Opieka pooperacyjna i kontrole
Kontrolowanie, aby rana po wycięciu przetoki goiła się od dna, jest podstawą profilaktyki nawrotów. Sprzyjają temu: częsta zmiana opatrunków, płukanie rany, wymiana setonów. W ośrodku, w którym pracują autorzy, rutynowo uczy się wykonywania opatrunków osoby z bliskiego otoczenia pacjenta, co znacznie ułatwia opiekę pooperacyjną.
W licznych doniesieniach potwierdzono znaczenie opieki pooperacyjnej nad pacjentem w zmniejszeniu ryzyka nawrotu choroby3.
Podsumowanie
Mnogość przedstawionych w artykule metod operacyjnych świadczy o tym, że problem leczenia przetok odbytu, szczególnie tych skomplikowanych, jest nadal nierozwiązany. Kluczowe w postępowaniu terapeutycznym jest ograniczenie infekcji, co w przypadku przetok wysokich zapewnia prawidłowo przeprowadzony drenaż przezzwieraczowego odcinka przetoki luźnym setonem. Metody oszczędzające mięśnie zwieracze często wymagają użycia drogich preparatów. Brak refundacji przez NFZ tych procedur znacznie ogranicza ich stosowanie. W związku z tym grupy operowanych tymi metodami pacjentów są zbyt małe w Polsce, aby móc wyciągnąć rzetelne wnioski naukowe. Podobnie jest z technikami wspomagającymi gojenie, takimi jak np. VAAFT. Leczenie osób z przetokami Leśniowskiego-Crohna to osobne, trudne zagadnienie i wykracza poza zakres tematyczny tego artykułu, niemniej należy podkreślić, że w Polsce brakuje wypracowanego standardu postępowania w tej grupie chorych26. Operacje wysokich, skomplikowanych przetok odbytu są nadal problemem otwartym i wzbudzającym wiele kontrowersji w środowisku chirurgów. Zaproponowany w niniejszym artykule algorytm kwalifikacji pacjenta do operacji przetoki z pewnością również wywoła dyskusje.
ABSTRACT
New developments in the management of anal fistulas
Anal fistula (AF) is a chronic inflammatory disease which is difficult to treat and significantly affects the patient’s quality of life. The incidence of AFs in Europe is estimated at 1.04 – 2.32 cases in 10,000 people. Surgical treatment of fistulas is associated with a high percentage of postoperative complications. The wide range of surgical methods described in this paper demonstrates that the problem of treating AFs, including in particular complicated cases, remains unresolved and presents a challenge to surgeons.
The authors of this paper have not only discussed in detail a number of minimally invasive and sphincter-sparing methods which are used in the management of AFs, but they have also presented their own algorithm for treating both low and high anal fistulas.
Piśmiennictwo
- Zanotti C, Martinez-Puente C, Pascual I, et al. An assessment of the incidence of fistula-in-ano in four countries of the European Union. Int J Colorectal Dis 2007;22(12):1459-62
- Bubbers EJ, Cologne KG. Management of complex anal fistulas. Clin Colon Rectal Surg 2016;29(1):43-9
- Bakhtawar N, Usman M. Factors increasing the risk of recurrence in fistula-in-ano. Cureus 2019;11(3):e4200
- Buchanan GN, Halligan S, Taylor S, et al. MRI of fistula in ano: inter- and intraobserver agreement and effects of directed education. AJR Am J Roentgenol 2004;183(1):135-40
- Sudoł-Szopińska I, Kołodziejczak M, Szopiński TR. The accuracy of a postprocessing technique – volume render mode – in three-dimensional endoanal ultrasonography of anal abscesses and fistulas. Dis Colon Rectum 2011;54(2):238-44
- Santoro GA, Fortling B. The advantages of volume rendering in three-dimensional endosonography of the anorectum. Dis Colon Rectum 2007;50:359-68
- Dudukgian H, Abcarian H. Why do we have so much trouble treating anal fistula? World J Gastroenterol 2011;17(28):3292-6
- Hedelin H, Nilson AE, Teger-Nilsson AC, et al. Fibrin occlusion of fistulas postoperatively. Surg Gynecol Obstet 1982;154:366-8
- Kirkegaard P, Madsen PV. Perineal sinus after removal of the rectum. Occlusion with fibrin adhesive. Am J Surg 1983;145(6):791-4
- Maralcan G, Başkonuş I, Gökalp A, et al. Long-term results in the treatment of fistula-in-ano with fibrin glue: a prospective study. J Korean Surg Soc 2011;81(3):169-75
- Liao FT, Chang CJ. Initial experience with fibrin glue treatment of anal fistulae in children. Am Surg 2018;84(6):1105-9
- Papavramidis TS, Pliakos I, Charpidou D, et al. Management of an extrasphincteric fistula in an HIV-positive patient by using fibrin glue: a case report with tips and tricks. BMC Gastroenterol 2010;10:18
- Saba RB, Tizmaghz A, Ajeka S, et al. Treating anal fistula with the anal fistula plug: case series report of 12 patients. Electron Physician 2016;8(4):2304-7
- Kołodziejczak M, Ciesielski P. Atlas technik operacyjnych w proktologii. Warszawa: Borgis, 2019
- Rojanasakul A, Pattanaarun J, Sahakitrungruang C, et al. Total anal sphincter saving technique for fistula-in-ano; the ligation of intersphincteric fistula tract. J Med Assoc Thai 2007;90(3):581-6
- Sugrue J, Mantilla N, Abcarian A, et al. Sphincter-sparing anal fistula repair: are we getting better? Dis Colon Rectum 2017;60(10):1071-7
- Pommaret E, Benfredj P, Soudan D, et al. Sphincter-sparing techniques for fistulas-in-ano. J Visc Surg 2015;152(2 Suppl):31-6
- Shanwani A, Nor AM, Amri N. Ligation of the intersphincteric fistula tract (LIFT): a sphincter-saving technique for fistula-in-ano. Dis Colon Rectum 2010;53(1):39-42
- Noble GH. New operation for complete laceration of the perineum designed for the purpose of eliminating danger of infection from the rectum. Trans Am Gynecol Soc 1902;27:363
- Del Pino A, Nelson RL, Pearl RK, et al. Island flap anoplasty for treatment of transsphincteric fistula-in-ano. Dis Colon Rectum 1996;39(2):224-6
- Meinero P, Mori L. Video-assisted anal fistula treatment (VAAFT): a novel sphincter-saving procedure for treating complex anal fistulas. Tech Coloproctol 2011;15(4):417-22
- Kochhar G, Saha S, Andley M, et al. Video-assisted anal fistula treatment. JSLS 2014;18(3). pii: e2014.00127
- Banasiewicz T, Hermann J, Krokowicz L, et al. “Sandwich technique” with bridging, a modification of negative pressure wound therapy for anal fistulas. Tech Coloproctol 2015;19(3):173-5
- Dige A, Hougaard HT, Agnholt J, et al. Efficacy of injection of freshly collected autologous adipose tissue into perianal fistulas in patients with Crohn’s disease. Gastroenterology 2019;156(8):2208-16
- Scott LJ. Darvadstrocel: a review in treatment-refractory complex perianal fistulas in Crohn’s disease. BioDrugs 2018;32(6):627-34
- Reguła J, Wallner G, Nowak S i wsp. Stan obecny w rozpoznawaniu i leczeniu złożonych przetok odbytniczych (CPF) w chorobie Leśniowskiego-Crohna (chLC) w Polsce – na podstawie badania pt. „Schematy postępowania terapeutycznego u pacjentów ze złożonymi przetokami w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna”. Gastroenterol Klin 2018;10(4):135-47