Szczególną grupą chorych są najmłodsze dzieci, a ich leczenie stanowi wyzwanie, nie tylko ze względu na wiele ograniczeń terapeutycznych, ale także na brak jasno określonego konsensusu postępowania. Należy pamiętać, że w przypadku terapii miejscowej pieluszka stwarza warunki okluzji, predysponując do nasilenia wchłaniania leku i ryzyka wystąpienia objawów niepożądanych.

Warto podkreślić, że widoczne zmiany skórne szczególnie stygmatyzują młode, podatne na ocenę grupy rówieśniczej osoby. W terapii łuszczycy należy więc pamiętać o zapewnieniu wsparcia psychologicznego zarówno dzieciom, jak i nastolatkom, gdyż w tych grupach wiekowych choroba znamiennie obniża jakość życia i istotnie wpływa na kształtowanie psychiki młodego człowieka.[33]

Ponadto, jak wykazały badania, podobnie jak osoby dorosłe, dzieci cierpiące na łuszczycę są bardziej predysponowane do zachorowania na tzw. schorzenia współwystępujące z łuszczycą, takie jak:

  • hiperlipidemia,
  • otyłość,
  • cukrzyca,
  • nadciśnienie tętnicze.[4]


Istnieje więc konieczność holistycznego podejścia do terapii łuszczycy w populacji pediatrycznej oraz wdrożenia programu profilaktyki pierwotnej obejmującej:

  • propagowanie zdrowego stylu życia (aktywność fizyczna, właściwa dieta, utrzymywanie prawidłowej masy ciała lub jej redukcja w przypadku otyłości, zachęcanie do niepalenia wśród nastolatków),
  • okresową kontrolę ciśnienia tętniczego,
  • kontrolę podstawowych parametrów laboratoryjnych, w tym lipidogramu i stężenia glukozy.

ABSTRACT
The treatment of psoriasis in children is similar to that recommended in adults. In a majority of cases, remission of skin lesions can be achieved with topical medication. Similarly to adults, systemic therapy is limited only to the most severe cases of the disease. However, there are some limitations concerning systemic treatment in the pediatric population, mainly due to insufficient data about the efficacy and safety of antipsoriatic therapy, which are available for adults. Children with psoriasis, similarly to adults, are more prone to develop concomitant diseases, such as hyperlipidemia, obesity, diabetes or hypertension. Therefore, it is vital to implement a holistic approach to the treatment of psoriasis in children.

Keywords: psoriasis, children, treatment.

Zdjęcia: archiwum prywatne (3)

Piśmiennictwo

1. Szepietowski J, Adamski Z, Chodorowska G i wsp. Leczenie łuszczycy zwyczajnej – rekomendacje ekspertów Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Część I: łuszczyca łagodna, łuszczyca wieku dziecięcego. Przegl Dermatol 2012;99:83-96

2. Garber C, Creighton-Smith M, Sorensen EP et al. Systemic Treatment of Recalcitrant Pediatric Psoriasis: A Case Series and Literature Review. J Drugs Dermatol 2015;14:881-6

3. Wolska H, Langner A. Łuszczyca. Wyd. Czelej, Lublin 2006; 95-9

4. Bronckers IM, Paller AS, Van Geel MJ et al. Psoriasis in Children and Adolescents: Diagnosis, Management and Comorbidities. Paediatric Drugs 2015;17:373-84

5. Silverberg NB. Pediatric psoriasis: an update. Ther Clin Risk Manag 2009;5:849-56

6. Christophers E, Mrowietz U. Łuszczyca. W: Dermatologia Braun-Falco. Tom 1. Burgdorf WHC, Plewig G, Wolff HH, Landthaler M (red.). Gliński W, Czarnecka-Operacz M, Krasowska D, Serwin AB, Wolska H (red. wyd. pol.). Czelej, Lublin 2010; 526-46

7. Bhutani T, Kamangar F, Cordoro KM. Management of pediatric psoriasis. Pediatric Annals 2012;41:1-7

8. de Jager ME, van de Kerkhof PC, de Jong EM et al. Dithranol therapy in childhood psoriasis: unjustifiably on the verge of falling into oblivion. Dermatology 2010;220:329-32

9. Zvulunov A, Anisfeld A, Metzker A. Efficacy of short-contact therapy with dithranol in childhood psoriasis. Int J Dermatol 1994;33:808-10

10. Żaba R, Mikołajczyk K. Miejscowe preparaty glikokortykosteroidowe – zasady racjonalnego stosowania. Przew Lek 2004;6:61-9

11. Darley CR, Cunliffe WJ, Green CM et al. Safety and efficacy of calcipotriol ointment (Dovonex) in treating children with psoriasis vulgaris. Br J Dermatol 1996;135:390-3

12. Neri L, Miracapillo A. Treatment adherence and real-life effectiveness of topical therapy in patients with mild or moderate psoriasis: uptake of scientific evidence in clinical practice and dermatologists’ preferences for alternative treatment options. Ital Dermatol Venereol 2015;150:19-26

13. Reich A, Szepietowski J. Rola połączenia kalcypotriolu i dipropionianu betametazonu w miejscowej terapii łuszczycy zwyczajnej w świetle aktualnych badań. Forum Dermatologicum 2016;2:1-5

14. Kragballe K, van de Kerkhof P. Pooled safety analysis of calcipotriol plus betamethasone dipropionate gel for the treatment of psoriasis on the body and scalp. J Eur Acad Dermatol Venereol 2014;28:10-21

15. Van Geel MJ, Mul K, Oostveen AM et al. Calcipotriol/betamethasone dipropionate ointment in mild-to-moderate paediatric psoriasis: long-term daily clinical practice data in a prospective cohort. Br J Dermatol 2014;171:363-9

16. Manthripragada AD, Pinheiro SP, MaCurdy TE et al. Off-label topical calcineurin inhibitor use in children. Pediatrics 2013;132:e1327-32

17. Brune A, Miller DW, Lin P et al. Tacrolimus ointment is effective for psoriasis on the face and intertriginous areas in pediatric patients. Pediatr Dermatol 2007;24:76-80

18. Steele JA, Choi C, Kwong PC. Topical tacrolimus in the treatment of inverse psoriasis in children. J Am Acad Dermatol 2005;53:713-6

19. Mansouri P, Farshi S. Pimecrolimus 1 percent cream in the treatment of psoriasis in a child. Dermatol Online J 2006 Feb 28;12:7

20. Amichai B. Psoriasis of the glans penis in a child successfully treated with Elidel (pimecrolimus) cream. J Eur Acad Dermatol Venereol 2004;18:742-3

21. Lara-Corrales I, Ramnarine S, Lansang P. Treatment of childhood psoriasis with phototherapy and photochemotherapy. Clin Med Insights Pediatr 2013 Jul 29;7:25-33

22. Pavlovsky M, Baum S, Shpiro D et al. Narrow band UVB: is it effective and safe for paediatric psoriasis and atopic dermatitis? J Eur Acad Dermatol Venereol 2011;25:727-9

23. Bulbul Baskan E, Yazici S, Tunali S et al. Clinical experience with systemic cyclosporine A treatment in severe childhood psoriasis. J Dermatolog Treat 2016;27:328-31

24. Di Lernia V, Stingeni L, Boccaletti V et al. Effectiveness and safety of cyclosporine in pediatric plaque psoriasis: A multicentric retrospective analysis. J Dermatolog Treat 2015;10:1-4

25. van Geel MJ, Oostveen AM, Hoppenreijs EP et al. Methotrexate in pediatric plaque-type psoriasis: Long-term daily clinical practice results from the Child-CAPTURE registry. J Dermatolog Treat 2015;26:406-12

26. Fotiadou C, Lazaridou E, Ioannides D. Management of psoriasis in adolescence Adolesc Health Med Ther 2014;5:25-34

27. Szepietowski J, Adamski Z, Chodorowska G et al. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego dotyczące stosowania leków biologicznych w łuszczycy zwyczajnej i stawowej (łuszczycowym zapaleniu stawów). Przegl Dermatol 2010;97:1-13

28. Bellodi Schmidt F, Shah KN. Biologic response modifiers and pediatric psoriasis. Pediatr Dermatol 2015;32:303-20

29. Czarnecka-Operacz M, Jenerowicz D. Postępy w dermatologii dziecięcej w 2009 roku. Medycyna Praktyczna – Pediatria 2010;4:29-30

30. Lovell DJ, Ruperto N, Goodman S et al. Adalimumab with or without methotrexate in juvenile rheumatoid arthritis. N Engl J Med 2008;359:810-20

31. Alvarez AC, Rodríguez-Nevado I, De Argila D et al. Recalcitrant pustular psoriasis successfully treated with adalimumab. Pediatr Dermatol 2011;28:195-7

32. Landells I, Marano C, Hsu MC et al. Ustekinumab in adolescent patients age 12 to 17 years with moderate-to-severe plaque psoriasis: results of the randomized phase 3 CADMUS study. J Am Acad Dermatol 2015;73:594-603

33. Silverberg NB. Update on pediatric psoriasis, Part 2: Therapeutic management. Cutis 2010;86:172-6

Do góry