Szanowni Państwo,

Drogie Koleżanki i Koledzy!

Postęp technologii i wiedzy medycznej sprawia, że coraz częściej korzystamy z wielu technik współdziałających z chirurgią. Ich zastosowanie rozszerza zakres działań terapeutycznych. Rozwój nauk podstawowych i uzyskanie możliwości manipulacji nawet na poziomie molekularnym może sprawić, że chirurgia wobec wielu schorzeń przejdzie do lamusa i nawet najnowsze narzędzia chirurgiczne składające się ze zwinnych ramion robota wprowadzanych przez małe nacięcia w powłokach ciała nie będą potrzebne. Tak stało się z chirurgicznymi sposobami leczenia choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy po wprowadzeniu do codziennej praktyki inhibitorów pompy protonowej.

Jednym ze specyficznych bastionów chirurgii pozostanie w mojej opinii leczenie skutków urazów. W tych przypadkach trudno o wcześniejsze planowanie leczenia. Sytuacja kliniczna często wymaga szybkiej i zdecydowanej reakcji wspieranej wiedzą chirurgiczną i doświadczeniem. Prewencja polegająca na budowie coraz bezpieczniejszych środków komunikacji idzie w parze ze zwiększoną szybkością pojazdów. W ubiegłym roku na polskich drogach doszło do 35,4 tys. wypadków, w których zginęło prawie 3,3 tys. osób, a niemal 43,5 tys. zostało rannych – tak informuje Komenda Główna Policji.

Z powodu masowości tego zjawiska urazy w wyniku wypadków stanowią zatem znaczący problem społeczno-ekonomiczny. Także psychologiczny: z powodu tragicznych, czasem wręcz traumatycznych jego konsekwencji.

W tym kontekście niezwykłej wagi nabiera wypracowanie właściwych schematów postępowania wobec ofiar wypadków. Powszechne wprowadzenie systemu ujednoliconej opieki medycznej nad ofiarami wypadków (np. Advanced Trauma Life Support lub jego odpowiednika) jest jedną z dróg umożliwiających szybkie i konsekwentne działania medyczne. Efektywność systemu wypracowanego w USA w latach 60. ubiegłego wieku i stale unowocześnianego była wielokrotnie potwierdzona. Ze zdziwieniem odbieram fakt, że do dziś w Polsce nie ma przepisów wymagających ukończenia odpowiednich kursów zakończonych uzyskaniem certyfikatu (np. ATLS Certificate). Powszechność urazów sprawia, że na przyjęcie rannych i ciężko rannych musi być przygotowany każdy szpital rejonowy, mimo istnienia wielospecjalistycznych centrów urazowych.

Doceniając wagę tego problemu, oddajemy niniejsze wydanie Panu Profesorowi Krzysztofowi Bieleckiemu, chirurgowi z wielkim doświadczeniem klinicznym, który zgodnie z najnowszymi doktrynami postępowania i z perspektywy własnych doświadczeń przedstawia problem urazów głównie w obrębie jamy brzusznej.

Zwracam Państwa uwagę na zamieszczone w piśmie, dzięki uprzejmości prof. Marka Hartleba, rekomendacje Sekcji Hepatologicznej Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii dotyczące biopsji wątroby.

Niezależnie od toczących się dyskusji na temat aspektów ekonomicznych i korzyści klinicznych wynikających z użycia robotów w chirurgii, system ten stale się rozprzestrzenia i znajduje coraz więcej zastosowań. Rozwój robotyki to głównie zwiększenie precyzji działania i tym samym mniejsze ryzyko błędu, mniej uszkodzeń strukturalnych. Uproszczenie systemów sterowania skróci czas szkolenia. Swoje doświadczenia w zakresie robotyki w chirurgii przedstawili prof. Wojciech Witkiewicz i dr Marek Zawadzki.

Wyrażamy nadzieję, że prezentowane artykuły Państwa zainteresują. Jeśli przyczynią się one do uporządkowania, a czasami do poszerzenia Państwa wiedzy chirurgicznej, trud autorów i redaktorów niniejszego wydania będzie nagrodzony.