• zapobieganiu zwijaniu i zrolowaniu się implantów

• unikaniu działań sprzyjających zakażeniu implantów

• optymalnym zszyciu ścian pochwy

• pozostawieniu setonu w pochwie po operacjach korygujących wypadanie narządów miednicy mniejszej (nie jest to konieczne po zabiegach slingowych)

Szczegółowe omówienie techniki operacyjnej przekracza ramy tego opracowania, ale opisano je wcześniej.¹⁹ Skuteczność operacji slingowej zależy od prawidłowego umieszczenia i napięcia taśmy. Ostateczne wyniki znamiennie poprawia prosty zabieg dodatkowego umocowania taśmy, gwarantujący jej prawidłowe położenie.^18,20

Postępowanie ratunkowe u kobiet po nieskutecznym leczeniu operacyjnym NM

W przypadku niepowodzenia leczenia chirurgicznego (gdy objawy WNM nadal się utrzymują) należy powtórzyć badanie ginekologiczne i urodynamiczne. Trzeba jednak pamiętać, że badanie urodynamiczne nie zawsze ma wartość diagnostyczną, zwłaszcza jeśli po zabiegu slingowym występują zaburzenia mikcji. Natomiast zawsze należy wykonać badanie ultrasonograficzne, by ocenić położenie taśmy. Wyniki tych badań są dla chirurga podstawą do rozważenia wskazań do reoperacji.

Rycina 4. Leczenie operacyjne WNM u kobiet – wynik końcowy.

Teoretycznie leczenie operacyjne WNM u kobiet może okazać się nieskuteczne lub zawodzi, jeśli powoduje wystąpienie nowych zaburzeń czynnościowych ze strony dolnych dróg moczowych (ryc. 4).

Tabela. Strategia postępowania w przypadku zatrzymania moczu i (lub) zaburzeń mikcji po wszczepieniu beznapięciowej taśmy podcewkowej.

Pacjentkę można uznać za wyleczoną, gdy nie występuje zaleganie moczu po mikcji. Tylko taki stan zadowala pacjentkę i lekarza leczącego. Po przebytym zabiegu kobiety mogą jednak zgłaszać następujące objawy:

• parcia naglące i częste oddawanie moczu

• nietrzymanie moczu z powodu parcia

• nokturię (2 lub więcej mikcji w nocy)

• zaleganie po mikcji (zawsze należy je sprawdzić przed wypisaniem pacjentki do domu)

• konieczność użycia tłoczni brzusznej w czasie oddawania moczu

• konieczność zmiany pozycji w trakcie mikcji (trzeba poinformować pacjentkę, że nie zagraża to jej zdrowiu, jeśli mocz nie zalega po mikcji)

Chore zgłaszające takie objawy wymagają wnikliwej analizy klinicznej i podjęcia odpowiedniego postępowania terapeutycznego (tabela).

Ostrzykiwanie tkanek okołocewkowych

Mimo bardzo zachęcających wyników operacyjnego leczenia WNM technikami minimalnie inwazyjnymi, których opanowanie wymaga krótkiej krzywej uczenia się, trwają poszukiwania innych metod możliwych do stosowania poza salą operacyjną. Do takich zabiegów zalicza się przezcewkowe ostrzykiwanie tkanek okołocewkowych materiałami niewchłanialnymi (bulking agents), do których należą: bydlęcy kolagen GAX (bovine glutaraldehyde cross-linked collagen), teflon (polytetrafluoroethylene), silikon (polydimethyl-siloxane elastomer), a także tkanki autologiczne (tłuszcz).^21,22 Mechanizm działania metody polega na zwiększeniu ciśnienia zamykającego cewkę moczową. Skuteczność tych zabiegów ocenia się na 13-68,8% w zależności od użytej substancji i czasu trwania obserwacji. Najbardziej zachęcające wyniki uzyskiwano po ostrzykiwaniu silikonem, którego skuteczność badana po 2 latach wyniosła 68,8%.²²