Przeglądasz archiwalną treść publikacji „Pediatria” Zamów najnowsze wydanie
Podyplomie logo dark

Powikłania zakażeń układu moczowego

Wczesne powikłania ostrych zakażeń układu moczowego

Do wczesnych powikłań ostrych zakażeń układu moczowego, poza uogólnieniem zakażenia, zalicza się:

  • roponercze z powstaniem ognisk ropnych
  • ogniskowe ostre bakteryjne zapalenie nerek
  • gazowe ostre odmiedniczowe zapalenie nerek.


W większości przypadków proste zakażenia układu moczowego nie powodują zakażania uogólnionego. Wyjątkiem są przypadki ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek u małych dzieci, które w około 20% przypadków przebiegają z bakteriemią. Małe dzieci nie potrafią opisywać dolegliwości dyzurycznych, dlatego zakażenie układu moczowego jest u nich na ogół diagnozowane w trakcie poszukiwania przyczyny gorączki. W tej grupie wiekowej istnieje szczególne ryzyko rozwoju ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek, dlatego każdy przypadek objawowego zakażenia układu moczowego powinien być traktowany jako ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek z typowym dla zajęcia nerek ryzykiem powikłań.

Roponercze z powstaniem ognisk ropnych

Roponercze z powstaniem ognisk ropnych w miedniczce

Roponercze, które może prowadzić do powstania ropnych ognisk w miedniczce nerkowej, jest powikłaniem ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek z utrudnieniem odpływu moczu. Wiodącymi objawami są:

  • gorączka
  • miejscowa bolesność
  • zmienna bakteriuria zależna od okresowego drenażu ognisk ropnych.

Roponercze z powstaniem ognisk ropnych na pograniczu rdzenia i kory

Roponercze i ropnie umiejscowione na pograniczu rdzenia i kory (ryc. 2, 3) są późnym powikłaniem zakażenia nerki z towarzyszącym utrudnieniem odpływu moczu.

Roponercze z powstaniem ognisk ropnych w korze

Ropnie umiejscowione w korze najczęściej są spowodowane zakażeniem krwiopochodnym, często o etiologii Staphylococcus aureus.

Ogniskowe ostre bakteryjne zapalenie nerek

Ogniskowe ostre bakteryjne zapalenie nerek jest zakażeniem nerki, w przebiegu którego powstają zlokalizowane ogniska zapalne, ale nie tworzą się ropnie. Uważa się, że może być to wczesny etap rozwoju ropnia nerki. Do powstania zlokalizowanych ognisk zapalnych w nerkach predysponują stany prowadzące do zastoju moczu lub odpływu wewnątrznerkowego.

Gazowe ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek

Gazowe ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek jest rzadką postacią zakażenia układu moczowego. Charakteryzuje się obecnością gazu w nerkach powstającego z rozkładu martwiczej tkanki i w wyniku metabolizmu glukozy przez bakterie Gram(-). Rozpoznanie opiera się na stwierdzeniu w badaniach obrazowych (USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny) pęcherzy zawierających gaz.