonych zębów, bez zachowanego zrębu korony.
Charakterystyka indywidualnych lanych wkładów metalowych
Lane wkłady metalowe cechuje brak estetyki. Mają srebrną lub złotą barwę i są nieprzezierne. Ich zastosowanie wymaga dużego nakładu pracy i jest procedurą dwuwizytową. W tym czasie może dojść do reinfekcji kanału korzeniowego lub pęknięcia/złamania zęba. Jedyną możliwą formą odbudowy zęba po ich ufiksowaniu jest wykonanie korony protetycznej. Metale używane w procesie ich tworzenia na skutek kontaktu ze środowiskiem jamy ustnej mogą ulegać korozji i być przyczyną przebarwień. Produkty korozji, a także jony metali, do powstania których dochodzi w tym procesie, mogą działać cytotoksycznie i rakotwórczo. Do uszkodzenia zębów zaopatrzonych indywidualnymi lanymi wkładami dochodzi najczęściej wewnątrzkorzeniowo, co tym samym uniemożliwia ich ponowną odbudowę.
Lane wkłady metalowe cechują się dużą wytrzymałością na zginanie i rozciąganie. Mogą odzwierciedlać dowolny kształt kanału. Ich zastosowanie w przypadkach znacznego zniszczenia korony, sięgającego girlandy dziąsłowej, jest metodą postępowania z wyboru.
Każdego pacjenta po przeprowadzonym leczeniu endodontycznym, u którego wskazane jest użycie wkładu, należy traktować indywidualnie. Trzeba poddać analizie szereg czynników, takich jak: lokalizacja i ilość tkanek twardych zęba, wielkość działających sił, wymagania estetyczne związane z ostateczną odbudową oraz możliwości finansowe.