Należy poinstruować pacjentki, aby w przypadku bardzo obfitego krwawienia (zużycie dwóch dużych podpasek higienicznych na godzinę przez kolejne 2 godziny,) lub objawów zakażenia kontaktowały się ze swoim lekarzem.¹⁵

U niektórych kobiet w ciągu pierwszych 24 h od zastosowania mizoprostolu występują gorączka i/lub dreszcze.¹⁵ Te pacjentki powinny skontaktować się z lekarzem i jeżeli gorączka i/lub dreszcze utrzymują się dłużej niż dobę, wymagają diagnostyki w kierunku zakażenia. Mogą również wystąpić nudności i wymioty, które zwykle ustępują w ciągu 2-6 h od przyjęcia mizoprostolu.

Przeciwwskazania i powikłania

W tabeli 2 wymieniono przeciwwskazania do postępowania farmakologicznego.^13,15,19

Tabela 2. Przeciwwskazania do postępowania farmakologicznego

Powikłania po farmakologicznym postępowaniu w EPF zdarzają się rzadko. Częstość zakażeń w obrębie dróg rodnych po zabiegowym, wyczekującym lub farmakologicznym postępowaniu w EPF jest mała (2-3%). Nie ma dowodów wskazujących na różnice w ryzyku zakażenia w zależności od wybranej metody postępowania.²¹ W największym randomizowanym badaniu kontrolowanym (n=652) porównującym postępowanie farmakologiczne z zabiegowym nie stwierdzono różnic w występowaniu takich powikłań, jak: krwotok wymagający hospitalizacji z przetoczeniem produktów krwiopochodnych lub bez (1%); hospitalizacja z powodu zapalenia błony śluzowej jamy macicy (<1%); gorączka (3-4%); wizyta na ostrym dyżurze w ciągu 24 h od zastosowania leczenia (2-3%); niezaplanowane konsultacje w szpitalu (17-23%); zmniejszenie stężenia hemoglobiny ≥2 g/dl (4-9%) oraz ≥3 g/dl (1-5%).¹⁹

Niepowodzenie leczenia

Niepowodzenie w przypadku postępowania wyczekującego lub farmakologicznego oznacza konieczność zabiegowego opróżnienia jamy macicy.

Obserwacja

Nie ma badań oceniających optymalny czas obserwacji po EPF. Zalecamy kontrolną wizytę obejmującą badanie podmiotowe i badanie dwuręczne 7-14 dni po zastosowaniu leku.¹⁵ Na ogół nie ma potrzeby monitorowania stężenia βhCG w przypadku postępowania wyczekującego czy farmakologicznego.

W celu potwierdzenia całkowitego wydalenia tkanek jaja płodowego z jamy macicy po zastosowaniu postępowania farmakologicznego można wykonać przezpochwowe badanie ultrasonograficzne.¹⁵ Nie należy mierzyć grubości endometrium, gdyż parametr ten nie jest czynnikiem predykcyjnym skuteczności postępowania farmakologicznego.⁷ Grubość endometrium nie pozwala przewidzieć niekompletności poronienia ani konieczności zabiegowego opróżnienia jamy macicy.

Przyszła płodność

W długoterminowym badaniu poświęconym pacjentkom z EPF, u których zastosowano różne formy postępowania – wyczekujące, farmakologiczne, zabiegowe – stwierdzono, że metoda postępowania w EPF nie ma wpływu na przyszłą płodność. W badaniu tym nie stwierdzono istotnej różnicy we wskaźnikach żywych urodzeń po 5 latach od poronienia: wyniósł on 79% w grupie kobiet, u których zastosowano postępowanie wyczekujące, 79% u leczonych farmakologicznie oraz 82% po zabiegu.²²

Efektywność kosztowa

Biorąc pod uwagę liczne zmienne związane z kosztami procedur, postępowanie zabiegowe polegające na aspiracji zawartości macicy ręcznym próżniociągiem w warunkach ambulatoryjnych jest efektywniejsze kosztowo niż postępowanie farmakologiczne.

Z kolei postępowanie farmakologiczne charakteryzuje się większą efektywnością kosztową niż zabieg wykonywany w warunkach bloku operacyjnego. W przypadku poronienia w toku lub niezupełnego największą efektywnością kosztową odznacza się postępowanie farmakologiczne.²³