2. Jeśli jednak zajdą w ciążę, to w takiej sytuacji powinny pozostawać pod opieką ośrodka specjalistycznego mającego zaplecze kardiologiczne.
3. Do największego obciążenia układu krążenia dochodzi około 28-32 tygodnia ciąży, wskutek zwiększenia o około 30 proc. objętości krwi krążącej (głównie osocza).
4. Drugim krytycznym momentem jest poród. W czasie porodu fizjologicznego w czasie każdego skurczu macicy dochodzi do wyrzutu krwi „zalegającej” w macicy, co stanowi istotne obciążenia dla serca.
5. W porodzie fizjologicznym w miarę nasilania się czynności skurczowej macicy obciążenie układu krążenia systematycznie wzrasta.
6. W przypadku cięcia cesarskiego również wzrasta ryzyko. Do znacznego wyrzutu krwi dochodzi gwałtownie w chwili wydobycia dziecka. Z tego powodu cięcie cesarskie u kobiety z kardiomiopatią cukrzycową powinno być wykonane głównie ze wskazań położniczych.
7. Najczęstszym, ale na szczęście rzadkim, powikłaniem kardiologicznym w ciąży u kobiet z cukrzycą jest zawał mięśnia sercowego. Nie jest on wskazaniem do natychmiastowego ukończenia ciąży. Kobiety, które rodzą w ciągu pierwszych dwóch tygodni od zawału, mają znacznie większe ryzyko zgonu, co wskazuje, że postępowanie wyczekujące może być bardziej bezpieczne dla pacjentki. Uważa się, że jeśli nie ma przeciwwskazań, angioplastyka lub założenie stentów mogą być bezpiecznie wykonane w ciąży. W przypadku choroby niedokrwiennej serca w cukrzycy w ciąży leczenie trombolityczne powinno być prowadzone zarówno w ciąży, porodzie, jak i połogu.[1,17]
8. Niezależnie od obecności cukrzycy w ciąży mogą pojawić się inne stany nagłe niezwiązane bezpośrednio z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej, ale mogące skutkować utratą przytomności, takie jak: zespół żyły głównej dolnej, padaczka, rzucawka, zmiany w OUN (wylew, guz, niedokrwienie), pęknięcie tętniaka.
9. Obecność cukrzycy w ciąży nie chroni przed innymi chorobami, a czasem im sprzyja, jak ma to miejsce w przypadku nadciśnienia indukowanego ciążą.
Zdjęcie: Włodzimierz Wasyluk
Piśmiennictwo
1. Bagg W, Henley PG, Macpherson P i wsp. Pregnancy in women with diabetes and ischaemic heart disease. Aus NZ ObstetGynaecol 1999;39:99-102
2. CEMACH. Why mothers die? [2001-2002] December 2005
3. Confidential Enquiry into Maternal and Child Health. Diabetes in pregnancy: are we providing the best care? Findings of a national enquiry: England, Wales and Northern Ireland. London: CEMACH, 2007
4. Davies GAL & Herbert WNP. Ischemic heart disease and cardiomyopathy in pregnancy. J Obstet Gynaecol Can 2007;29:575-579
5. The DCCT research group. The effect of intensive treatment of diabetes on the development and progression of long-term complications in insulin-dependent diabetes mellitus. N Engl J Med 1993;329:977-986
6. Deepak D, Ingham D, Reynolds RM & Walker JD. A case of euglycaemic diabetic ketoacidosis in pregnancy – a reply. Diabetic Med 2002;19:697-703
7. Evers IM, De Valk HW & Visser GHA. Risk of complications of pregnancy in women with type 1 diabetes: nationwide prospective study in the Netherlands. BMJ 2004;328:915-920
8. Franke B, Carr D & Hatem MH. A case of euglycaemic diabetic ketoacidosis in pregnancy. Diabetic Med 2001;18:858-859
9. Kamalakannan D, Baskar V, Barton DM i wsp. Diabetic ketoacidosis in pregnancy. Postgrad Med J 2003;79:454-457
10. Kitzmiller JL, Block JM, Brown FM i wsp. Managing preexisting diabetes for pregnancy. Diabetes Care 2008;31:1060-1079
11. Mosca A, Paleari R, Dalfra` MG i wsp. (2006) Reference intervals for haemoglobin A1c in pregnant women: data from an Italian Multicentric study. ClinChem 2006;52:1138-1143
12. National Institute for Health and Clinical Excellence. CG63 diabetes in pregnancy [July 2008]. National Institute for Health and Clinical Excellence, 2008
13. Nelson-Piercy C. Cardiac disease. Saving mothers lives 2003–2005. CEMACH, 2007. P117–130
14. Parker JA & Conway DL. Diabetic ketoacidosis in pregnancy. Obstet Gynecol Clin N Am 2007;34:533-543
15. Robertson H, Pearson DWM & Gold AE. Severe hypoglycaemia during pregnancy in women with type 1 diabetes is common and planning pregnancy does not decrease risk. Diabetic Med 2009;26:824-826
16. Rodgers BD & Rodgers DE. Clinical variables associated with diabetic ketoacidosis during pregnancy. J Reprod Med 1991;36:797-800
17. Roth A & Elkayam U. Acute myocardial infarction associated with pregnancy. J Am Coll Cardiol 2008;52:171-180