Zastosowanie robota da Vinci do operacji torakochirurgicznych jest związane przede wszystkim z operacjami resekcji częściowej lub całkowitej płuca. Dzięki zastosowaniu robota możliwe jest, w porównaniu do operacji klasycznych, zredukowanie liczby nawrotów choroby nowotworowej i śmiertelności w przypadkach zaawansowanych, zredukowanie bólu i nerwobólów pooperacyjnych oraz zmniejszenie utraty krwi i liczby powikłań.

Chirurg ma możliwość wykonywania bezpiecznej i precyzyjnej resekcji płuca, trzymając się ściśle zasad chirurgii onkologicznej. Jednocześnie, w porównaniu do wideotorakoskopii, zmniejsza się odsetek konwersji oraz poprawia dostęp i możliwość pobrania węzłów chłonnych. Zastosowanie robota da Vinci umożliwia również dokładną dysekcję naczyń płucnych w niemal bezkrwawym polu operacyjnym oraz potencjalnie umożliwia bezpieczną resekcję większych guzów i dodatkowych struktur, takich jak ściana klatki piersiowej i osierdzie.^12-15

Operacje laryngologiczne

Jest to stosunkowo nowe wykorzystanie systemu da Vinci, które zostało zaaprobowane przez FDA w Stanach Zjednoczonych w grudniu 2009 roku. Za pomocą systemu wykonywane są operacje w obrębie jamy ustnej oraz nagłośni i podstawy języka przez usta (trans oral robotic surgery, TORS). Korzyści kliniczne w przypadku TORS są ogromne i należy wśród nich wymienić ograniczony uraz operacyjny, mniejsze ryzyko powikłań oraz znakomity efekt kosmetyczny, w stosunku do typowej operacji.¹⁶

da Vinci w ginekologii

Tabela 2. Porównanie metod histerektomii w leczeniu raka endometrium o różnym stopniu zaawansowania

Tabela 3. Porównanie metod histerektomii w leczeniu zmian łagodnych macicy

Tabela 4. Porównanie metod histerektomii w leczeniu raka szyjki macicy

Tabela 5. Porównanie przebiegu ciąży po miomektomii laparoskopowej i dVM

Histerektomia da Vinci jest metodą stosowaną w usuwaniu zmian łagodnych i nowotworów narządu rodnego. Jest to najnowocześniejsza technika chirurgicznego usuwania macicy, jajników i węzłów chłonnych przy jednoczesnej ochronie nerwów autonomicznych we wczesnych stadiach zaawansowania nowotworu. Na całym świecie w 2012 roku wykonano 184 000 zabiegów tego typu i jest to najczęstsza operacja z użyciem robota.¹ Wykorzystanie systemu chirurgicznego da Vinci umożliwia wykonanie bardziej precyzyjnej i kompletnej operacji onkologicznej.

Dostęp małoinwazyjny w ginekologii onkologicznej stale budzi kontrowersje. Na podstawie analizy piśmiennictwa światowego i własnego doświadczenia można sądzić, że jedynymi ograniczeniami wykorzystania technik małoinwazyjnych w onkologii są niedostatki wyposażenia w odpowiedni sprzęt i możliwości manualne chirurga. W celu ominięcia barier związanych z niedoskonałościami ludzkiej ręki z pomocą przychodzą chirurgia wspomagana pracą robota oraz techniki trójwymiarowej wizualizacji i dwudziestokrotnego powiększenia obrazu. Co więcej, udowodniono również, że częstość wszczepów komórek nowotworowych w kanałach po trokarach jest identyczna z częstością wszczepów nowotworu w ranach po operacjach klasycznych.^17,18

Należy pamiętać, że ewentualna uzupełniająca chemioterapia czy radioterapia są dostosowywane do rezultatu interwencji chirurgicznej, dlatego zabieg operacyjny powinien zostać wykonany jak najbardziej doszczętnie. System da Vinci stanowi lepsze narzędzie, w porównaniu z dostępem klasycznym czy laparoskopowym, dla wypreparowania i usunięcia węzłów chłonnych oraz ochrony nerwów autonomicznych podczas operacji onkologicznych. Dlatego chirurgia wspomagana pracą robota daje ginekologom onkologom możliwość przeprowadzenia operacji minimalnie inwazyjnych, precyzyjnych i kompletnych, o wysokiej czystości onkologicznej.^19-21

W porównaniu do operacji wykonywanych metodami klasycznymi oraz częściowo laparoskopowymi zastosowanie robota pozwala na:

• pobranie przynajmniej o kilkadziesiąt procent większej liczby węzłów chłonnych²²
• mniejszą liczbę powikłań^23-27
• zmniejszenie liczby konwersji do operacji klasycznej w stosunku do operacji laparoskopowych
• wykonywanie histerektomii w sposób minimalnie inwazyjny w przypadku macicy o dużych wymiarach²⁸
• dostęp małoinwazyjny u otyłych pacjentów²⁹
• zmniejszenie bólu pooperacyjnego^30,31
• mniejszą utratę krwi²³
• lepszy efekt kosmetyczny
• krótszy pobyt w szpitalu²³
• szybszy powrót do sprawności³²
• operowanie pacjentek z obciążonym wywiadem^29,33
• poniesienie kosztów porównywalnych z kosztami laparotomii³⁴

Porównania różnych metod histerektomii w zależności od leczonych schorzeń przedstawiono w tabelach 2-4.

Najnowszą metodą małoinwazyjnej miomektomii jest miomektomia da Vinci (da Vinci myomectomy, dVM, robot-assisted laparoscopic myomectomy, RALM), która łączy zalety operacji otwartej i laparoskopowej. W porównaniu z laparotomią zabieg przy użyciu systemu da Vinci cechuje się większą precyzją przy usuwaniu mięśniaków, mniejszą utratą krwi, a co za tym idzie mniejszą ilością powikłań,^35-38 mniejszą potrzebą stosowania środków

przeciwbólowych i krótszą hospitalizacją³⁹ oraz małym nacięciem i niewielkimi bliznami pooperacyjnymi. Laparoskopową miomektomię wykonuje się rzadziej ze względu na trudność operacji, która jest jedną z bardziej wymagających procedur chirurgii małoinwazyjnej. Laparoskopowa enukleacja zmiany, a następnie wielowarstwowe szycie macicy jest technicznie skomplikowane i wymaga dużego doświadczenia od operatora. Krzywa uczenia jest długa, o czym może świadczyć wysoki, aż do 28%, wskaźnik konwersji laparoskopii do laparotomii wśród niedoświadczonych operatorów.⁴⁰

W tabeli 5 przedstawiono porównanie przebiegu ciąży po miomektomii laporoskopowei i dVM.

Operacje w przypadku endometriozy

Przewaga chirurgii małoinwazyjnej nad laparotomią w leczeniu endometriozy opiera się na stwierdzeniu „widzisz lepiej, robisz lepiej". Jest to metoda z wyboru w przypadku choroby minimalnej lub łagodnej. Celem zabiegu jest wycięcie wszystkich widocznych ognisk endometriozy wraz z ogniskami głęboko naciekającymi oraz torbieli jajników i, co najważniejsze, przywrócenie prawidłowych stosunków anatomicznych. W pokonaniu trudności w rozróżnianiu subtelnych ognisk na surowiczej powierzchni otrzewnej z pomocą przychodzi system da Vinci. Dzięki 20-krotnemu powiększeniu obrazu oraz wizualizacji 3D HD w połączeniu ze swobodą manewrowania narzędziami możliwe są operacje zaawansowanych stadiów choroby, które wcześniej zarezerwowane były dla laparotomii lub wysokospecjalistycznych ośrodków chirurgii małoinwazyjnej. System da Vinci umożliwia również, w porównaniu z laparoskopią, gdzie narzędzia są sztywne i przedłużone, dostęp do głębokich wszczepów endometriozy odbytniczo-pochwowej. W porównaniu z laparotomią zabieg przy użyciu systemu da Vinci cechuje się: