Przeglądasz archiwalną treść publikacji „Pediatria. Zakażenia układu moczowego u dzieci” Zamów najnowsze wydanie
Podyplomie logo dark

Powikłania zakażeń układu moczowego

Wczesne powikłania ostrych zakażeń układu moczowego

Do wczesnych powikłań ostrych zakażeń układu moczowego, poza uogólnieniem zakażenia, zalicza się:

  • roponercze z powstaniem ognisk ropnych
  • ogniskowe ostre bakteryjne zapalenie nerek
  • gazowe ostre odmiedniczowe zapalenie nerek.


W większości przypadków proste zakażenia układu moczowego nie powodują zakażania uogólnionego. Wyjątkiem są przypadki ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek u małych dzieci, które w około 20% przypadków przebiegają z bakteriemią. Małe dzieci nie potrafią opisywać dolegliwości dyzurycznych, dlatego zakażenie układu moczowego jest u nich na ogół diagnozowane w trakcie poszukiwania przyczyny gorączki. W tej grupie wiekowej istnieje szczególne ryzyko rozwoju ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek, dlatego każdy przypadek objawowego zakażenia układu moczowego powinien być traktowany jako ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek z typowym dla zajęcia nerek ryzykiem powikłań.

Roponercze z powstaniem ognisk ropnych

Roponercze z powstaniem ognisk ropnych w miedniczce

Roponercze, które może prowadzić do powstania ropnych ognisk w miedniczce nerkowej, jest powikłaniem ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek z utrudnieniem odpływu moczu. Wiodącymi objawami są:

  • gorączka
  • miejscowa bolesność
  • zmienna bakteriuria zależna od okresowego drenażu ognisk ropnych.

Roponercze z powstaniem ognisk ropnych na pograniczu rdzenia i kory

Roponercze i ropnie umiejscowione na pograniczu rdzenia i kory (ryc. 2, 3) są późnym powikłaniem zakażenia nerki z towarzyszącym utrudnieniem odpływu moczu.

Roponercze z powstaniem ognisk ropnych w korze

Ropnie umiejscowione w korze najczęściej są spowodowane zakażeniem krwiopochodnym, często o etiologii Staphylococcus aureus.

Ogniskowe ostre bakteryjne zapalenie nerek

Ogniskowe ostre bakteryjne zapalenie nerek jest zakażeniem nerki, w przebiegu którego powstają zlokalizowane ogniska zapalne, ale nie tworzą się ropnie. Uważa się, że może być to wczesny etap rozwoju ropnia nerki. Do powstania zlokalizowanych ognisk zapalnych w nerkach predysponują stany prowadzące do zastoju moczu lub odpływu wewnątrznerkowego.

Gazowe ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek

Gazowe ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek jest rzadką postacią zakażenia układu moczowego. Charakteryzuje się obecnością gazu w nerkach powstającego z rozkładu martwiczej tkanki i w wyniku metabolizmu glukozy przez bakterie Gram(-). Rozpoznanie opiera się na stwierdzeniu w badaniach obrazowych (USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny) pęcherzy zawierających gaz.