prof. dr hab. n. med. Zbigniew Gąsior

Szanowni Państwo,

Drodzy Czytelnicy!

Zapraszam do zapoznania się z wakacyjnym numerem „Kardiologii po Dyplomie”. Znajdziemy w nim m.in. artykuły poruszające zagadnienia diagnostyki obrazowej z zastosowaniem echokardiografii, rezonansu magnetycznego, diagnostyki czynnościowej z wykorzystaniem cząstkowej rezerwy przepływu wieńcowego (FFR), postępowania w niewydolności serca, nadciśnieniu tętniczym, chorobach tarczycy, a także prezentacje zasad interwencji w chorobach serca i naczyń.

Numer „Kardiologii po Dyplomie” rozpoczyna temat optymalnego postępowania z chorym na przewlekłą niewydolność serca, które ma ograniczyć częstość jego hospitalizacji. Dr Olga Kruszelnicka z Krakowa koncentruje się na zagadnieniach niezwykle ważnych dla osiągnięcia tych celów, ale niestety bardzo często zaniedbywanych w opiece nad chorym – samokontroli pacjenta w zakresie podstawowych wskaźników życiowych, współpracy z opiekunami, motywacji i edukacji chorego i jego otoczenia, trybu życia, odpowiednio dobranej diety oraz rehabilitacji ruchowej.

Czy rodzaj diety może wpływać na wskazania do stosowania statyn? Tym zagadnieniem zajęli się dr Daniel Śliż i prof. Artur Mamcarz z Warszawy. Analizowali oni wpływ diety wegetariańskiej na ryzyko sercowo-naczyniowe.

W tym roku ukazały się nowe rekomendacje Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego. Oprócz głównych zasad postępowania dokument zawiera zalecenia dotyczące określonych podgrup chorych, w tym dzieci. Zgodnie z powyższymi wytycznymi dr hab. Maciej Cymerys z Poznania przedstawia odrębności nadciśnienia tętniczego w cukrzycy i wskazuje na zasady rozpoczynania terapii, docelowe wartości ciśnienia, strategię leczenia niefarmakologicznego oraz farmakoterapię w tej grupie chorych. Warto zwrócić uwagę na opis preparatów złożonych dostępnych na naszym rynku farmaceutycznym, ponieważ formuła kilku leków w 1 tabletce może istotnie zwiększyć skuteczność terapii.

Dysfunkcja tarczycy powoduje często objawy ze strony serca. Brak objawów nie wyklucza jednak zaburzeń czynności tarczycy. W artykule dr Xymeny Żórawskiej-Wasilewskiej i wsp. z Warszawy znajdziemy opis zmian patofizjologicznych w układzie krążenia towarzyszących chorobom tarczycy, a także wiele praktycznych wskazówek, jak interpretować wyniki badań hormonów tarczycy oraz jak postępować w objawowej i bezobjawowej chorobie tarczycy.

W codziennej praktyce internistycznej i kardiologicznej nierzadko spotykamy się z chorymi ze wskazaniami do przewlekłej antykoagulacji, np. z powodu napadowego lub przewlekłego migotania przedsionków, u których występuje wysokie ryzyko powikłań krwotocznych w czasie takiego leczenia (wysoka punktacja w skali HAS-BLED). Niekiedy są to pacjenci, którzy mieli już powikłania krwotoczne w czasie antykoagulacji. Obecnie możemy im pomóc, wykonując przezskórny zabieg zamknięcia uszka lewego przedsionka, co pozwala na odstąpienie od ryzykownego leczenia przeciwzakrzepowego. Zabieg jest refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia. O tym, kogo można do niego zakwalifikować oraz jaki jest jego przebieg, informują nas autorzy dr Urszula Ablewska i wsp. z Instytutu Kardiologii w Warszawie.

Dla doskonalenia umiejętności echokardiograficznych prezentujemy dwa artykuły: Echoporada i Echoszarada prof. Mirosława Kowalskiego oraz tekst o aktualnych rekomendowanych zasadach oceny lewej komory i lewego przedsionka dr. Marcina Konopki i dr. hab. Wojciecha Braksatora z Warszawy.

Jak diagnozować i kwalifikować do interwencji chorego z ASD II lub PFO? Dr Agnieszka Żebrowska i prof. Piotr Szymański z Warszawy wskazują na ograniczenia w kwalifikacji chorych do zamykania wymienionych połączeń międzyprzedsionkowych u osób w podeszłym wieku (ASD II) oraz u pacjentów ze stwierdzonym PFO. Warto również zapoznać się z opinią chirurga naczyniowego dr. hab. Mirosława Dziekiewicza z Warszawy na temat zabiegów TAVI wykonywanych z różnych dostępów naczyniowych. Autor wskazuje na wagę przedzabiegowej oceny łożyska naczyniowego, możliwe powikłania oraz konieczność zaplecza chirurgicznego przy takich operacjach.

Osobom o krótszym stażu prezentujemy zasady wykonywania punkcji diagnostycznej i odbarczającej jamy opłucnowej (prof. Mariusz Kuśmierczyk i dr Jakub Zieliński z Warszawy).

Wskazaniem do planowej rewaskularyzacji mięśnia sercowego jest m.in. dowód na jego niedokrwienie. Dla wykazania niedokrwienia mięśnia sercowego można posłużyć się testem wysiłkowym z rejestracją EKG i echokardiograficzną lub obciążeniową scyntygrafią. W przypadku, gdy chory nie miał testu obciążeniowego, a badanie koronarograficzne wskazuje na możliwość istotnego zwężenia w tętnicy wieńcowej, rekomendowane jest badanie FFR. Z zasadami wykonania i interpretacji wyniku zapoznamy się w artykule dr. Rafała Wolnego i dr. hab. Jerzego Pręgowskiego z Warszawy.

Ciekawy przypadek chorego z powikłaniami w przebiegu ostrego zawału serca opisują dr Wojciech Domaradzki i wsp. z Bielska-Białej. Autorzy wskazują na rolę sali hybrydowej w leczeniu złożonych powikłań hemodynamicznych.

Zapraszam do lektury i życzę dobrego wypoczynku wakacyjnego.