Ryc. 12. Punkt wkłucia igły w celu wykonania znieczulenia Berchera (blokady nerwu żwaczowego).

Jak już wcześniej wspomniano, w sytuacji, w której doszło do doprzedniego zwichnięcia wiele dni przed postawieniem rozpoznania, próby nastawienia żuchwy w znieczuleniu miejscowym mogą okazać się nieskuteczne. Wtedy jedynym rozwiązaniem jest przeprowadzenie zabiegu w znieczuleniu ogólnym po podaniu środków zwiotczających mięśnie szkieletowe. Takie sytuacje kliniczne dotyczą najczęściej osób dementywnych, podopiecznych zakładów opiekuńczo-leczniczych. Chorzy tacy mają tendencję do stałego ustawiania żuchwy w odwiedzeniu, dlatego też rozpoznanie doprzedniego jej zwichnięcia i braku możliwości zamknięcia ust przez personel bywa opóźnione.

Lekarz stomatolog w swojej codziennej praktyce lekarskiej może również spotkać się z chorymi z nawykowym zwichnięciem żuchwy. Jest to stan charakteryzujący się nadmiernym wysuwaniem się głowy żuchwy przed guzek stawowy, ale zazwyczaj z możliwością samoistnego jej powrotu w obręb stawu. U osób w podeszłym wieku z licznymi obciążeniami ogólnymi stosuje się raczej zachowawcze postępowanie lecznicze, unieruchamiając żuchwę za pomocą procy bródkowej na okres dziesięciu dni, a następnie zaleca się dietę płynną i ograniczenie rozwierania szczęk przez mniej więcej dwa tygodnie.[2] Stosuje się również ostrzykiwanie okolicy stawów skroniowo-żuchwowych preparatami sklerotyzującymi w celu obkurczenia rozciągniętej torebki stawowej i więzadeł okołostawowych.

Możliwe jest również chirurgiczne leczenie nawykowego doprzedniego zwichnięcia żuchwy w ramach oddziałów chirurgii szczękowo-twarzowej. Zabiegi dzieli się na śródstawowe oraz pozastawowe.

Do najpopularniejszych śródstawowych metod należy eminektomia metodą Myrhauga, czyli usunięcie guzka stawowego, co daje możliwość samoistnego, każdorazowego powrotu zwichniętej żuchwy do panewki (ryc. 13).[9,10] Zabieg ten można wykonać drogą otwarcia stawu lub artroskopowo.

Ryc. 13. Schemat zabiegu eminektomii – linią przerywaną zaznaczono poziom resekcji guzka stawowego.

Z kolei do często stosowanych metod pozastawowych leczenia nawykowego zwichnięcia żuchwy należą osteoplastyka sposobem LeClerka, czyli podwyższenie wysokości guzka stawowego fragmentem kostnym z łuku jarzmowego (ryc. 14), oraz mioplastyka Bohmana polegająca na odcięciu przyczepów mięśnia skrzydłowego bocznego, którego główną funkcją jest obniżanie i wysuwanie żuchwy.[11]

Ryc. 14. Schemat zabiegu osteoplastyki LeClerka.

Podsumowanie

Z praktycznego punktu widzenia należy stwierdzić, że:

1. W profilaktyce doprzedniego zwichnięcia żuchwy w trakcie wykonywania długotrwałej procedury stomatologicznej można wprowadzić nawyk krótkotrwałych przerw w rozwieraniu szczęk służących relaksacji układu mięśniowo-torebkowo-więzadłowego.

2.W leczeniu ekstrakcyjnym w żuchwie każdorazowo drugą ręką należy asekurować żuchwę przed jej zwichnięciem.

3. W chwili rozpoznania doprzedniego zwichnięcia żuchwy zabieg ręcznego jej nastawienia należy przeprowadzić w trybie natychmiastowym i wdrożyć niezwłocznie leczenie następcze opisane w artykule.