Jaka jest lekcja z tej historii?

• Bóle głowy oraz poranne wymioty są klasycznymi objawami wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego i wymagają pilnej diagnostyki, mającej na celu potwierdzenie bądź wykluczenie patologii w obrębie OUN. Zaleca się wykonanie badań obrazowych, koniecznie z podaniem kontrastu. Badaniem z wyboru jest badanie rezonansem magnetycznym. Jeżeli badanie nie jest dostępne (np. w trybie dyżurowym), należy wykonać jako wstępne badanie tomografii komputerowej.
• Utrzymujące się bóle głowy u dziecka lub nastolatka, zwłaszcza z towarzyszącymi okresowo nudnościami i wymiotami, wymagają przeprowadzenia dogłębnego badania neurologicznego oraz badań obrazowych. Nasz pacjent prezentował wszystkie powyższe objawy i miał pełne wskazania do wykonania badań obrazowych. Niestety ten przypadek nie jest odosobniony. Z doświadczeń wynika, że liczna grupa chorych z powodu bólów głowy i wymiotów trafia na oddziały gastrologiczne, gdzie przeprowadza się szeroką diagnostykę w kierunku chorób przewodu pokarmowego. Tak też wydarzyło się u tego chłopca, u którego w wyniku wielu uciążliwych badań rozpoznano początkowo lambliozę, następnie refluks żołądkowo-przełykowy oraz dwunastniczo-żołądkowy i leczono pomimo braku poprawy. Również inni specjaliści, m.in. neurolodzy czy psycholodzy dziecięcy, muszą pamiętać, że prezentowane przez pacjenta objawy mogą być sygnałem nowotworu OUN i powinni kierować dziecko na odpowiednią diagnostykę – w przypadku naszego pacjenta niestety tak się nie stało.
• Brak poprawy, a wręcz pogarszanie się stanu chorego, dołączanie się innych objawów pomimo zastosowanego leczenia winny skłonić do zmiany lub rozszerzenia postępowania diagnostycznego i wykonania badań obrazowych mózgu. Badania te zostały ostatecznie wykonane po kolejnym zgłoszeniu się mamy z dzieckiem do szpitala, po dziewięciu miesiącach od wystąpienia pierwszych objawów.

∗∗∗

Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego występują rzadko, stanowią heterogenną grupę chorób, ich objawy mogą być różnorodne, dlatego rzadko są w pierwszym rzędzie uwzględniane w diagnostyce różnicowej. Dlatego od pojawienia się pierwszych objawów do postawienia rozpoznania minąć może kilka miesięcy.

Pediatrzy oraz lekarze rodzinni muszą pamiętać, że nowotwory OUN są drugą co do częstości występowania po białaczkach chorobą nowotworową u dzieci i w przypadku alarmujących objawów, a takie prezentował nasz pacjent, powinni kierować dziecko do jednego z ośrodków onkologii dziecięcej.