Najczęstsze błędy

Najczęstsze błędy popełniane w leczeniu bólu

dr hab. med. Monika Białecka

Katedra Farmakologii Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie

Adres do korespondencji: dr hab. med. Monika Białecka, Katedra Farmakologii Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, Al. Powstańców Wielkopolskich 72, 70-111 Szczecin. E-mail: monika-bialecka@post.pl

Siła działania przeciwbólowego leku powinna być dostosowana do stopnia nasilenia dolegliwości bólowych. Wybór leku powinien uwzględniać dane z wywiadu (charakter bólu) oraz ocenę stopnia natężenia bólu w oparciu o dostępne skale. Lek powinien być zastosowany w odpowiedniej dawce pojedynczej oraz dobowej.

Bezpieczna a zarazem skuteczna farmakoterapia bólu jest dużym wyzwaniem dla każdego lekarza. Oczekiwania pacjenta, niezależnie od charakteru bólu, pozostaną zawsze takie same. Lek ma działać szybko, skutecznie, odpowiednio długo oraz nie wywoływać działań niepożądanych. W większości przypadków proces diagnostyczno-terapeutyczny przebiega prawidłowo, czasami jednak pojawiają się błędy, zarówno ze strony lekarzy, jak i pacjentów, które ostatecznie zmniejszają szansę na osiągnięcie i utrzymanie skutecznego efektu analgetycznego.

Błąd 1

Z ło to nic innego jak nadmiar dobra.

Pacjentka skierowana do poradni neurologicznej z powodu ostrych dolegliwości bólowych kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego z promieniowaniem do prawej kończyny dolnej. Objawy wystąpiły przed tygodniem w trakcie przenoszenia dużego ciężaru. Zdjęcie RTG wykazało dyskopatię na poziomie L5/S1 z zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi. W leczeniu zastosowano: diklofenak w dawce 1 × 75 mg domięśniowo, ketoprofen 2 × 50 mg, tyzanidynę 3 × 2 mg na dobę. Doraźnie pacjentka zażywa nimesulid w dawce 100 mg. W ostatnich dniach dolegliwości bólowe nieco się zmniejszyły, chora skarży się jednak na bóle brzucha, nudności i biegunkę.

 

Błędne myślenie

Zastosowanie wielu preparatów z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych (NLPZ) znacznie zwiększy szansę na ustąpienie dolegliwości bólowych.

 

Błąd

Zastosowanie wielu preparatów z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych nie spowoduje szybszego ustąpienia dolegliwości bólowych, natomiast istotnie zwiększy ryzyko działań niepożądanych.

 

Skutek

Nasilenie działań niepożądanych NLPZ.

 

Komentarz

Skuteczność leczenia przeciwbólowego jest utożsamiana z koniecznością politerapii, co do pewnego momentu jest prawdą. Bardzo często, żeby nie użyć słowa nagminnie, politerapia polega na kojarzeniu ze sobą kilku leków należących do grupy NLPZ. Z fa...

Błąd 2

E fekt pułapowy, czyli słowo o dawce leku.

Poradnia neurologiczna jest miejscem, w które pacjent trafia najczęściej w przypadku długotrwałych dolegliwości bólowych i braku zadowalającej redukcji natężenia bólu, np. kręgowopochodnego.

Mężczyzna, lat 70, zgłosił się na wizytę z powodu trwających od 1,5 miesiąca bólów kręgosłupa szyjnego z promieniowaniem do prawej kończyny górnej. Objawy miały związek z urazem okolicy kręgosłupa szyjnego na skutek upadku. W badaniach dodatkowych...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Błąd 3

L eczenie według schematu: na dwoje babka wróżyła.

Błąd 4

Silne leki przeciwbólowe wywołują silny efekt analgetyczny niezależnie od postaci leku, sposobu dawkowania czy drogi podania.

Błąd 5

Opioidowe leki przeciwbólowe są skuteczne w większości rodzajów bólu, ich efekt jest proporcjonalny do zastosowanej dawki.

Błąd 6

Pacjent z wieloletnią cukrzycą oraz urazem kręgosłupa na poziomie lędźwiowo-krzyżowym w wywiadzie. Od kilku miesięcy przewlekłe dolegliwości bólowe w zakresie dystalnych części obu stóp, [...]

Błąd 7

Interakcje leków przeciwbólowych nie stwarzają zagrożenia dla pacjenta.

Błąd 8

Pacjentka, lat 52, operowana z powodu dyskopatii C4/C5 przed 5 laty, obecnie zgłasza okresowe dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego z promieniowaniem do lewej kończyny [...]
Do góry